شرکت پژو سیتروئن فرانسه، هفته گذشته در بیانیه‌ای اعلام کرد که این گروه شروع به تعلیق فعالیت‌های مشترک تجاری خود در ایران کرده است تا به این ترتیب تا ۶ آگوست ۲۰۱۸ با قانون امریکا مطابقت داشته باشد و حالا یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس از جلسه اضطراری کمیسیون برای بررسی قرارداد‌های ایران خودرو و سایپا با شرکت «رنو و پژو» و بررسی تضامین اخذ شده از این شرکت‌ها خبر داد. این در حالی است که پروژه شرکت سیتروئن در کاشان تقریباً به تولید رسیده است و دستگاه‌ها برای تولیدات جدید نصب شده و همچنین شرکت ایکاپ نیز تبلیغات گسترده‌ای را برای فروش محصولات خود آغاز کرده است. اتفاقی که سرنوشتی نامعلوم برای قرارداد‌های خودروسازی پسا‌برجام خلق کرده است.
درست پس از اجرایی شدن برجام بود که خودروسازان فرانسوی به عنوان شرکای قدیمی خودروسازان ایرانی، رایزنی‌های خود را برای بازگشت به بازار ایران آغاز کردند. با این حال راه بازگشت این شرکت هموار نبود، زیرا به پژو گفته شد که به دلیل لغو یکطرفه همکاری و ترک ایران در سال ۱۳۹۱، باید به طرف ایرانی غرامت پرداخت کند. با این حال بازار ایران آنقدر برای فرانسوی‌ها جذاب بود که ادعا شد آن‌ها با پرداخت غرامت ۴۲۷ میلیون و ۶۰۰ هزار یورویی برای بازگشت به ایران موافقت کنند. البته این تنها شرط حضور مجدد پژو در ایران نبود، بلکه این شرکت برای آغاز دور جدید همکاری‌ها ملزم به سرمایه‌گذاری در ایران شد و به این ترتیب شرکت مشترک «ایکاپ» با سهم ۵۰ درصدی پژو و ایران‌خودرو تشکیل و آغاز به کار کرد.
در این شرایط، اما ظاهراً ترس فرانسوی‌ها از امریکا در حدی است که پژو به‌رغم پرداخت غرامت چند صد میلیون یورویی و سرمایه‌گذاری در ایران، پس از خروج امریکا از برجام اقدام به تعلیق فعالیت‌ها در ایران کرده و البته از رایزنی با امریکا برای کسب مجوز فعالیت در ایران خبر داده است. این موضوع در بیانیه پژو سیتروئن اشاره شده بود که با حمایت دولت فرانسه گروه خودروسازی پی‌اس‌ای در حال مذاکره با مقامات امریکایی برای در نظر گرفتن یک معافیت از تحریم، برای این شرکت است.
حال اگرچه قرارداد پژو با ایران ارزشی حدود ۷۰۰ میلیون یورو (۸۱۸ میلیون دلار) دارد، اما گروه خودروسازی پی‌اس‌ای (پژو سیتروئن) اعلام کرد که تعلیق قرارداد‌های مشارکت این شرکت با ایران بر چشم‌انداز مالی این شرکت تأثیری نمی‌گذارد، چراکه فعالیت‌های پژو سیتروئن در ایران، کمتر از یک درصد درآمد این شرکت را تشکیل می‌دهد. بنابراین مشخص است که اگر امریکا با درخواست خودروسازان فرانسوی برای دریافت معافیت مخالفت هم بکند، آن‌ها بسیار راحت می‌توانند خلأ این درآمد یک درصدی را از بازار‌های دیگر تأمین کنند.
البته این نکته را نیز نباید فراموش کرد که برخلاف شرایط سال ۱۳۹۱ که پژو بدون هیچ هزینه و توضیحی ایران را ترک کرد، در این دوره بازنده نهایی این خروج به شرط اخذ تضامین حقوقی محکم طرف فرانسوی است، زیرا پژو امکان بازپس‌گیری غرامت پرداخت شده و همچنین خروج سرمایه‌گذاری انجام شده در ایران را ندارد.
