جوان‌آنلاین: نشست 2 روزه سران گروه 7 در شهر کبک کانادا پس از کش و قوس‌های بسیار به پایان رسید اما همانگونه که پیش‌بینی می‌شد، این نشست تبدیل به ناکامی بزرگی برای 7 کشور بزرگ صنعتی جهان برای رسیدن به اجماع و اتفاق‌نظر بر سر مسائل مورد اختلاف شد. ترامپ امسال به اجلاس «جی هفت» دیرتر از همه رفت و زودتر از همه هم آن را ترک کرد، چرا که همه تمرکزش روی دیدار روز سه‌شنبه‌اش با کیم جونگ‌اون، رهبر کره‌شمالی در سنگاپور است. با وجود این، او تاثیر خودش بر این اجلاس را حتی پیش از ورود به آن گذاشته بود؛ ترامپ 2 هفته پیش با وضع تعرفه ۲۵ درصدی برای واردات فولاد و تعرفه ۱۰ درصدی برای واردات آلومینیوم، بسیاری از متحدان سیاسی و اقتصادی آمریکا را شگفت‌زده کرده بود. او در اجلاس بارها از سوی رهبران دیگر مانند «جاستین ترودو»، نخست‌وزیر کانادا، «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان و «ترزا می»، نخست‌وزیر انگلیس تهدید به اتخاذ تصمیم‌های تلافی‌جویانه شد اما دست به سینه نشست. در این میان «جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا نیز با پافشاری بر این موضع گفت: «دوران سواری گرفتن از آمریکا گذشته» و اگر سایر کشورها می‌خواهند همچنان در بازار آمریکا دکه و حجره داشته باشند باید موانعی چون تعرفه و دردسرهای گمرکی را که برای تولیدکنندگان آمریکایی ایجاد کرده‌اند حذف کنند تا بلکه به قول ترامپ بشود اصلا «عاری از تعرفه» داد و ستد کرد. طبق این گزارش، نشست گروه 7 از ابتدا تحت‌الشعاع اختلافات شدید بین 6 عضو این گروه و آمریکا بر سر مسائل مختلف مانند توافق هسته‌ای ایران(برجام)، جنگ تعرفه‌ای و توافق آب‌وهوایی پاریس قرار گرفت؛ اختلافاتی که به‌رغم مذاکرات چندجانبه و دوجانبه بین سران 3 کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) و کانادا با رئیس‌جمهوری آمریکا نه‌تنها حل و فصل نشد، بلکه گسترش بیشتری هم پیدا کرد، به نحوی که سران مشارکت‌کننده هر چند در ابتدا بر سر صدور بیانیه پایانی موافقت کردند و این بیانیه منتشر شد اما ترامپ در اقدامی غیرمنتظره، حمایتش را از بیانیه مشترک اجلاس کبک پس گرفت و شکاف عظیم بین آمریکا و دیگر اعضای گروه 7 را به نمایش گذاشت. به این ترتیب همانگونه که در نشست سال 2017 گروه 7 در ایتالیا اختلاف بین واشنگتن و سایر اعضا منجر به آن شد که برخی تحلیلگران از اصطلاح گروه «1+6» به جای گروه 7 استفاده کنند، نشست امسال نشان داد این مساله از حالت شعار خارج شده و صورت واقعیت به خود گرفته است. انتقاد اصلی سایر اعضای گروه 7 همانگونه که «دونالد توسک»، رئیس شورای اروپا نیز به آن تصریح کرد این است که آمریکا نظم بین‌المللی مبتنی بر قانون را به چالش کشیده شده است. به عبارت دیگر واشنگتن به جای اینکه مدافع قانونگرایی و نظم بین‌المللی مبتنی بر قواعد جهانی باشد، خود تبدیل به بزرگ‌ترین ناقض تعهدات و قوانین بین‌المللی شده است. نماد آشکار این مساله، خروج آمریکا از برجام است که کاملا برخلاف تعهدی است که دولت قبلی آمریکا آن را پذیرفته بود. اما مساله دیگری که به اختلاف شدید بین اروپا و کانادا از یک‌سو و آمریکا از سوی دیگر انجامیده است، اصرار ترامپ برای ادامه رویکرد حمایت‌گرایانه اقتصادی از طریق وضع تعرفه‌های سنگین بر 2 کالای استراتژیک یعنی فولاد و آلومینیوم و هشدار درباره اعمال تعرفه‌های جدید بر دیگر کالاها و محصولات وارداتی به آمریکاست که واکنش متقابل و شدید شرکای تجاری واشنگتن در گروه 7 را برانگیخته است. جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا و میزبان نشست سران گروه 7، پس از پایان این نشست اعلام کرد به رئیس‌جمهوری آمریکا هشدار داده است اگر وی به اعمال تعرفه‌های غیرعادلانه ادامه دهد، کانادا نیز بدون هیچ‌گونه تعللی، اقدامات تلافی‌جویانه علیه آمریکا را انجام می‌دهد. این مساله خشم ترامپ را برانگیخت و به نمایندگان آمریکا در گروه 7 دستور داد بیانیه پایانی نشست سران گروه 7 را تایید نکنند. دونالد ترامپ که در هواپیما عازم سنگاپور بود، با انتشار توئیتی اظهار کرد پس از اظهارات «ناصادقانه» جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا که میزبان این اجلاس هم بود، تصمیم به پس گرفتن امضایش گرفته است. با وجود این، پس از پایان این اجلاس، جاستین ترودو در کنفرانس خبری وعده داد از ابتدای ماه آینده (ژوئیه) تعرفه‌های جدیدی علیه محصولات آمریکایی وارداتی به کشورش وضع خواهد کرد. ترودو در این کنفرانس خبری منطق پشت وضع تعرفه فولاد و آلومینیوم را «اهانت‌آمیز» خواند، چرا که به اعتقاد او اینکه آمریکا فعالیت اقتصادی کانادا را «تهدیدی برای امنیت ملی» خود قلمداد کند، برای کانادا «اهانت‌آمیز» است. با وجود تصمیم سریع ترامپ برای پس گرفتن امضایش، اتحادیه اروپا اعلام کرده به این بیانیه متعهد است. در بیانیه پایانی که امضای ترامپ را نیز بر خود داشت اعلام شده بود کشورهای صنعتی خواستار کاهش تعرفه‌های گمرکی هستند و بر آنند از کمک‌های حمایت‌گرایانه خود از محصولات داخلی بکاهند. بدین ترتیب به نظر می‌رسد رویکرد یک‌جانبه‌گرایانه و خودمحورانه ترامپ بر مبنای شعار «نخست آمریکا» که به موضع‌گیری در قبال مسائل مختلف صرفا بر مبنای منافع آمریکا و بدون توجه به نظرات و منافع دیگر کشورها و حتی شرکای خود می‌پردازد، باعث انزوای روزافزون آمریکا در جهان خواهد شد.
