روحالله صالحي
به رغم لفاظيهاي تند دونالد ترامپ براي اقدام نظامي گسترده عليه دولت سوريه به بهانه اتهامات واهي شيميايي، نتيجه حملات موشكهاي هوشمند امريكا، فرانسه و انگليس يك افتضاح سياسي براي واشنگتن و متحدانش بود و نتوانست معادلات نظامي در سوريه را تغيير دهد تا جايي كه تروريستها و صهيونيستها هم نتيجه اين حملات را تقريباً هيچ توصيف كردند.
هفته گذشته امريكا به همراه انگليس و فرانسه به بهانه استفاده دولت سوريه از سلاح شيميايي عليه غيرنظاميان در شهر «دوما»، حملات محدودي را به نقاطي از خاك سوريه انجام دادند. هر چند امريكا و متحدانش از موشكهاي به اصطلاح هوشمند در اين عمليات استفاده كردند اما نتيجه عكس گرفتند چراكه با تخليه مناطق مورد تهاجم، عملاً موشكهاي غرب مناطق غيرفعال را هدف قرار دادند تا جايي كه سيدحسن نصرالله، دبيركل حزبالله، به طعنه گفت كه امريكاييها هوا را بمباران كردند. از طرفي، پدافند هوايي سوريه نيز بيش از 70 موشك را رهگيري و ساقط كرد. لذا به رغم هزينههاي زياد، نتيجهاي كه از اين حمله براي واشنگتن و همپيمانانش حاصل شد، چيزي جز افتضاح نبود.
تهديدهاي دونالد ترامپ براي انجام حملات تمامعيار عليه دمشق، چنان فضاي ملتهبي را در بين افكار عمومي جهان ايجاد كرده بود كه همه منتظر پاسخ كوبندهاي از سوي غرب بودند و حتي موضعگيري مقامات غربي چنان بود كه برخي از وقوع جنگ جهاني سوم سخن ميگفتند اما آنچه در عمل انجام شد چيزي جز آتشبازي كودكانه نبود و حتي نتوانست انتظارات متحدان امريكا را برآورده كند. بنابراين، اين حملات بيشتر براي اعاده حيثيت امريكا بود كه از روند پيروزي نيروهاي مقاومت و شكست تروريستها نگران است. اگرچه دونالد ترامپ و رهبران فرانسه و انگليس با فضاسازي و تبليغات گسترده بسيار سعي داشتند با متهم كردن دمشق به استفاده از سلاح شيميايي عليه غيرنظاميان افكار عمومي جهان را عليه بشار اسد، رئيسجمهور سوريه تحريك كنند اما غربيها در اين پروژه نيز شكست خوردند و بعد از حملات موشكي، تظاهراتي در سراسر جهان در محكوميت جنايات غرب در سوريه انجام شد.
سرخوردگي تروريستها
يكي از نتايج نااميدكننده حملات موشكي به سوريه، سرخوردگي گروههاي تروريستي محاصره شده در غوطه شرقي بود كه چشم و اميدشان اين بود كه امريكا و متحدانش عمليات گستردهاي را عليه دولت و ارتش سوريه ترتيب دهند تا شايد كفه موازنه به نفع تكفيريها برگردد اما اين حملات كه آخرين تير تركش غرب براي مقابله با دولت سوريه بود نشان داد كه امريكا تمايلي به مداخله مستقيم در سوريه و پرداخت هزينههاي زياد ندارد. هدف امريكا از اقدام موشكي، بالا بردن روحيه تكفيريها بود اما در اصل به سرخوردگي و تضعيف موقعيت تروريستها منجر شد. تروريستها كه بارها با متهم كردن دولت سوريه به استفاده از سلاح شيميايي سعي داشتند غربيها را وادار به مداخله نظامي در سوريه بكنند، عملاً با حملات اخير غرب رؤياي خود را بر باد رفته ديدند. با اين وجود، كردهاي سوريه نيز كه تحت حمايت امريكا هستند، با مشاهده عمليات محدود واشنگتن در مقابل دولت سوريه، اميد خود را نسبت به پشتيباني امريكا براي گرفتن امتيازهاي سياسي از دمشق از دست خواهند داد و در نهايت راهي جز تعامل با دولت سوريه نخواهند داشت و مجبور هستند با عقبنشيني از مناطق شمالي، كنترل آنها را به دولت تحويل بدهند.
نارضايتي صهيونيستها
علاوه بر تروريستها، رژيم صهيونيستي نيز از عمليات غرب در سوريه چندان رضايتي نداشت و اين حملات را براي تضمين امنيت خود كافي ندانست. مشاور امنيت ملي رژيم صهيونيستي گفت مشكل افزايش نفوذ ايران با حمله موشكي به تأسيسات تسليحات شيميايي سوريه حل نميشود. مقامهاي اطلاعاتي رژيم صهيونيستي هم اذعان كردهاند حمله به سوريه در تحقق اهدافشان ناكام مانده است. به گفته اين مقامات، با يك يا چند حمله موشكي هدفمند نميتوان توازن جنگ در عرصه ميداني يا نتيجه آن را تغيير داد.
