با نزدیک‌تر شدن به زمان اجرای مرحله دوم تحریم‌های امریکا شواهد بیشتری نشان می‌دهد که نقش اروپا نه جبران‌کننده خروج امریکا از این توافق که ترمز ایران بر سر اتخاذ واکنش مقتضی است.
اروپایی‌ها همزمان با برگزاری نشست کمیسیون مشترک توافق هسته‌ای (برجام) که قرار است روز دو شنبه در حاشیه هفتاد و سومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شود، اعلام کردند دستور کار نشست «متقاعد کردن تهران به ادامه احترام به محدودیت‌های برجامی مرتبط با برنامه هسته‌ای با وجود خروج واشنگتن از توافق» است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، یک دیپلمات ارشد اروپایی به این شبکه خبری گفته است: «رئیس‌جمهور روحانی برای حمایت از توافق [هسته‌ای]در مواجهه با تندروها، به مهمات نیاز دارد. او محتاج این است که ما این مهمات را به او برسانیم. ما تلاش خود را می‌کنیم، ولی اگر بخواهیم صادقانه بگوییم، توان ما محدود است.»
رویترز در راستای بهانه‌تراشی اروپایی مبنی بر ابراز ضعف در برابر امریکا برای انجام وعده جبران خروج دولت ترامپ از سویی به پیشنهاد اروپایی‌ها مبنی بر متمرکز کردن تراکنش‌های مالی به تبادلات بین بانک‌های مرکزی کشور‌های اروپایی و ایران اشاره دارد و از سوی دیگر به عملیات تهدید و اقناع امریکایی‌ها در حدی شاخ و برگ می‌دهد که مدعی می‌شود امریکایی‌ها حتی با شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی همکار با ایران جلساتی داشته و ضمن ایجاد هراس از تبعات ادامه کار با ایران، برای آن‌ها در دیگر بازار‌های بین‌المللی بازاریابی کرده‌اند. در همین حال یک دیپلمات اروپایی دیگر با اشاره به همین وعده محقق‌نشده اروپایی‌ها به این خبرگزاری گفته است: «آن‌ها [دیپلمات‌های ایرانی]دائماً به ما می‌گویند که شرایط فاجعه‌بار است و می‌خواهند یا از برجام خارج شوند یا فقط بخشی از آن را اجرا کنند. این چیزی است که همیشه می‌گویند، ولی فعلاً که به اجرای برجام ادامه می‌دهند.»
این دیپلمات اروپایی از زبان تهدید هم استفاده کرده و گفته: «ما به آن‌ها هشدار می‌دهیم که اگر از توافق خارج شوند، آن که بیش از همه آسیب می‌بیند، ایران است.»
به گفته کارشناسان، اروپا امیدوار است با کش دادن هر نوع مکانیسم جبرانی تراکنش مالی به جای سوئیفت و توجیه فرار همه شرکت‌های اروپایی از ایران اقتصاد ایران تا دو ماه دیگر، یعنی دومین دور تحریم‌های امریکا علیه ایران بیشترین ضربه را بخورد و سپس با باز کردن مفر بسیار کوچک واستفاده از زبان تهدید ایران را وادار به اجرای یکجانبه تمام تعهدات خود کنند تا در نهایت موضع تهران در برابر مسائل منطقه‌ای و موشکی نرم و حاضر به امتیازدهی شود. در واقع از این نظر اروپا و امریکا کنسرت مشترکی با ساز‌های مختلف اجرا می‌کنند.
