با وجود آثار تاریخی و باستانی فراوان در اصفهان، اما زایندهرود در این استان سبب شده است این مهم، حیاتبخش قسمت وسیعی از منطقه باشد. با این وجود خشکسالیهای اخیر در این منطقه موجب شده تا در بسیاری از اوقات سال زایندهرود خشک و بیآب شود. سرانجام روز گذشته بود که رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان با اشاره به جاری شدن زایندهرود تا یک ماه آینده اعلام کرد: «از اول دیماه سال جاری کشاورزان منطقه میتوانند برای کشت پاییزه اقدام کنند.» خبر خوشی که باعث شده است کشاورزان و بهرهبرداران، این امر را به فال نیک بگیرند و خود را برای کشت و زرع آماده کنند.
وجود زایندهرود در اصفهان موجب شده است بسیاری از کارشناسان سرسبزی این منطقه را مدیون وجود آن بدانند، چراکه کارکرد زایندهرود فقط به تأمین آب سطح وسیع زمینهای کشاورزی در سراسر این رودخانه خلاصه نمیشود و میتوان به نقش آن در شکلگیری باغهای زیبا و منحصربه فرد در شهر اصفهان اشاره کرد. با این حال سایه انداختن دو دههای خشکسالی در این منطقه سبب شده است در برخی از ایام سال این رودخانه خشک شود.
با این حال مسئولان سعی کردند تا در برخی از ایام سال آب را به این رودخانه بازگردانند که به عنوان مثال میتوان به وقوع این اتفاق در سال گذشته و دیماه سال ۹۵ اشاره کرد. نهم فروردین ماه سال گذشته بود که معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای اصفهان اعلام کرد: «براساس تصمیمهای اتخاذ شده در کمیته پنج نفره قرار است آب زایندهرود حدود دوماه و تا اواسط خرداد برای آبیاری مرحله دوم کشت کشاورزان شرق اصفهان جاری باشد.» علی بصیرپور افزود: «وضعیت بارشها در استان اصفهان طی دو سال اخیر مناسب نبوده و این موضوع تأمین آب برای کشاورزان این استان را دشوارتر کرده است.» به گفته کارشناسان سهم حقابه کشاورزان شرق اصفهان از زایندهرود حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعب است و سطح زیر کشت غله پاییزه در شرق شهرستان اصفهان در سال گذشته حدود ۲۸ هزار هکتار بود که این رقم کمتر از یک سوم از وسعت اراضی در دوران رونق کشت است. سال ۹۵ هم رهاسازی آب زایندهرود به منظور کشاورزی شرق اصفهان از روز سوم بهمن با حجم ۶۰ متر مکعب بر ثانیه آغاز شد و به مدت ۲۲ روز ادامه داشت.
بازگشایی برای کشت پاییزه
تجربه موفق در فروردین ماه سال گذشته موجب شد تا این مهم برای سالجاری نیز اجرایی شود.
سرانجام روز گذشته بود که رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان از بازگشایی زایندهرود خبر داد و گفت: «با توجه به پیشبینی شورای عالی آب و وزارت نیرو مبنی بر ذخیره ۳۵۰ میلیون متر مکعب آب در پشت سد زایندهرود، دی ماه سال جاری آب برای کشت پاییزه کشاورزان باز میشود.» سیدناصر موسوی لارگانی افزود: «زمانی که کلنگ احداث تونل سوم کوهرنگ بر زمین زده شد به این فکر نکردند که این تونل نیاز به سد دارد تا کار احداث سد و تونل را ۲۵ سال پیش همزمان آغاز کنند.» وی ادامه داد: «دولت حدود ۳۸۴ میلیون لیتر مکعب آب را آورده و این در حالی است که حقابه کشاورزان قبل از آوردههای دولت چیزی حدود یک میلیاد متر مکعب آب بودهاست.» این نماینده مجلس، نداشتن شناخت کافی استاندار قبلی از شهرستانها را دلیل مطرح کردن طرح بازچرخانی دانست و گفت: «آنچه در این ارتباط مطرح شد مبنی بر اینکه آب باغات غرب استان تأمین خواهد شد و آب را تا پارک ناژوان انتقال میدهیم، از آنجا آب را بازچرخانی میکنیم و وقتی بستر اشباع شد این آب به طرف شرق اصفهان حرکت خواهد کرد، ناشی از عدم شناخت شهرستانهاست.»
کشت گلخانهای رونق بخش کشاورزی
با وجود مشکلات کم آبی در اصفهان، استفاده از روشهای نوین از جمله کشتهای گلخانهای و روشهای نوین آبیاری در این استان موجب شده تا از لحاظ تولیدات رتبه دوم کشور را به خود اختصاص دهد. این مهم درحالی است که میتوان به مهمترین مزایای کشتهای گلخانهای به افزایش عملکرد در واحد سطح، افزایش راندمان مصرف آب، امکان تولید محصول سالم و اشتغالزایی بالا در واحد سطح اشاره کرد.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان با تأیید این موضوع بیان کرد: «در سطح استان اصفهان با حدود ۷۲ هزار و ۷۵۱ هکتار سطح کشت محصولات باغی آبی و دیم در سال ۹۵ معادل ۱۳ درصد از اراضی مورد بهرهبرداری به محصولات باغی اختصاص یافته است و میزان تولید محصولات باغی از این سطوح حدود ۵۴۶ هزار و ۵۷۱ تن است.» احمدرضا رئیسزاده افزود: «استان اصفهان در زمینه تولید محصولات باغی دارای وضعیت خوبی است به گونهای که در محصول «به» با سطحی برابر ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار ۲۱ درصد سطح کشور و با تولید ۲۲ هزار و ۷۶۵ تن رتبه دوم کشور، سیب با سطحی برابر ۲۱ هزار و ۸۱۲ هکتار ۱۰ درصد سطح کشور و با تولید ۲۵۰ هزار تن رتبه سوم کشور، انار با سطحی برابر ۸ هزار و ۷۰۰ هکتار ۱۱ درصد سطح کشور و با تولید ۱۰۱ هزار و ۷۷۰ تن رتبه سوم کشور و گل محمدی با سطحی برابر ۲ هزار و ۶۵۰ هکتار ۱۵ درصد سطح کشور و با تولید ۷ هزار و ۸۷۵ تن رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است.»
سطح زیر کشت محصولات گلخانهای شامل سبزی و صیفی و گل و گیاه زینتی استان برابر ۱۶۰۰ هکتار و میزان تولید سالانه سبزی و صیفی گلخانهای استان بالغ بر ۲۳۵ هزار تن است که اصفهان رتبه دوم کشوری را به خود اختصاص داده است. همچنین اصفهان با تولید سالانه ۵۲ میلیون گل شاخه بریده و تولید ۸/۳۰ میلیون نشای گلهای نشایی- فصلی رتبه چهارم کشور را در این بخش به خود اختصاص داده و در زمینه تولید گل شببو نیز این استان رتبه اول را درکشور دارد.