با توجه به كاهش شديد نزولات جوي و وضعيت بحراني منابع آبي، روز گذشته دولت و مجلس در جلسهاي غيرعلني آمايش آبي كشور را در دستور كار خود قرار دادند و پيشنهاد شد تا حفاري جديد در مناطقي كه دچار بحران شدند، محدود شود و براي تأمين آب شرب، چاههاي در اختيار دستگاههاي دولتي با هماهنگي استانداري در مدار شرب قرار گيرد.
روز گذشته با حضور اعضاي هيئت رئيسه مجلس، نمايندگان مردم و وزراي نيرو و جهادكشاورزي، نشست غيرعلني با موضوع كمآبي در صحن علني مجلس شوراي اسلامي برگزار شد. علي لاريجاني، رئيس مجلس شوراي اسلامي در خصوص اين نشست گفت: اين جلسه نشان داد با توجه به گرم شدن هوا و كاهش باران بايد تصميمات مهمي در خصوص استفاده بهينه از آب در بخشهاي كشاورزي و صنعتي گرفته شود، ضمن آنكه بايد ساماندهي روشنتري در اين زمينه داشته باشيم.
لاريجاني افزود: با توجه به اين مسئله كارگروهي نيز در دولت تشكيل شده و كميسيونهاي مربوطه در مجلس مستمراً در جريان پيشرفت كارها قرار بگيرند تا انشاءالله در آينده اين مسئله براي كشاورزان و عموم مردم مشكلي ايجاد نكند. همچنين بهروز نعمتي، سخنگوي هيئت رئيسه مجلس در تشريح جلسه غيرعلني مجلس به منظور بررسي وضعيت بحران آب در كشور عنوان كرد: بر اساس اين نشست مقرر شد تا در كميتهاي كه به اين منظور در دولت تشكيل شده (كارگروه ملي سازگاري با كمآبي) آمايش آب به صورت جدي در دستور كار گيرد و به اطلاع كميته مشتركي كه در اين رابطه در مجلس وجود دارد، برساند.
مأموريت وزارت جهادكشاورزي براي ورود جدي به بحث آبخيزداري
نعمتي ادامه داد: همچنين به وزارت جهادكشاورزي مأموريت داده شد تا با توجه به اعتباراتي كه در قانون برنامه ششم توسعه و همچنين در قانون سال 97 براي بحث آبخيزداري در نظر گرفته شده اين وزارتخانه به صورت جدي به موضوع آبخيزداري بپردازد.
سخنگوي هيئت رئيسه مجلس شوراي اسلامي تصريح كرد: با توجه به دغدغهها و نگرانيهاي موجود كشاورزان و بخش شرب و صنعت مقرر شد تا به منظور تسهيل و ساماندهي توزيع آب اين موضوع به صورت جدي در كميته ياد شده دولت مطرح شود و نتايج دستاوردهاي آن به استحضار مجلس برسد.
وي تقاضاي دولت و مجلس را از مردم در شرايط فعلي مصرف بهينه آب دانست و افزود: كارگروه سازگاري با كمآبي بايد در كنار پيگيري آمايش سرزميني و آب موضوع آمايش كشت را هم مدنظر قرار بدهد.
ضرورت رسيدگي به كاشت محصولات آببر در مناطق كم آب
نعمتي خاطر نشان كرد: دليلي ندارد در مناطقي كه ما به صورت جدي با مشكل آب مواجه هستيم، شاهد كشت محصولات پر آب بر باشيم، بنابراين بايد دولت و كميسيون كشاورزي مجلس در اين خصوص تمهيدات جدي در نظر بگيرند.
سخنگوي هيئت رئيسه مجلس شوراي اسلامي گفت: استفاده از انرژيهاي نو و رفتن به سمتوسوي استفاده از تكنولوژيهاي نوين براي تأمين آب كشور از ديگر مباحثي است كه در اين جلسه مورد بحث و بررسي قرار گرفت.