تغيير معادله به نفع مقاومت
اقدام نظامي سه كشور عليه سوريه، بيش از آنكه براي غربيها نفع داشته باشد، به كام سوريه و همپيمانانش تمام شد. تهديدات ترامپ پيش از حمله موشكي، سبب شد ايران و روسيه بيش از هر زمان ديگري همكاريهاي سياسي و راهبردي خود را با دمشق افزايش دهند. همچنانكه روسيه بارها به واشنگتن هشدار داد كه اگر دست از پا خطا كند، پاسخ كوبندهاي به تجاوزات غرب خواهد داد و شايد همين هشدارها بود كه سبب شد ترامپ و متحدانش به انجام حملات محدود بسنده كنند. به نظر ميرسد عمليات موشكي تلاشي براي ايجاد توازن قوا به نفع تروريستها بود كه اين هدف ميسر نشد و با عملياتي كه گروههاي مقاومت عليه تروريستها در غوطهشرقي داشتند، يكي از آخرين دژهاي تروريستها در نزديكي دمشق فروريخت و امنيت پايتخت پس از هفت سال بار ديگر تضمين شد. از طرفي، حمله اخير به سوريه نشان داد غربيها همچنان به تنشآفريني و بحرانسازي ادامه ميدهند و اجازه نميدهند منطقه روي ثبات به خود ببيند اما معادلات منطقهاي كاملاً به نفع سوريه و محور مقاومت رقم خورده و با اين حملات محدود، وضعيت تازهاي در سوريه به نفع مخالفان دمشق شكل نخواهد گرفت و اين نيروهاي مقاومت هستند كه بعد از اين با هماهنگيهاي بيشتر، ضربات سنگيني را به تروريستها وارد خواهند كرد. همچنانكه مقامات ايراني و روسيه گفتهاند حملات موشكي امريكا را بدون پاسخ نخواهند گذاشت و بدون شك اولين پاسخ به اين تجاوزات، ضربات مهلك به گروههاي تكفيري خواهد بود. بنابراين، در هفتههاي آينده خبرهاي زيادي از پيروزيهاي ارتش سوريه و متحدانش در مناطق تحت اشغال تروريستها مخابره خواهد شد كه خوشايند امريكا و عمال منطقه آن نخواهد بود.
اختلافات داخلي در امريكا
شبكه سيانان در گزارشي اعلام كرد درباره پرونده سوريه، به ويژه بر سر خروج يا ماندن نيروهاي امريكايي در سوريه ميان وزارت خارجه و وزارت دفاع و فرماندهان ارشد ارتش اختلافات آشكاري وجود دارد. روزنامه القدس العربي هم در گزارشي نوشته است كه ترامپ به توصيههاي مشاوران امنيتي كاخ سفيد توجهي نميكند و از اين رو، افسران بلندپايه و اعضاي شوراي امنيت ملي از دست ترامپ عصباني هستند. ترامپ از زمان كارزار تبليغات انتخاباتي بارها گفته است كه قصد دارد نيروهاي امريكايي را از سوريه خارج كند و در هفتههاي اخير نيز بار ديگر اين حرفها را تكرار كرده و حتي گفته اگر سعوديها هزينه حضور نيروهاي امريكايي در سوريه را نپردازند، از اين كشور خارج ميشوند، چراكه ماندن اين نيروها بهصرفه نيست. تارنماي امريكايي لوبلاگ هم نوشت: «هر چه مسائل و مشكلات داخلي در امريكا، ترامپ را محصورتر ميكند، گامهاي فاجعهبار او براي منحرف كردن توجه افكار عمومي به مسائل داخلي، بيشتر ميشود و به نظر ميرسد ترامپ با اين اقدام نظامي سعي كرد حواسها را از توجه به مشكلات داخلي در امريكا پرت كند.»
در مجموع، ميتوان گفت حملات مثلث واشنگتن، لندن و پاريس به خاك سوريه كه با دستاويز حملات واهي شيميايي انجام شد، به دليل محدود بودن و نوع اهداف، نتايج راهبردي در پي نداشت و به هيچ وجه نميتواند معادلات نظامي را در سوريه تغيير دهد. بنابراين، نيروهاي مقاومت، پاسخ حملات غرب را در ميدان نبرد خواهند داد و با تحميل ضربات سخت بر تروريستها، توطئه امريكا و سعوديها را براي سرنگوني دولت سوريه نقش بر آب خواهند كرد.