جلسه اضطراری کمیسیون صنایع برای بررسی قرارداد «رنو و پژو»
اما تعلیق همکاری ایران و خودروسازان فرانسوی تا حدی برای ایران مهم بود که کمیسیون صنایع و معادن مجلس به دنبال تشکیل یک جلسه اضطراری برای بررسی قرارداد‌های ایران خودرو و سایپا با شرکت رنو و پژو و بررسی تضامین اخذ شده از این شرکت‌ها‌ست. این خبر را عبدالله رضیان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به خبرگزاری مهر داده و گفته است که توقف فعالیت‌های این کارخانه موجب زیان هنگفت شرکت سیتروئن خواهد شد، البته قرارداد‌های سیتروئن محکم‌تر از قرارداد‌های پژو و رنو است و خسارت‌ها به عهده سیتروئن است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: شرکت رنو و پژو هنوز سرمایه‌گذاری جدی در صنعت خودروسازی ما انجام نداده‌اند، اما شرکت سیتروئن سرمایه‌گذاری و آورده خود را سپرده‌گذاری کرده و تکنولوژی و تجهیزاتش را نیز نصب کرده است و باید خرداد‌ماه به تولید برسد و محصولات را وارد بازار کند.
وی افزود: باید قرارداد‌های پژو و رنو در کمیسیون صنایع مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود با توجه به سابقه قبلی شرکت رنو و پژو در بدعهدی در قبال قراردادها، چه نوع ضمانت‌های اجرایی از این شرکت‌ها اخذ شده است که در صورت تخطی از قرارداد خسارت‌های وارده به ایران را بپردازند.
رضیان گفت: در شرایط فعلی می‌توانیم با کشور‌هایی نظیر چین، فعالیت‌های تولیدی خود را در خودروسازی ادامه دهیم تا نیاز بازار تأمین شود. نگرانی ما این است که قیمت خودرو‌ها افزایش یابد و مصرف‌کنندگان دچار مشکل شوند.
نماینده مردم قائمشهر در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: صنایع خودروسازی ما وابستگی زیادی به این شرکت‌ها ندارد، اما ایجاد نوسان در بازار خطرناک است. وی خاطر نشان کرد: جلسه اضطراری کمیسیون صنایع و معادن مجلس برای بررسی خروج شرکت‌های اروپایی از کشور و نوع قرارداد‌های ایران‌خودرو و سایپا با این شرکت‌ها و بررسی تضامین اخذ شده، احتمالاً هفته جاری برگزار خواهد شد.
خودزنی فرانسوی‌ها
در همین حال یک عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت در گفتوگو با ایسنا، تعلیق همکاری خودروسازان فرانسوی با ایران را نوعی خودزنی از ترس امریکا قلمداد کرده است.
بر این اساس، امیر حسین کاکایی معتقد است که پژو به دلیل فشار‌های احتمالی که فکر می‌کند ممکن است از طرف امریکا وارد شود مجبور به خودزنی و تعلیق فعالیت‌های خود در ایران شد.
امیرحسن کاکایی ادامه می‌دهد: با این حال برخلاف سال ۱۳۹۱، بازنده این خروج طرف فرانسوی است، زیرا طبیعتاً این شرکت نمی‌تواند غرامتی که برای بازگشت مجدد به ایران پرداخت کرده را از طرف ایرانی مطالبه کند.
وی اضافه می‌کند: همچنین پژو در دور جدید حضور خود در ایران اقدام به انتقال تکنولوژی و همچنین سرمایه‌گذاری کرده است و باز هم طبیعی است که این شرکت نمی‌تواند سرمایه‌گذاری انجام شده در ایران را تبدیل به پول نقد کرده و از کشور خارج کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت با بیان اینکه خروج پژو و سیتروئن، صنعت خودروی ایران را متأثر نخواهد کرد، تصریح می‌کند: تیراژ تولید پژو ۲۰۰۸ و همچنین سیتروئن C. ۳ در حدی پایین است که ادامه تولید یا توقف تولید آن‌ها عملاً تأثیر خاصی بر صنعت خودرو نخواهد داشت.
وی ادامه می‌دهد: اگرچه خروج پژو سیتروئن به ضرر خود فرانسوی‌ها‌ست، اما این اتفاق حامل درس بزرگی نیز برای خودروسازان ایرانی است که از تقویت توان داخلی غافل نشده و اولویت را بر به سرانجام رساندن پروژه طراحی و تولید پلتفرم ملی قرار دهند. کاکایی خاطر نشان می‌کند: حتی اگر پژو سیتروئن در رایزنی‌های خود با امریکا مجوز فعالیت در ایران را هم کسب کند، باز هم خودروسازان ایرانی باید تمرکز اصلی‌شان بر توسعه برند‌های داخلی باشد.
باور ندارم که اینها از پژو غرامت گرفته باشند!! و مسلماً بهمین دلیل راحت رفتند!!... 
