تحقيق و پژوهش، چند سالي است به مدارس کشيده شده است، اما برخي دانشآموزان به جاي اينکه تحقيقات خود را در لابه لاي کتابها جستجو کنند، با پرداخت مبلغي ناچيز به کافي نتها، کار تحقيقاتي خود را انجام ميدهند.
به گزارش فارس، تحقيق و پژوهش در شاخههاي مختلف علوم، مهمترين رکن دستيابي به دانش است؛ به شکلي که تنها با پرداختن به آن ميتوانيم به مسائل مختلف علمي و راهحلهاي مربوط به آن دست يابيم.
اين موضوع امري مرسوم در بين دانشجويان رشتههاي مختلف است و هر دانشجو متناسب با رشته تحصيلي خود در برنامه آموزشي تدوين شده مرتبط، تحقيقاتي را ولو بر اساس اجبار اساتيد انجام ميدهد و گشت و گذار در دنياي کتاب و فضاي مجازي براي رسيدن به مطلب علمي، جزء برنامه درسي دانشجويان قرار دارد.
اين رويه و عادت مطلوب آموزشي چند سالي است که به چرخه نظام آموزش و پرورش نيز وارد شده و تحقيق در خصوص محتواي دروس، به ويژه دروس پايه در بين دانشآموزان متداول شده است.
در اين ميان، چند عامل به عنوان نکات مهم و ضروري در فرايند تحقيق و پژوهش در بين دانشآموزان وجود دارد که قابل توجه و تامل است؛
اول اينکه؛ معلمان و دبيران دروس مختلف که پروژههاي تحقيقي را در قالب محتواهاي دروس به دانشآموزان ارائه ميکنند، بايد خود به دانش و مهارت لازم در حوزه تحقيق اشراف مطلوبي داشته باشند.
دوم اينکه؛ برخي از دانشآموزان هنگامي که با درخواست انجام تحقيق در موضوعي خاص از سوي معلمان خود روبهرو ميشوند، اولين مکاني که به ذهن آنها براي عملي کردن اين خواسته ميرسد، جستجوي چند دقيقهاي و آسان اينترنتي در خانه و يا کافينتهاست؛ به شکلي که با دادن مبلغي ناچيز از سوي برخي دانشآموزان به متصدي کافي نت، تحقيقي آماده و بدون زحمت براي آنها آماده ميشود؛ بيآنکه اندک زماني صرف جستجوي آن در لابهلاي کتابها در کتابخانهها صرف شده باشد و به واسطه اين نياز، ساعاتي را ولو از روي اجبار به مطالعه بپردازند.
در نتيجه، ما حصل اين به اصطلاح تحقيق! غذاي آمادهاي است که هيچ زحمتي براي تهيه آن کشيده نشده و صرفاً براي کسب رضايت معلم و گرفتن نمره انجام ميشود.
ثمره اين نوع نگاه، اين امر نامطلوب است که دانشآموز هيچ اطلاعات علمي در موضوعات مختلف مورد پژوهش کسب نکرده و موضوع تحقيق در ذهن او ماندگار نميشود.
با توجه به شرح ياد شده، ضروري است که آموزش و پرورش بحث انجام تحقيق در دروس مختلف و پايههاي مختلف تحصيلي را به صورت نظاممند و اصولي در نظام آموزشي تهيه و تدوين کند و معلمان را در اين خصوص آموزش دهد. با بها دادن به آن و آموزش علمي، روش تحقيق و در نظر گرفتن مشوقها و امتيازات ويژه براي دانشآموزان، آنها را به انجام تحقيق تشويق و ترغيب کند تا امر تحقيق و پژوهش به فرهنگي عملي در بين دانشآموزان تبديل شود و آنها از همين دوره تحصيلي و قبل از ورود به دانشگاه با تحقيق و پژوهش آشنا شوند؛ چرا که از قبل انجام آن، بسياري از ابهامات علمي مشخص شده و بسياري از استعدادهاي بالقوه کودکان و نوجوانان کشف ميشود.
ابوالقاسم جامه بزرگ کارشناس آموزش و پرورش، در خصوص ضرورت توجه معلمان و دانشآموزان به تحقيق، اظهار داشت: اگر ميخواهيم دانشآموز، پژوهشگر باشد که بايد باشد و معلم پژوهنده باشد و در مدرسه پژوهش کند، اين کار بايد از ابتدا که فرد درس ميخواند انجام شود.
جامه بزرگ با تاکيد بر اينکه معلمان نبايد تکاليفي را به دانشآموزان بدهند که آنها مجبور باشند از والدين خود کمک بگيرند، گفت: در اين شرايط والدين اين تکاليف را انجام ميدهند و در نهايت نيز معلم آن را قبول ميکند.
کارشناس آموزش و پرورش با بيان اينکه بايد تکاليفي به عنوان پژوهش به دانشآموزان داده شود که در حد توانايي آنها باشد، عنوان کرد: بايد در کنار هر درس، پژوهش صورت گيرد و اين موضوع به تناسب دوره تحصيلي باشد.
جامه بزرگ بيان داشت: دانشآموز بايد به جاي حل مسئله، پرس و جو و کتابها را جستجو کند و به جاي انجام تکليف، سرش را به داخل کتابهاي کتابخانه ببرد؛ ضمن اينکه اگر در کنار هر درس، پژوهش و تحقيق باشد، اين به يک عادت تبديل ميشود.