در حالی که بخشی از بدنه دولت اصرار بر ایجاد روابط و گفت: وگو با امریکا دارد، مرکز حراست وزارت اقتصاد طی گزارشاتی از اقدامات خصمانه این کشور علیه فضای اقتصادی کشور پرده برداشته که از انصراف همکاری شرکتهای خارجی با ایرانیها تا ایجاد اغتشاش در بازار ارزی را شامل میشود. نکاتی که رئیس کل بانک مرکزی و رئیسجمهور نیز در اینباره و در چند روز اخیر به آن و به شکل سربستهای پرداختهاند، اماای کاش این مرکز و خود وزارتخانه اقتصاد تنها به رصد چنین مواردی بسنده نمیکرد و برنامههایی برای مقابله با آنها ارائه میکرد تا دولت و این وزارتخانه متهم بهکمکاری و ضعف مدیریت نشود.
به گزارش «جوان» مرکز مذکور اعلام کردهاست: «بر اساس طرح همکاری مشترک وزارت خارجه، خزانهداری و دستگاه اطلاعاتی امریکا، برنامه عملیاتی اغتشاش در بازار ارزی ایران از طریق القای شوکهای زمان بندی شده در راستای افزایش نااطمینانی به پایداری ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی، با بهرهگیری از پایگاههای امریکا در برخی کشورهای همجوار در جریان است».
عوامل میدانی پروژه بیخبرند
این گزارش با تأکید بر اینکه پژوهشگران مرکز حراست وزارت متبوع، این فرآیندهای عملیاتی را شناسایی و رصد میکنند، افزودهاست: «عوامل میدانی این پروژه که در ایران عمل میکنند، اکثراً از هدایت چنین ساز و کار اطلاعاتی امریکا اطلاع نداشته و تصور میکنند در فرآیند عملیات سوداگران بازار، مشارکت و کسب سود میکنند.»
به گزارش «جوان» رئیسجمهور در جشنواره شهید رجایی گفتهبود: «امروز در بازار ارز التهاب وجود دارد که بخشی از آن به خاطر فشار امریکا و خارجی است، اما به عنوان رئیس دولت اعلام میکنم که بخشی از این التهاب منشأ داخلی دارد.»
هر چند تصمیمات چند ماهه اخیر دولت را نمیتوان در شکلگیری چنین فضایی نادیده گرفت، اما دستکم این مطالب میتواند ادلهای برای ادعای یک اقتصاددان باشد که این روزها به کرات از جمله «کودتای ارزی» سخن گفته و مورد تاخت و تاز برخی از فعالان اقتصادی و اقتصاددانان حامی دولت قرار گرفتهاست. گزارش این مرکز نشان میدهد که «بخشی از فرآیند عملیات مذکور را شامل شناسایی مبادی ریال دریافتی توسط این پایگاهها مبتنی بر شناسایی، جذب و هدایت سرمایههای ایرانیان برای ایجاد اخلال در نظام اقتصادی و فراخوان ریال و چکهای مسافرتی از مناطق مرزی اعلام کردهاست.» ساماندهی شبکهای از عوامل کارگزار اسعاری منطقهای دارای مراودات گسترده با بازار پولی ایران و اعزام گروههای دارنده ریال ایرانی به شهرهای مرزی و حتی در عمق ایران به منظور آغاز عملیات جمعآوری دلار از یک سو و فراخوان مراجعه سوداگران عمده بازار ارز به عوامل ساماندهی شده در پایگاههای موصوف، از سوی مرکز حراست وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان بخشی دیگر از این اقدامات ذکر شدهاست. بنا بر گزارش مرکز حراست وزارت امور اقتصادی و دارایی، «ایجاد همگرایی بازاری عوامل به منظور ساماندهی تمرکز شوک بر بازار و تلاش برای حفظ عملیات شوک تا پنج روز کاری و هدایت ارزهای جمعآوری شده در مسیر اخلال در نظام اقتصادی ایران، از جمله دیگر اقدامات مشترک وزارت خارجه، خزانهداری و دستگاه اطلاعاتی امریکا در راستای اجرای برنامه عملیاتی اغتشاش در بازار ارزی ایران محسوب میشود.»
