فرزين ماندگار
سري دیوي بازيگر سرشناس هندي در حالي يك هفته پيش به طرزي مشكوك در يك هتل در امارات جانش را از دست داد كه موضوع مبارزه با خشونت عليه زنان مدتي است در هاليوود و مراكز ديگري از كشورهاي غربي به بحث روز تبديل شده است و ميرود تا به معضلي جهاني تبديل شود.
خشونت عليه زنان به قدري اين روزها در تيترهاي خبري رسانههاي جهان ديده ميشود كه ديگر اخبار را تا حدود زيادي به حاشيه برده است. هندوستان از ديرباز جزو كشورهايي محسوب ميشود كه در آن زنان همواره در معرض بزرگترين آسيبهاي اجتماعي و فرهنگي قرار داشتهاند. اين بار اما يك ستاره از سينماي هند قرباني اين خشونت شده است اما رسانههاي هند ترجيح ميدهند زياد روي دليل مرگ اين بازيگر سرشناس هندي مانور ندهند. گفته ميشود كه فستيوال فيلم هندي لسآنجلس در اين دوره خود به سري ديوي، بازيگر مشهور باليوود كه به تازگي درگذشته است، اداي احترام ميكند. اين جشنواره كه از ۱۱ تا ۱۵ آوريل (بيست و دوم تا بيست و ششم فروردين) برگزار ميشود فيلم «چاندني» يا «مهتاب» سري ديوي را كه فيلم پرفروش سال ۱۹۸۹ بود در اين دوره اكران ميكند. لسآنجلس شهري است كه هاليوود را در خود جاي داده است. اين روزها هاليوود به مركز جنبش مبارزه با تبعيض، خشونت و تجاوز جنسي عليه زنان تبديل شده است. هاليوود يعني بزرگترين مركز فرهنگي و هنري جهان؛ كارخانهاي كه براي همه مردم جهان رؤياسازي ميكند اما در اين سوي جهان و در هندوستان زنان وضعيت مطلوبی ندارند. مرگ ستاره سينماي اين كشور بر همين موضوع اشاره دارد. «سريديوي كاپور» سوپراستار ۵۴ ساله باليوودي كه پيشتر اعلام شده بود بر اثر حمله قلبي درگذشته بر اساس اعلام پزشكي قانوني بر اثر از دست دادن هوشياري در وان حمام هتل محل اقامتش و غرق شدن از دنيا رفته است و همچنان بعد از برگزاري مراسم خاكسپاري او در اقامتگاهش در بمبمئي همچنان مورد بحث است چراكه نيروهاي پليس به علت مرگ مشكوك هستند. در گزارشي كه ديليميل منتشر كرد، تيتر كنجكاوكنندهاي به چشم ميخورد «اعترافات همسر سري ديوي خبرساز شد.» اين تيتر براي انتشار حرفهاي همسر سري ديوي در مورد دقايق و لحظات آخر عمر بازيگر نقش ملكه مارها منتشر شده بود.
مرگ مشكوك ستاره هندي
تفاوت و فاصله زماني مرگ سري ديوي و تماس همسر او با نيروهاي پليس شك و شبههها را بيشتر ميكند. به گفته «بني» 62 ساله شوهر سر ديوي شب حادثه او در حال تماشاي تلويزيون در اتاق نشيمن بود كه بعد از چند دقيقه همسرش را كه در حمام بود صدا زد تا براي صرف شام به رستوران هتل بروند. بني گفت: ساعات ابتدايي شب بود كه سری ديوي به حمام رفت و من هم براي تماشاي تلويزيون به اتاق نشيمن رفتم، بعد از 20 دقيقه ساعتم را نگاه كردم، ساعت 8 بود و احساس كردم اگر كمي ديرتر براي صرف شام به رستوران هتل برويم ميز خالي براي ما وجود نداشته باشد. براي همين سري ديوي را صدا زدم، با صداي بلند و چندين بار اما جوابي نشنيدم براي همين به سمت حمام رفتم و چندين بار در حمام را محكم زدم اما پاسخي نشنيدم كه مجبور شدم با ضربه در را باز كنم و همسرم را ديدم كه كاملاً بيهوش بود. نميدانستم بايد چه كنم حتي نتوانستم دوستانمان را كه در اتاقهاي همان طبقه بودند صدا بزنم. فقط سعي ميكردم او را با صدا زدن و تكان دادن به هوش بياورم براي همين كمي ديرتر با پليس تماس گرفتم. بر اساس گزارشات، همسر سری ديوي دقيقاً ساعت 9 با پليس تماس گرفته است و همين موجب شك بيشتر نيروهاي پليس به كشته شدن اين بازيگر مشهور هندي شده است.
خشونت جنسي، بحران فرهنگي
خشونت عليه زنان در هند موضوعي تقريباً عادي و البته تكراري محسوب ميشود. براي مثال پليس ايالت «هارياناي» هند چندي پيش دو مرد را به اتهام تجاوز و قتل يك زن در شهر «سونيپات» دستگير كرد و شش تن ديگر را مورد بازجويي قرار داد. به گفته پليس، مقتول كارگري ۲۳ ساله بود كه در روز قتل حين بازگشت از محل كار سوار خودرويي با دو سرنشين مرد ميشود كه به نظر ميرسد يكي از آنها را ميشناخته است. سرنشينان خودرو پس از انتقال وي به حومه شهر، نيت شيطاني خود را عملي ميكنند و با كوبيدن آجر به سر زن، او را به قتل ميرسانند. بحران رو به رشد خشونت جنسي عليه زنان در هند به رغم مجازات شديد، به يكي از معضلات حل نشدني در اين كشور تبديل شده است. طبق آمار پليس دهلي، روزانه ۵۰ پرونده خشونت عليه زنان ثبت ميشود كه چهار مورد خشونت جنسي است.
اعتراض به خشونت عليه زنان باعث شد تا هزاران زن به مناسبت روز جهاني زن روز پنجشنبه (17 اسفند) در دهلينو پايتخت هند عليه خشونت خانگي، تعرض جنسي و تبعيض عليه زنان در زمينه اشتغال و دستمزد، راهپيمايي كنند. به رغم قوانين سختگيرانه حكومت هند، جنايت خشونتآميز عليه زنان در هند افزايش يافته است. كارمندان و معلمان زن در ميان معترضان بودند كه در راهپيمايي دو كيلومتري شركت كردند و در مقابل پارلمان هند به راهپيمايي خود پايان دادند. موضوع تبعيض عليه زنان در حال نشان دادن زواياي پنهان خود در كشورهايي است كه سبك زندگي آنها نسبت معيني با وضعيت زنان پيدا ميكند اما واقعيت اين است كه هاليوود و باليوود به عنوان دو قطب اصلي فرهنگي و هنري در جهان نقش مهمي در وضعيت كنوني زنان در اين كشورها دارند. سؤال مهمي كه همواره طي ماههاي اخير درباره اعتراضهاي گسترده زنان مطرح ميشود، اين است كه اگر زنان سرشناس و داراي مقامات بالا و مشهور مورد چنين آزارها و خشونتهايي قرار دارند پس وضعيت زنان معمولي و طبقات فرودست در اين كشورها چگونه ميتواند باشد؟ سؤالي كه رسانههاي جهان و غرب تا كنون پاسخي به آن ندادهاند.