محدوديت كشت بهاره در دشتهاي خراسانرضوي
همچنين رئيس كارگروه سازگاري با خشكسالي استان خراسانرضوي از محدوديت كشت بهاره در سال 97 و الزام بيمه براي خشكسالي در بخش كشاورزي خبر داد.
احمد قندهاري افزود: جهت تأمين بخشي از آب شرب شهري تصميم بر اين شد از طريق چاههاي كشاورزي با پرداخت خسارت به بهرهبرداران بخشي از كمبودها تعديل شود.
وي همچنين با تأكيد به نقش مهم مديريت آب در بخشهاي صنعت، خدمات و كشاورزي جهت عبور از بحران آب گفت: جيرهبندي آب كشاورزي در دشتهاي داراي تنش شديد آبي، عدم شارژ مازاد براي تمامي چاهها و نصب كنتور روي چاههاي صنعتي، شرب، بهداشت و خدمات الزامي است. قندهاري ضمن اشاره به نقش كنتورهاي هوشمند در مصرف بهينه آب افزود: مقرر شد تا بهرهبرداري كامل از تمامي كنتورهاي هوشمند صورت گيرد.
جاي خالي غيردولتيها در كارگروه سازگاري با كمآبي
اعضاي كميته كارگروه ملي سازگاري با كمآبي در حالي انتخاب و معرفي شدند كه تمامي اعضاي اين كارگروه دولتي هستند و هيچ گروه غيردولتي از بخشهاي كشاورزي، صنعت، شهرداريها و اتاقهاي بازرگاني در اين كميته حضور ندارند.
يكي از انتقادات فعالان بخش خصوصي به عدم حضور آنها در كارگروه سازگاري با كمآبي است كه اين روزها جلساتشان به صورت فعال در حال برگزاري است.
تشكيل كارگروه ملي سازگاري با كمآبي در روزهاي پاياني سال ۹۶ در دولت نشان داد تغيير رويكرد مديريت آب در كشور شنيده شده است و اين كميته تلاش خواهد كرد اقداماتي كه سالهاي قبل شوراي عالي آب نتوانسته انجام دهد؛ كاهش تنشهاي آبي و رفتن به سمت وضعيت بهتر در بخش آب با حضور وزرا در اين كارگروه جديتر پيگيري شود. تدوين اصول و مباني توزيع كمبود آب بين مصارف مختلف، برنامهريزي و انجام هماهنگيهاي لازم براي انطباق الگوي كشت مناسب هر منطقه متناسب با شرايط كمآبي، پشتيباني از تدابير استانها درخصوص جلوگيري از بروز مشكلات و تعارضات اجتماعي ناشي از كاهش منابع آب و گزارشگيري و نظارت بر عملكرد و پيشرفت برنامهها در كارگروههاي استاني با مسئوليت استانداران، از جمله اهداف تشكيل كارگروه ياد شده است.
به گفته كارشناسان، اقدام به تشكيل كارگروه سازگاري با كمآبي كه عمر آن هنوز به دو ماه نرسيده بسيار بجا و مناسب بود و بايد آن را به فال نيك گرفت، اما اين كميته از همان روز نخست احتمالاً مسير را اشتباه طي كند؛ چراكه از هماكنون مشخص نيست اين كميته چگونه ميخواهد پشت درهاي بسته براي مردم و كشاورزان و حتي صنعت در خصوص آب تصميمگيري كند، در شرايطي كه هيچ نهاد غيردولتي و حتي نمايندگان كشاورزان در آن حضور ندارند.
به نظر ميرسد يكي از مشكلات و معضلات كميته سازگاري با كمآبي دولتي بودن آن و استفاده نكردن از مشاركتهاي عمومي و نهادهاي غيردولتي باشد. مگر ميتوان تصميمي براي بخش آب در سيستان و بلوچستان يا خراسانجنوبي گرفت، اما هيچ نهاد غيردولتي يا نماينده كشاورزان در آن حضور ندارند؟