خودنمایی سازمان شانگهای
اتفاقاتی از این دست در حالی در غرب رخ می‌دهد که سازمان همکاری شانگهای با اتحاد بین اعضا، رو به جلو گام بر می‌دارد. پیش از برگزاری دور جدید مذاکرات کشورهای عضو گروه شانگهای در چین، «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه در مصاحبه‌ای اعلام کرد با «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهور چین، همکاری‌های خوبی را آغاز کرده است. وی با جمله‌ای طعنه‌آمیز نسبت به ترامپ، اعلام کرد شی «یک شریک مطمئن است»، چرا که او به قراردادهایی که کشورش امضا کرده است، همواره پایبند است. پوتین در ادامه سخنانش و با اشاره به اختلافات موجود بین آمریکا و شرکای اروپایی خود گفت: «دونالد ترامپ با اعمال تعرفه‌های گمرکی جدید، درس مهمی را به اروپایی‌ها داده است». رئیس‌جمهوری روسیه در کنفرانسی که چهار ساعت و نیم به طول انجامید، اعلام کرد رهبران اروپایی هشدارهایش مبنی بر خطر اعتماد به آمریکا را نادیده گرفته بودند. امروز اروپایی‌ها تاوان زمانی را می‌دهند که بدون محدودیت از این کشور حمایت می‌کردند. پوتین معتقد است افزایش تعرفه‌های فلزهای استراتژیک از سوی ترامپ در واقع نوعی تحریم علیه اروپا است. این بلوک تحت رهبری پکن که از نظر کارشناسان برای به چالش کشیدن نظم تحت امر غرب است، شامل روسیه، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان است. این سازمان که در ۲۰۰۱ پایه‌ریزی شد، در ابتدا به عنوان مرجعی برای حل مسائل مرزی، مبارزه با تروریسم و به صورت ضمنی، مقابله با نفوذ آمریکا در آسیای میانه به دنبال تهاجمش به افغانستان بود. در سال‌های اخیر مولفه اقتصادی این سازمان برجسته‌تر شده است و سیاست خارجی چندین تریلیون دلاری شی جین‌پینگ و زیرساخت موسوم به ابتکارعمل جاده ابریشم در کانون توجه قرار دارد. با این حال چین نگرانی‌ها درباره اینکه گروه‌بندی شانگهای راهی برای پکن به منظور توسعه نفوذ استراتژیکش به خارج است را رد می‌کند.
سرکوب اعتراضات علیه اجلاس گروه هفت
روز شنبه فضای امنیتی شدیدی در خیابان‌های کانادا حاکم شد به طوری که حضور سنگین مأموران پلیس و برگزاری نشست در یک مکان دورافتاده، برگزاری تظاهرات علیه نشست گروه موسوم به «جی 7» را با مشکل مواجه کرد. به گزارش رویترز، در حالی که دونالد ترامپ و همپیمانان مهم آمریکا در یک هتل مجلل اسکان داده شده بودند که به واسطه امنیت شدید، مکان این هتل غیرقابل دسترس بود، گروهی از معترضان که قصد برگزاری تظاهرات علیه این نشست را داشتند، مجبور شدند در فاصله 140 کیلومتری از محل برگزاری نشست راهپیمایی کنند. طی روزهای پنجشنبه و جمعه هفته گذشته 10 نفر در ارتباط با اعتراضات ضد گروه 7 دستگیر شدند اما در مجموع، اعتراضات پراکنده به صورت مسالمت‌آمیز برگزار شد زیرا نیروهای امنیتی اکثر خیابان‌ها را مسدود کرده بودند و پلیس ضدشورش در خیابان‌های کانادا برای مقابله با هرگونه خشونت مستقر شده بود. مجلس ایالتی شهر کبک در آستانه برگزاری این نشست تعطیل شد و هزاران کارمند دولت به مرخصی فرستاده شدند و چند نفر از مغازه‌داران به منظور جلوگیری از ورود خسارت به فروشگاه‌های‌شان، برای پنجره‌های مغازه‌های خود حفاظ نصب کردند تا در صورت بروز خشونت از شکسته شدن پنجره‌ها جلوگیری شود. پیش از این اعتراضات به نشست گروه 20 موسوم به «جی 20» در شهر تورنتو در سال 2010 به خشونت کشیده شد و نیروهای پلیس به سمت معترضان حمله‌ور شدند.
