شفافسازی و انتشار رسمی رقم قراردادهای بازیکنان فوتبال میتواند به ولنگاری مالی در این ورزش پایان دهد.
شاید شما هم این روزها و در روزهایی که مشکلات اقتصادی خیلیها را شرمنده خانوادههایشان کرده از شنیدن رقم قراردادهای فوتبالیها سردرد گرفتهاید، رقمهایی که برخلاف وضعیت جامعه نهتنها کمتر نشده، بلکه با توجه به وصل بودن بودجه باشگاهها به دولت و بیتالمال صفرهای آن سال به سال افزایش صعودی داشته به طوری که اگر تا فصل پیش، بهترین بازیکن لیگ به قرارداد ۲ میلیاردی قانع بود امروز این رقمها برای یک بازیکن معمولی حتی به ۲ و نیم میلیارد هم رسیده، مانند افشای قرارداد دروازهبان یکی از تیمهای خودروساز که نه سابقه تیم ملی دارد و نه جزو برترین دروازهبانان لیگ بوده، اماگفته میشود برای پیوستن به یک تیم صنعتی ۲ و نیم میلیارد دریافت کرده است.
در چنین شرایطی تصور کنید که بازیکنان ملیپوشی که تازه از جام جهانی برگشتهاند چقدر پیشنهاد خواهند داد، رقمهایی که حتماً سر به فلک میکشد، مثل پیشنهادهای ۱۰ و ۸ میلیاردی که دو ملیپوش دو تیم بزرگ پایتخت برای تمدید قرارداد داده بودند. در چنین شرایطی فضای فوتبال کشورمان پر است از شایعاتی که درباره رقم قراردادهای فوتبالیستها منتشر میشود.
البته در این بین باشگاههایی هم که در امضای قراردادهای چند میلیاردی در مظان اتهام هستند، همواره سعی در تکذیب رقمهای رد و بدل شده داشتهاند.
آخرین واکنش رسمی مربوط به باشگاه پرسپولیس بود که هفته پیش قرارداد ۳ و نیم میلیاردی با سروش رفیعی را تکذیب کرد. با این حال این تکذیبها سبب نمیشود که شایعات درباره رقمهای عجیب و غریب و در مواردی غیرقابل باوری که درباره پیشنهادهای باشگاهها به بازیکنان مطرح میشود، کمتر از قبل شود و هر وقت یک بازیکن اسم و رسمدار به تیم جدیدی میرود یا قراردادش را تمدید میکند، درباره قرارداد جدیدش رقمهای مختلفی بیان میشود که سبب میشود بازار شایعات داغ شود، مسئلهای که بازارگرمی دلالان را نیز فراهم میکند و باعث میشود تا یک بازیکن با توجه به رقم قراردادی که از بازیکنان دیگر پخش شده، رقم پیشنهادیاش را بالا ببرد و چند برابر قیمت واقعیاش با باشگاه خواهانش قرارداد ببندند. این مسئله علاوه بر بازارگرمی، بیشتر از قبل به دستدرازی فوتبالیها به بیتالمال میانجامد.
در چنین شرایطی به نظر میرسد شفافسازی و قرار گرفتن فوتبال در یک اتاق شیشهای که همه چیز آن عیان باشد، میتواند به ضرباتی که عدم شفافسازی به فوتبال میزند پایان دهد. با این حال سالهاست که باشگاهها از شفافسازی گریزان بودهاند و بدین وسیله به ابهامهای زیادی به خصوص در مورد پولهای رد و بدل شده و گردش مالی و مبلغ قراردادها دامن زدهاند. در این شرایط برای عبور از فضای غبارآلودی که درباره هزینهها و درآمدها و بهخصوص قراردادها وجود دارد، باید رو به شفافسازی آورد. البته در ابتدای دهه ۹۰ سازمان لیگ با انتشار قراردادهای بازیکنان تیمهای حاضر در لیگ برتر سعی در حرکت در این مسیر داشت، حرکتی که هرچند با توجه به مشخص شدن رسمی مبلغ قراردادها مخالفانی در بین مدیران، مربیان و بازیکنان داشت، اما با استقبال جامعه و افکار عمومی روبهرو شد تا هزینه و فایده فوتبال مشخص شود.
البته در برخی موارد باشگاهها با دادن اطلاعات اشتباه، رقم قرارداد برخی بازیکنان نامی را کمتر از قرارداد اصلی به سازمان لیگ ارائه کرده بودند، مسئلهای که اگر چه یکی از نقصهای این طرح بود، اما کلیت تصمیم اعلام رسمی قراردادها، مسئلهای بود که توانست تا حدودی بازار شایعاتی را که درباره رقم قراردادها منتشر میشد کاهش دهد، هرچند اینبار مسئلهای به نام پولهای زیرمیزی مطرح شد که باشگاهها علاوه بر مبلغ درج شده در قراردادها به بازیکنان پرداخت میکردند و سبب میشد تا رقم واقعی قرارداد برخی بازیکنان به صورت رسمی اعلام نشود. در مجموع اعلام مبلغ قرارداد بازیکنان قدمی بود که مورد استقبال قرار گرفت.
البته اجرای این طرح زیاد طول نکشید و پس از دو سال متوقف شد و در سالهای اخیر دیگر خبری از اعلام رسمی رقم قرارداد بازیکنان تیمها در سایت سازمان لیگ نیست تا فوتبال در همان قدم اول برای شفافسازی بایستد و دوباره به رویه سابق عقبگرد کند. مخالفان این طرح هم مدعی بودند در هیچ جای دنیا رقم قراردادها اعلام نمیشود و به صورت محرمانه بین بازیکن یا مربی با باشگاه است.
با این حال تنها با مراجعه به سایتهای خبری فوتبال اروپا و باشگاههای معتبر دنیا خلاف حرف مخالفان افشای رقم قراردادها را ثابت میکند، به عنوان نمونه باشگاه یوونتوس پس از قرارداد با رونالدو در بیانیهای جزئیات این قرارداد را رسانهای کرد. بر اساس این بیانیه، قرارداد یوونتوس با رئالمادرید چهار ساله است که به موجب آن بانوی پیر به رئالمادرید ۱۰۰ میلیون یورو میپردازد و ۱۲ میلیون یوروی دیگر به عنوان حق رشد او پرداخت خواهد شد. یوونتوس ۱۰۰ میلیون یوروی رئالمادرید را طی دو سال پرداخت خواهد کرد و به موجب این قرارداد تا ماه ژوئن سال ۲۰۲۲ رونالدو را در اختیار خواهد داشت.