در این میان یکی از مناطقی که طی سالهای اخیر به شدت مورد تصرف افراد منفعتخواه قرار گرفته سواحل دریای خزر است که سبب شده تا صنعت گردشگری در این مناطق به شدت دچار مشکل شود به حدی که نتوان بهره لازم را از این مهم برد؛ موضوعی که سبب شد روز گذشته عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل اعلام کند: «محدود بودن دسترسی عموم به سواحل در مازندران سبب شده تا بخش گردشگری دریایی این استان نتواند به رونق مورد نظر دست پیدا کند.»
با وجود اینکه از ۵۸۰۰ کیلومتر نوار سواحل کشور، ٨٩٠ کیلومتر آن در شمال کشور واقع شده است، اما بررسیها نشان میدهد تنها مقدار بسیار ناچیز آن در اختیار گردشگرانی که برای استفاده از سواحل شمالی به این مناطق سفر میکنند قرار گرفته است. آمارهای منتشر شده از سوی ارگانهای مختلف نظیر وزارت راه و شهرسازی، سازمان بنادر و دریانوردی، سازمان جنگلها و محیط زیست نشان میدهد که تقریباً نیمی از تصرفهای انجامشده در سواحل شمال کشور، توسط دستگاههای دولتی و سایرین است و ١٢درصد در تملک شهرکهای ساحلی، ٢٤درصد در تملک املاک و ویلاهای شخصی و تنها ٤درصد سواحل آزاد است.
این موضوع در حالی است که ٤٢سال است در پارلمان ایران قوانینی برای حفاظت از دریاخواری تصویب و در سه برنامه توسعهای کشور به آن تأکید شده است، اما در اجرا وضع بسیار ناامیدکننده است چراکه بر اساس ادعای استانداری گلستان ١٧ ارگان مسئول حفاظت از سواحل و بنادر کشور هستند، اما نتیجه کار تصرف حدود ٨٠درصد سواحل کشور بوده است و از این میان طرح کاداستر سواحل کشور که در واقع وضع مالکیت و جغرافیای سواحل را به صورت رسمی مشخص میکند، تنها ٢٠درصد پیش رفته است.
سهم ۴ درصدی عموم از دریا
به گفته کارشناسان با وجود اینکه ماندران با ٤٧٨ کیلومتر بیشترین سطح از سواحل کشور را به خود اختصاص داده، اما تصرف بیشتر این مناطق ساحلی سبب شده تا سهم عموم مردم و گردشگران در استفاده از دریا تنها ۴ درصد باشد. معاون امور اراضی سازمان حفاظت از مراتع و جنگلهای کشور در این خصوص میگوید: «قریب نیمی از تصرفهای انجامشده در سواحل شمال کشور، توسط دستگاههای دولتی و سایرین است و ١٢درصد در تملک شهرکهای ساحلی، ٢٤درصد در تملک املاک و ویلاهای شخصی و تنها ٤درصد سواحل آزاد است.»
منصور؟ با بیان اینکه آزادسازی حریم دریا بدون اجرایی شدن طرح کاداستر امکانپذیر نیست میافزاید: «نقشه تعیین حریم خزر به پایان رسیده و نقشه کاداستر حدود ٢٠درصد از این سواحل نیز تهیه شده است. با تهیه این نقشه، محدوده مالکیتی اراضی ملی ساحلی و اطلاعات حقوقی مرتبط با آن به طور کامل مشخص شده و بر اساس آن، زمینه برای شناسایی و بازپسگیری اراضی ملی تصاحبشده، فراهم میشود.»
سواحل در تصرف نهادها
در حالی که مازندران با ٤٧٨کیلومتر بیشترین سطح از سواحل کشور را به خود اختصاص داده، اما برخی مشکلات از جمله تصرف غیرقانونی سواحل در کنار نبود امکانات و زیرساختهای گردشگری سبب شده تا این صنعت در حال حاضر از رونق خوبی برخوردار نباشد. عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل در این خصوص میگوید: «قرار گرفتن بیشتر این ساحل در اختیار نهادها و سازمانهای مختلف، کمبود ناوگان مسافری و تفریحی و بیتوجهی به زیرساختهای جذب گردشگر از جمله مشکلاتی است که سبب شده تا گردشگری دریایی از رونق خوبی برخوردار نباشد.»
روزبه شفقت با اشاره به نکات مثبت برای رونق گردشگری در سواحل دریای خزر میافزاید: «دریای مازندران به لحاظ وسعت با مجموع وسعت دریای عمان و خلیج فارس برابری میکند و ویژگیهای منحصر به فردی دارد. به عنوان مثال در زمستان زمانی که در ساحل دمای ۱۵ تا ۲۰ درجه داریم در روسیه این دریا کاملاً یخبندان است.» این کارشناس ادامه میدهد: «در حالی که عمق متوسط خلیج فارس در نهایت به ۱۵۰ متر میرسد، اما در مازندران عمق هزار متری نیز وجود دارد که به شدت مورد توجه غواصان و دریانوردان است.» به گفته وی کمبود ناوگان مسافری و تفریحی یکی از مشکلات دریا در مازندران است، که با توجه به شرایط موجود در دریای مازندران باید شناورهای مخصوص این دریا وجود داشته باشد.