کد خبر: 925279
تاریخ انتشار: ۱۶ شهريور ۱۳۹۷ - ۱۴:۴۴
خنده پسته ايران به بازارهاي جهاني
با وجود طعم خوب وكيفيت بالاي پشته توليدي در كشور ، اما برخي مشكلات از قبيل ، بی‌آبی، بروز آفات و نوسانات دمایی وبي توجهي دولت در زمينه رفع مشكلات پشته كاران سبب شده تا اين محصول كه در استاني مختلف گرم وخشك ازجمله ، كرمان، سمنان ،خراسان جنوبي اصفهان وتهران كشت مي شود...

محمدرضا سوري

 

با وجود طعم خوب وكيفيت بالاي پشته توليدي در كشور ، اما برخي مشكلات از قبيل ، بی‌آبی، بروز آفات و نوسانات دمایی وبي توجهي دولت در زمينه رفع مشكلات پشته كاران سبب شده تا اين محصول كه در استاني مختلف گرم وخشك ازجمله ، كرمان، سمنان ،خراسان جنوبي اصفهان وتهران كشت مي شود اين روزها حال خوشي را نداشته باشد اين درحالي است كه با توجه به اينكه امريكا قطب مهم توليد پسته درجهان است ، اما همواره مغبون طعم ومزه اين محصول ايراني باشدموضوعي كه سبب شد صادرات پسته ایران به اروپا در نیمه نخست ۲۰۱۸ با رشد ۱۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۱۲۵ میلیون یورو برسد.

*****

سالانه حدود 600 هزار تن پسته در جهان توليد مي‌شود كه ايران با توليد 200 هزار تن، اولين توليدكننده اين محصول به شمار مي‌رفت اما از سال گذشته دومين رقيب توليد از ايران پيشي گرفت و كشورمان دومين توليدكننده پسته شده است.

اين درحالي است كه آمريكا رقيب اصلي ايران در توليد و صادرات پسته محسوب می‌شود؛ به ‌طوري كه سال گذشته 200 هزار تن توليد داشته و امسال نيز ميزان توليدش به 300 هزار تن رسيد.

آمارهاي جهاد كشاورزي نشان مي دهد تنها در سال 91،حدود 110 هزار تن از اين محصول از باغات استان كرمان، 40 هزار تن از استان خراسان رضوي و 50 هزار تن از استان‌هاي خراسان جنوبي و شمالي، قم، مركزي، سيستان و بلوچستان، فارس، سمنان و يزد برداشت شد.

90 درصد اقتصاد پسته اقتصاد صادراتي است و تنها 10 تا 15 درصد از اين محصول در بازار داخلي مصرف مي‌شود؛ به طوري كه سال گذشته از 160 هزار تن پسته 25 هزار تن مورد مصرف بازار ايران قرار گرفت.

بر اساس آمار گمرك صادرات پسته خندان كشور در چهارماهه نخست 98.8 ميليون دلار، انواع پسته ناخندان 37 ميليون دلار، مغز پسته 49.5 ميليون دلار، مغز پسته بدون پوست دوم و خلال مغز پسته 8.6 ميليون دلار و ساير پسته تازه يا خشك كرده 21.7 ميليون دلار بوده است.

آلمان، ازبكستان، امارات، اوكراين، بلژيك، تاجيكستان، تايوان، سوريه، عراق، روسيه، قزاقستان، لبنان، هلند، هنگ‌كنگ و هند بزرگترين بازارهاي پسته صادراتي ايران بودند. در بين اين بازارها بيشترين ميزان صادرات مربوط به روسيه،‌ امارات، آلمان و عراق بوده است.

همچنين هر ساله حدود 20 درصد از پسته ايران براي تهيه مغز سبز به صورت كال چيده و به بازار‌هاي اروپا، آمريكا و ژاپن صادر مي‌شود.

كشت علمي رمز موفقيت رقيب پسته ايران

علمي شدن كشاورزي درجهان موجب شده تا روز به روز بر ميزان كبفيت وكميت محصولات توليدي افزوده شود كه دراين ميان مي توان به محصول پسته اشاره كرد .

درحال حاضرامريكا با توليد 240هزارتن پسته، نسبت به توليد230 هزارتن پسته ايران يكي از مهترين رقيب كشور دراين زمينه است.

