در حال حاضر زمینه برای همکاریهای بینالمللی فراهم است و این موضوع به تلاش خود دانشگاهها بستگی دارد. بعضی از کشورها به دلیل محدودیتهای ایجاد شده برای همکاری دانشگاهی با ایران مشکل دارند؛ این در حالی است که همکاریهای پژوهشی و بینالمللی تا به حال سرلوحه فعالیتهای دانشگاهها نبوده و آنها بیشتر بر آموزش متمرکز بودهاند.
تحریمها بر انجام برخی تحقیقات نمیتواند تأثیرگذار باشد و این از آن روست که تجهیزات آزمایشگاهی عمدتاً از خارج وارد میشوند و بیشتر در این زمینه مراکز علمی ما را دچار مشکل میکند. همچنین انجام فرصتهای مطالعاتی و شرکت در کنفرانسهای علمی بینالمللی نیازمند بودجه ارزی است. اما با توجه به تجربه قبلی تحریمها میتواند با افزایش مهارتهای دانشگاهی با تکیه به توان داخلی در برابر بسیاری از مشکلات ایستاد. دانشگاه رازی کرمانشاه در این زمینه پیشگام شده است و مدیران این مرکز در تلاش هستند تا گستره فعالیتهای بینالمللی دانشگاه را افزایش دهند.
جلوگیری از اتلاف منابع
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه رازی کرمانشاه با بیان اینکه تلاش میکنیم پایاننامهها بر موضوعات خاصی که ضرورت محیط هست متمرکز شود، این موضوعات را نفت، محیطزیست، کمآبی، اقتصاد دانشبنیان و کشاورزی عنوان کرد و گفت: به دنبال افزایش چند برابری قیمت ارز، شاهد کاهش شدید توان پژوهشی دانشگاهها هستیم. سید محمدباقر نجفی از توفیق این دانشگاه در زمینه مهارتافزایی رشتههای فنی و کشاورزی خبر داد و با بیان اینکه فرا گرفتن دانش ضمنی در محیط لازمه ورود به اقتصاد دانشبنیان است، خاطرنشان کرد: راه نجات دانشگاهها از وضعیت کنونی، تأکید بر بهره وری و جلوگیری از اتلاف منابع است که به طرز وحشتناکی در کشور اتفاق میافتد. معاون پژوهش و فناوری دانشگاه رازی ذیل موضوع طرحهای مهارتافزایی، بیان کرد: این موضوع بستگی به نگاه ما به مهارت دارد؛ اگر مهارت را به مهارتهای فنی همچون لولهکشی و برقکشی تقلیل دهیم، باید انتظار داشته باشیم که یک دیپلمه بیکار را با این مهارتها شاغل کنیم. این در حالی است که مهارت میتواند تواناییهایی در هر سطحی باشد و آموزش آن به نحوی انجام شود که فارغالتحصیلی که دانش آشکار را آموخته، دانش ضمنی را هم فرا گیرد.
مشکل حقیقی بودجه نداریم
نجفی این موضوع را مقدمهای بسیار ضروری برای ورود به اقتصاد دانشبنیان دانست و گفت: فردی که کارشناس ارشد اقتصاد بوده یا در هر رشته دیگری کارشناس است باید دانش ضمنی را هم در محیط یاد بگیرد. وی از توفیق دانشگاه رازی در زمینه مهارتافزایی رشتههای فنی و کشاورزی خبر داد و گفت: سعی داریم این موضوع را در مورد سایر رشتهها محقق سازیم.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه رازی با بیان اینکه مشکل بودجه نداریم، تأکید کرد: نه ما و نه هیچ سازمان دیگری مشکل حقیقی بودجه ندارند بلکه در تخصیص بهینه منابع مشکل داریم. اگر بنا بود همین بودجه کنونی را از راه تولید حقیقی به دست آوریم، میدانستیم که راه دور و درازی را در پیش داریم؛ این در حالی است که بودجه کنونی را بهراحتی از راه خامفروشی به دست میآوریم و مشکل اصلی ما در تخصیص بهینه آن است. به طور کلی با توجه به مشکلاتی که پیش روی فعالیتهای اجرایی و پژوهشی دانشگاهها قرار خواهد گرفت، باید بتوانیم با تمرکز بر بهرهوری، بهترین برداشت ممکن را از عوامل تولید داشته باشیم. این به معنای جلوگیری از اتلاف منابع است که به طرز وحشتناکی در کشور اتفاق میافتد.
اتلاف منابع فقط به منابع مالی محدود نمیشود، بلکه این منابع میتوانند انسان، ساختمان یا فضا، امکانات و مواردی از این قبیل باشند.