همتی: امریکا در پی جنگ روانی است
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی نیز در صفحه شخصی خود در فضای مجازی با اشاره به روند مطلوب تأمین ارز برای واردات کالا تصریح کردهاست: «مردم عزیز مطمئن باشند تلاشهای لازم برای تأمین کالاهای اساسی و ضروری آنها انجام خواهد شد. دولت امریکا بیشتر اقداماتی را که میخواست و میتوانست در ۴ نوامبر انجام دهد تا کنون انجام داده و از حالا به بعد بیشتر در پی جنگ روانی است». وی گفته «فقط ظرف یک ماه گذشته حدود ۸/۱ میلیارد یورو برای واردات کالاهای اساسی و ضروری شامل روغن، گوشت برنج، کنجاله، تجهیزات پزشکی، دارو و ۴/۱ میلیارد یورو از طریق سامانه نیما برای واردات مواد اولیه و کالاهای سرمایهای و مصرفی مورد نیاز مردم تأمین شده است». دستیار خزانهداری امریکا نیز درباره نقش کشورهای منطقه نوشته است: سقوط ارزش ریال ایران از نشانههای اثرگذاری سیاستهای ماست؛ برای مقابله با ایران همکاری نزدیکی با اسرائیل و عربستان داریم.
طراحی سامانه برای تشویق خروج سرمایه.
اما این تمام ماجرا نیست، زیرا مرکز حراست وزارت امور اقتصادی و دارایی در گزارشی جداگانه از چگونگی ایجاد جنگ روانی دشمنان با هدف کاهش اعتماد مردم به آینده اقتصاد کشور و هدایت سرمایه ایرانیان به خارج و ایجاد اخلال در نظام اقتصادی ایران پرده برداشت.
در این گزارش میخوانیم: «بررسیها نشان میدهد، وزارت خزانهداری امریکا پس از انجام هماهنگی با وزارت امور خارجه آن کشور، اینگونه افراد را شناسایی میکند و از طریق کانالهای متعدد ارتباطی خود از جمله مصاحبه در فرآیند اخذ ویزا، همچنین از طریق وکلای رسمی دیوان عالی امریکا و بنگاهها و شرکتهای امریکایی مرتبط با مهاجران، ضمن بررسی درخواستهای آنها به افراد توصیه میکنند برای انتقال سرمایه خود به خارج از کشور از مشاورین مذکور استفاده کنند.»
این گزارش افزوده است: «وظیفه این سامانه ارائه خدماتی برای تسهیل سرمایههای ایرانیان به خارج از کشور است که با هدف تضعیف اقتصاد ایران صورت میگیرد.» جمعآوری اطلاعات متقاضیان مهاجرت از طریق وزارت خارجه، اداره خدمات مهاجرت، وکلا و مشاوران حقوقی مهاجرت و بنگاههای مربوطه و ارائه آن به کمیته مربوط مستقر در وزارت خزانهداری امریکا از جمله شیوههای عملیاتی پروژه مذکور است. در این گزارش تصریح شدهاست: «تا کنون بنگاهها و وکلای متعددی که در راستای اهداف این سامانه عمل میکنند، مورد شناسایی قرار گرفتهاند.» این گزارش میافزاید: «برخی از شبکههای ماهوارهای از جمله شبکه TM نیز همکاری مستقیمی با این طرح دارند و مصادیق مکش سرمایه توسط این سامانه است.»
سناریوی سرویسهای اطلاعاتی دشمن برای فرصتهای اقتصادی
همچنین سومین گزارش این مرکز از شناسایی نحوه ربایش فرصتهای اقتصادی ایران سخن گفته که در این گزارش رهگیری مواردی مشکوک از ترک قرارداد مشتریان عمده بنگاههای ایرانی تأیید شدهاست. در این گزارش آمدهاست: «پس از شناسایی قراردادهای تجاری ایران با اشخاص حقیقی و حقوقی، دشمنان با بهرهگیری از تمامی ظرفیتهای محدودکننده تحریمها و همچنین استفاده از ابزارهای تشویقی و تنبیهی مالی مشتریان بنگاههای ایرانی، فرصتهای توسعه اقتصادی ایران را تصرف میکنند و آن را در اختیار بنگاههای کشورهای آسیایی و بعضاً عربستانی و اماراتی قرار میدهند. بر این اساس، در ادامه این افراد یا همکاران آنها با مشتری خارجی بنگاههای تولیدی ایرانی که قبلاً شناسایی شده به منظور متقاعد کردن ایشان به صرفنظر از ادامه معامله با طرف ایرانی ارتباط برقرار کرده و از طریق پرداخت رشوه به مسئولان خرید یا ارائه پیشنهادات اغواکننده به بنگاه موصوف، آنها را از ادامه همکاری با طرف ایرانی باز میدارند.»
ایجاد اخلال در فرآیند انتقال ارز حاصل از صادرات به داخل از طریق دام گستری و مشوقهای مختلف و ربایش فرصتها از صنایع خودروسازی ایران، پتروشیمیها، فولاد و نساجی از دیگر شیوههای بهکار گرفته دشمنان در این ارتباط است.