دبیر انجمن پسته استان سمنان‌،با اشاره به اينكه ، خرده‌مالکی‌، نگرش سنتی حاکم بر کشاورزی و فقر در باغداری مکانیزه و همچنین رویکرد شرکتی به کشت پسته در آمریکا را مهمترین عامل پیشی گرفتن آمریکا از ایران در تولید پسته است مي گويد:« ایران طی چند سال اخیر، به طور تقریبی سالانه ۲۳۰ هزار تن پسته از باغ‌های خود برداشت می‌کند، در حالی که میزان برداشت آمریکا نیز ۲۴۰ هزار تن بوده است.»

منصور عباسیان مي افزايد:« یکی از مهمترین دلایل توفیق آمریکا در تولید پسته به رویکرد علمی به کشت این محصول استراتژیک است.
این در حالی است که در ایران به صورت انفرادی به تولید پسته پرداخته و همین سبب کوچک شدن اراضی و باغ‌های پسته در ایران می‌شود.»

وي در توضيحات بيشتري ادامه مي دهد:« به طور مثال در آمریکا با باغ‌های چند هزار هکتاری روبرو هستیم که به صورت شرکتی اداره می‌شوند و از این استفاده از ماشین‌آلات در این اراضی بزرگ مقرون‌به صرفه‌تر بوده و خود باغداران عمدتا از تجهیزات و ماشین‌آلات کشاورزی مدن برخوردارند، اما در ایران عمدتا باغ‌ها کمتر از یک هکتاری و کوچک و خرده مالکی بوده و از این رو خرید بسیاری از ماشین‌آلات برای باغ‌هایی در این سطح، چندان مقرون به صرفه نبوده و هزینه‌بر است. ضمن اینکه در باغ‌های ایرانی هنوز نگرشی سنتی به کشت‌، حاکم بوده و همین در حجم تولید و تعدد محصول موثر است.»

اين درحالي است كه  ایران ظرفیت‌های بسیار بیشتری در کشت پسته دارد، چرا كه کشت پسته در آمریکا معمولا محدود به چند ایالت و از جمله فلوریدا‌ست، در حالی که بیش از نیمی از استان‌های ایران، توانایی کشت و توسعه باغ‌های پسته را دارند.

همه استان‌های حاشیه کویر در ایران توانمندی کشت و تولید پسته را دارند، كه به عنوان مثال مي توان از کرمان، سمنان، یزد، تهران، خراسان شمالی به عنوان مهمترین استان‌های ایران در تولید پسته ياد كرد.
اما از آنجا كه كاشت پسته درآمریکا سیستماتیک است، لذا اين مهم در کنار برخورداری از تجهیزات و ماشین‌آلات مدرن، نگرش علمی به باغداری و توجه به تحقیقات و...باعث شده تا دراين كشور شاهد رشد روزافزون تولید پسته باشیم.

سرما وگرما بلاي جان پسته ايران

از آنجا كه پسته ايران درمناطق گرم وخشكي مي رويد كه نه دچار گرما شديدويا شوك سرمايي باشد لذا بايد اين شرايط همواره مورد نظر باشد، اما امسال به دلایلی چون گرمای زودرس هوا در روزهای میانی زمستان و سرمای مجدد در فصل بهار خسارت بالایی به باغات پسته کشور وارد و موجب کاهش تولید این محصول شد.

براساس تازه‌ترین برآوردها، امسال به‌ دلیل خشکسالی و تغییرات اقلیمی، تولید پسته در ایران ۸۰ درصد کاهش یافته است. درصورتی که در سال‌های اخیر، تولید سالانه حدود ۲۰۰ هزار تن پسته درایران منجر به آن شده بود که کشور در ردیف یکی از پنج کشور اصلی تولید کننده پسته قرار گیرد. تا جایی که بیش از ۸۰ کشور دنیا خریداران عمده پسته ایرانی بودند. استان‌های کرمان، اصفهان، یزد، خراسان، فارس، سمنان، سیستان و بلوچستان، قزوین، مرکزی و قم تا سال گذشته بیشترین تولید پسته را داشتند و به عنوان استان‌های پسته‌خیز شناخته می‌شدند، اما متاسفانه امسال با وجود سطح زیر کشت مناسب، تولید چنین محصولی به دلیل تغییرات اقلیمی چون گرمای زودرس هوا در روزهای میانی زمستان و سرمای مجدد در فصل بهار با کاهش مواجه خواهد شد به طوری که در استان اصفهان وسمنان که یکی از مراکزمهم  تولید پسته درکشور هستند تولید به کمتر از نصف رسید.

