ارزهای مداخلهای بانک مرکزی بر کنترل تورم انتظاری ناشی از اظهارات بیپایه ترامپ و برخی رسانهها به بازار تزریق شد. دو روز است كه بار ديگر نرخها از ويترين دلار فروشيها پاك و صفهاي خريد ارز تشكيل شده و اين واكنشي منطقي از سوي مردم است به آنچه در چند ماه اخير از سوي برخي رسانهها دنبال ميشود كه سرنخ آن نيز در دل بانك مركزي و دولت بوده است.
گزارش ميداني روزنامه جوان نشان ميدهد از روز گذشته دولت و بانك مركزي مداخلهاي جديتر در بازار ارز را در دستور كار قرار دادهاند. عرضه «ارزهاي مداخلهاي» به دنبال اظهار نظرات رئيس كل بانك مركزي و معاونت اقتصادي و معاونت برنامه و بودجه رئيسجمهور مبني بر اينكه دولت با افزايش نرخ ارز مخالف است صورت گرفته و نرخ ارز ارائه شده را با 27 تومان كاهش به 4 هزار و هشت تومان رسانده است.
معاون اقتصادي رئيسجمهورگفته بود: برخي نوسانات همواره تحت تأثير عوامل رواني است. سياست ارزي دولت تغيير نكرده و همان سياست شناور مديريت شده است؛ امروز به صلاح اقتصاد است كه ثبات در آن حفظ شود كه با پايين آمدن نرخ تورم در كشور، اين سياست ادامه خواهد يافت. نوبخت نيز گفته بود: رئيسجمهوري در جلسات اقتصادي به افزايش قيمت دلار نسبت به ريال بسيار حساس است و تذكر ميدهد. نبايد تحت تأثير حرفهاي ترامپ بازار خودمان را به هم بريزيم.
وليالله سيف نيز در گفتوگو با ايرنا بيان كرده بود: بانك مركزي نسبت به نوسان نرخ ارز بيتفاوت نيست و وظيفه دارد از نوسانات هيجاني بازار ارز جلوگيري كند. وي با كماثر دانستن آثار سخنان ترامپ در بازار ارز تأكيد كرد: اوج تأثير حرفهاي ترامپ در امور بانكي آثار هيجاني است كه ممكن است در بازار ارز ايجاد شود ولي اين اثرات بلندمدت نخواهد بود. وی همچنین از مردم خواسته تا بهجای بردن پول در بازار ارز در بانکها سپردهگذاری کنند زیرا بازده بالاتری دارد و با ریسک همراه نیست. اما تا همين جا نيز دولت برنده خوبي براي گراني ارز به شمار ميرود زيرا از یک سو در جریان آرامکردن بازار ارز و سوی دیگر دلارهایش را با نرخ آزاد عرضه کند و از ابتداي سال افزايش نرخ ارز آزاد تاكنون 260 تومان و نرخ ارز مرجع نيز حدود 165 تومان افزايش داشته است.
با اين حال اگر تورم انتظارياي كه در جريان اطلاعرسانيهاي هدفمند رخ داده از سوي بانك مركزي و دولت كنترل شود به نظر ميرسد بازارهاي داخلي تغييرات زيادتري را شاهد نباشند و آنهايي كه به دنبال نرخ ارز 5 هزار توماني هستند، ناكام بمانند. بعد از تنشهاي اخير در بازار ارز و ثبت ركوردهاي بالا براي دلار، ديروز صبح بانك مركزي وارد بازار شده و دلار 4هزار و هفت توماني را به صرافيهاي منتخب و حتي صرافيهاي بانكها براي توزيع بين مردم فروخته است.
طي روزهاي گذشته قيمت دلار ركوردهاي بالايي را در تابلوي صرافيها به ثبت رساند و تا 4هزار و 90 تومان هم بالا رفت ولي همزمان با پاك يا خاموش كردن نرخها در ويترين صرافيهاي تهران، بانك مركزي به بازار ورودكرده و وضعيت نسبت به روزهاي قبل فرق كرد.
هر چند دلار در روز گذشته به غير صرافيهاي منتخب تا 4 هزار و 90تومان نيز فروخته شد اما تقريباً دلالان منطقه فردوسي دلار را با قيمت 4هزار و 25 تا 4 هزار و 30 تومان ميفروختند.
نگاهي به روند تغييرات قيمتي در چهار سال اخير در بازار ارز نشان ميدهد قيمتها در نيمه دوم با افزايش روبهرو بوده و با تحليل تكنيكال ميتوان اين افزايش نرخها را با رقمهاي فعلي و حتي اندكي بالاتر توجيه كرد اما اگر اتفاق خاصي به عنوان عوامل خارجي مؤثر نباشد، تغييرات زياد و به سمت بالا بسيار بعيد است.
دكتر مرتضي ايمانيراد رئيس مؤسسه تحقيقاتي بامداد در اينباره در كانال تلگرامي خود نوشته است: عزم بانك مركزى براى كنترل قيمت، وجود ارز كافى براى كنترل بازار، حساسيت قيمت دلار براى حفظ ثبات در بازار پول و شبكه بانكى از جمله عواملي است كه اجازه نميدهد قيمت دلار فراتر رود. هر چند اين كارشناس اقتصادي در پيشبيني خود احتياطهايي هم كرده و دلايل زير را نيز براي افزايش احتمالي نرخ ارز آورده است و به طور تلويحي و با اشاره به تجربيات دورههاي قبل در ايجاد بروز مشكلاتي براي طرف عرضه در بازار ارز نوشته است: اگر قرار باشد نرخ ارز تحت عوامل زير افزايش يابد از سوي دولت خواهد بود.
عواملي كه اين كارشناس اقتصادي به آن اشاره كرده عبارتند از:
- افزايشهاى گاه و بىگاه دلار اين فرضيه را براى مردم قوىتر كند كه خريد دلار مكان امنترى براى حفظ داراييهايشان است يا سود بيشترى نصيب آنها خواهد كرد. (منظور همان تورم انتظاري است كه ممكن است مردم را به سوي اين بازار بكشاند).
- در صورتى كه فشار تحريمها بر ايران بيشتر شود و مشكل جدى در انتقال ارزهاى حاصل از صدور نفت و گاز ايجاد شود.
- در صورتى كه مشكلات شبكه بانكى رفع نشود و بانكهاى بيشترى مواجه با عدمتوانايى در پساندازها و سود متعلقه شوند.
- در شرايطى كه بانك مركزى مصمم باشد در سال جارى نرخ ارز را يكسان كند و اجازه دهد قيمت را از طريق نيروهاى بازار مديريت كند.