حوادث و تصادفات جادهای در کشور تازگی ندارد و ما اخبار آن را از طریق مختلف میبینیم که روزانه دهها نفر از هموطنانمان در این حواث جان خود را از دست میدهند یا دچار معلولیت میشوند. خانوادههای بسیاری عزادار میشوند و بسیاری دیگر سرپرست خود را از دست میدهند. همه اینها هر ساله با بیشتر شدن سفرهای تابستانی و افزایش مسافرتها و با نزدیک شدن به پایان تعطیلات فصل تابستان، حساستر از هر زمان دیگر میشود. اواخر فصل گرما و تعطیلات عید نوروز بهدلیل تردد زیاد خودروها در جادههای کشور آمار تصادفات و میزان مرگ و میر ناشی از آن بیشتر میشود.
به گفته اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل سازمان پزشکی قانونی کشور در سال گذشته، بیشترین کشتههای حوادث رانندگی مربوط به شهریورماه با هزار و 746نفر و پس از آن تیرماه با هزار و 610نفر و کمترین آن مربوط به دیماه با هزار و 76نفر بوده است.
کاهش تلفات طی یک دهه
اگر چه در طی سالهای اخیر با اقداماتی که از سوی دولتها انجام شده آمار مرگ و میر ناشی از تصادفات جادهای از 27هزار نفر به حدود 16هزار نفر رسیده است اما همچنان این میزان تلفات نیز برای کشور ما بسیار بزرگ است؛ چرا که این تصادفات علاوه بر بعد مادی؛ ابعاد اجتماعی نیز به همراه دارد. سومین عامل مرگ و میر در کشورمان تصادفات جادهای است و نخستین عامل
مرگ و میر گروه سنی زیر 40سال بهشمار میرود. هماکنون در جهان نهمین عامل مرگ ومیر را تصادفات جادهای دانستهاند که تا سال2030 میلادی این عامل به رتبه پنجم صعود خواهد کرد. این مورد در ایران 20برابر میانگین جهانی است و از عوامل مهم معلولیت در جوامع است.
بحرانهای اجتماعی پس از حادثه
به گزارش صبح نو، بیسرپرست شدن یک خانواده و معضلات بعدی آن، ماندن داغ جوان بر دل والدین، مرگ یک مادر و سست شدن بنیان عاطفی خانواده و صدها مشکلی که از این وضعیت نشأت میگیرد؛ همه و همه نشان از این دارد که جادههای ما در پدید آمدن بحرانهای اجتماعی نقش بسزایی دارند.
میزان خسارت مالی تصادفات جادهای تنها شامل ارقام ملموس و خسارتهای فیزیکی، پرداخت خسارت خودرو، هزینههای بیمارستانی، پرداخت دیه فوت و نقص عضو است و اگر خسارتهای معنوی و ارزش حال فرصتهای از دست رفته مربوط به افراد فوت شده و مجروحان حادثه را به آن اضافه کنیم، رقم خسارت سالانه بیش از 12هزار میلیارد تومان میرسد.
صاحبنظران علت حوادث رانندگی را خودرو، جاده و راننده میدانند؛ عواملی که ضعف هریک از آنها میتواند منجر به وقوع یک حادثه تلخ شود. عواملی که شاید مهمترین آنها راننده و عامل انسانی باشد؛ بههرحال اگرچه صاحبنظران بر این باورند که با توجه به عامل اشتباهات انسانی، طراحی خودرو و جاده باید به گونهای باشد که
نه تنها تشدیدکننده اشتباه عامل انسانی و راننده نباشد، بلکه این اشتباه را پوشش داده و حتی باعث شود خطای عامل انسانی به یک حادثه تلخ منجر نشود و بتواند با ایمنی بالا، تأثیر عامل انسانی را به حداقل ممکن برساند.
در سال97 آمارهای پزشکی قانونی حکایت از افزایش آمار تلفات جادهای و صعودی شدن نمودار تلفات ترافیکی پس از حدود یک دهه دارد. موضوعی که زنگ خطری است برای پلیس، وزارت راه، وزارت بهداشت، وزارت صنعت و همه دستگاههای امدادی و خدماتی در کشور.
صعود آمار تصادفات طی ماههای اخیر
سردار محمدحسین حمیدی، رییس پلیس راه کشور گفته است: آمار سازمان پزشکی قانونی نشان میدهد تیرماه امسال تعداد جانباختگان یک روند افزایشی داشته است. رییسپلیس راه کشور گفته است: استانهای فارس، اصفهان، آذربایجانشرقی، خراسان رضوی و آذربایجان غربی، پنج استانی است که در تابستان سال جاری دارای بیشترین متوفی در حوزه برونشهری بوده است.
پزشکی قانونی نیز با اعلام گزارشی از میزان تلفات ترافیکی در چهارماه نخست امسال اعلام کرده است: در چهارماه اول سال جاری پنجهزار و 497نفر در حوادث رانندگی کشور جان خود را از دست دادند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته (پنجهزار و 362 نفر) 5/2درصد افزایش داشته است. این یعنی در چهارماه امسال 134 بیشتر از مدت مشابه سال قبل جان خود را از دست دادهاند.
متأسفانه در سالهای اخیر با وجود همه تلاشهایی که برای ارتقای ایمنی خودروها و افزایش کیفیت جادهها و راهها در ایران انجام شده اما همچنان آمارها نشان از عدم موفقیت این اقدمات میدهد. ایمنی خودرو؛ نقاط حادثهخیز جادهها و عدم فرهنگسازی مناسب همه و همه به این حوادث دامن میزنند، به گفته برخی از کارشناسان بودجه ایمنی راهها به اندازهای ناچیز است که حتی جوابگوی خطکشی راههای کشور هم نیست چه برسد به اصلاح هندسی جادهها.
توصیه به رانندگان جاده
سرهنگ نادر رحمانی در گفتوگو با روزنامه «صبحنو» میگوید: «عوامل انسانی در بروز سوانح مرگبار شهریورماه امسال اهمیت دارند؛ متأسفانه در روزهای اخیر و با اوجگیری مجدد سفرهای تابستانی طی این روزها تعداد حوادث بیشتر شده که مهمترین عامل مرگ در جادهها، خستگی و خوابآلودگی است؛ این موضوعی است که باعث شده دوباره این عامل به صدر عوامل مرگبار سوانح رانندگی بیاید. در حوادث روزهای اخیر نیز خستگی راننده و عامل انسانی مهمترین عامل در بروز این سوانح بوده است.» رحمانی میگوید: «رانندگان بههیچ عنوان نباید مسیرهای طولانیمدت را به یک باره و بدون استراحت رانندگی کنند. طولانی بودن مسیر، گرما و یکنواختی جاده، از جمله عواملی هستند که زمان هوشیاری کامل راننده و میزان توجه وی به جاده را کاهش میدهد. بههمین دلیل باید سرنشینان خودرو و رانندگان برای جلوگیری از وقوع حوادث تلخ اینچنینی، حتماً زمان رانندگی در این معابر را کاهش داده و با افزایش دفعات استراحت در مسیر و استفاده از نوشیدنی و آب در حین استراحت، میزان تمرکز راننده را بالا برد تا شاهد بروز چنین حوادث تلخ و دردناکی نباشیم.»