ضعف تبليغاتي

از آنجا كه براي فروش هرمحصول نياز به تبليغات است لذا پسته توليدي ايران نيز از اين قائده مشتثني نبوده وبه شدت نيازمند تبليغات است.

دركنار اين موضوع، نوسان نرخ ارز، بي توجهي به برندسازی، نبود برنامه‌های مدون براي بازاریابی، گرانی نرخ نهایی، ضعف ابزارسازی و حفظ بازارهای کنونی ازجمله چالش‌های صادرات پسته به شمار می‌رود.

يكي از كارشناسان دراين خصوص مي گويد:« پسته به‌عنوان یکی از محصولات غیرنفتی ارزآور است كه حدود ۸۰ کشور در دنیا متقاضی خرید پسته ایران هستند ولی تحریم‌ها و خشک‌سالی سال‌های اخیر منجر به آن شد که کشور آمریکا به مهم‌ترین رقیب ایران درزمینهٔ تولید و صادرات پسته تبدیل شود. به‌طوری‌که با تولیدات چند برابری پسته توانسته است بازارهای بسیاری را در دنیا تسخیر کند.»

رضا شیرزاد مي افزايد:« آمریکا بیشترین پسته تولیدی خود را برای مصرف داخلی، استفاده می‌کند ولی در ایران بیشترین میزان پسته تولیدی صادر می‌شود، با این اوصاف هنوزهم می‌توان با برنامه‌ریزی دقیق بازارهای بسیاری در سراسر دنیا را مشتری پسته ایران کرد و جایگاه قبلی خود را در این زمینه به دست آوریم.»

به گفته وي ، درگام نخست لازم است برای پیگیری امور مرتبط با این بخش، کمیته‌ای متشکل از صادرکنندگان و کارشناسان جهاد کشاورزی، سازمان توسعه تجارت و بانک توسعه صادرات تشکیل شود تا موانع صادرات و راهکارهای رشد صادرات به‌ صورت جدی و اصولی بررسی واجرایی شوند.

سپس باید نسبت به افزایش تولید و صادرات این محصول تحقیقات بیشتری انجام گیرد و البته با توجه به ارزآوری این محصول به‌عنوان محصول استراتژیک غیرنفتی و قابلیت کشت آن در چندین استان، در سال‌های اخیر تحقیقات زیادی برای افزایش تولید و صادرات این محصول انجام‌گرفته است.

ترجيح پسته ايراني به امريكايي در اروپا

همانطور كه گفته شد كيفيت مزه وطعم پسته ايراني سبب شده تا در بيشتر كشورها اين محصول طرفداران بسياري پيدا كند، به طوري كه درحال حاضركشورهاي اروپايي مصرف پسته توليد باغات ايران را به نوع آمريكايي آن ترجيح مي دهند، موضوعي كه سبب شده تا صادرات پسته ایران به اروپا در نیمه نخست ۲۰۱۸ با رشد ۱۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۱۲۵ میلیون یورو برسد.

اين درحالي است كه که صادرات پسته آمریکا به اروپا در همین مدت یک درصد افت داشته و به 223 میلیون یورو رسیده است.

همچنين ،صادارت پسته با پوست ایران به اروپا در نیمه نخست 2018 با رشد 11 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به 78 میلیون یورو رسیده است. ایران در نیمه نخست 2017 بالغ بر 70 میلیون یورو پسته با پوست به اروپا صادر کرده بود.

گزارشها حاكي از آن است كه ایران در صادرات مغز پسته به اروپا از آمریکا جلوتر بوده است.

 با وجود اينكه  که آمریکا در نیمه نخست امسال 24 میلیون یورو مغز پسته به اروپا صادر کرده است رقم صادرات مغز پسته ایران به اروپا در این دوره با رشد 34 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به 47 میلیون یورو رسیده است.

همچنين آلمان، اسپانیا، یونان، ایتالیا و لیتوانی بزرگترین واردکنندگان پسته از ایران در نیمه نخست 2018 بوده اند.

لذا اين مزايا مي طلبد تا دست اندركاران پسته ايران براي رسيدن به رتبه  هاي برتر تلاشهاي بيشتري دراين زمينه داشته باشد.

 

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار