حال صنعت مبل و منبت همدان خوب نیست. صنعتی که همین اردیبهشت سال گذشته به ثبت ملی رسید و هنوز به روزهای اوج خود نزدیک نشده، افول را در پیش گرفته است. صنعتگرانی که سال گذشته توانستند بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان فروش را ثبت کنند، این روزها درگیر چانه زدن بر سر قیمت مواد اولیه هستند. موادی که اغلب آنها در داخل کشور تولید میشود و هیچ دلیلی جز کم توجهی متولیان برای نایاب شدن آنها وجود ندارد. از همین رو لازم است هرچه سریعتر برنامهای اساسی از سوی اداره صنعت، معدن و تجارت و همچنین اداره میراث فرهنگی همدان برای جلوگیری از این مشکل در نظر گرفته شود.
اردیبهشت سال گذشته بود که صنعت مبل و منبت ملایر توانست در لیست میراث فرهنگی به ثبت ملی برسد. صنعتی پویا و درآمدزا که فرصتهای بسیاری برای صادرات و رقابت با کشورهایی، چون ایتالیا را دارد. علاوه بر این با توجه به اینکه سال گذشته صنعتگران توانستهاند فروش ۴۰۰ میلیارد تومانی را برای این بخش به ثبت برسانند هم مشخص است که ظرفیتهای بازار داخلی خوب و رضایت بخش است. اما با این حال به یکباره خبرهایی در خصوص کمیاب شدن مواد اولیه، گران شدن و معضلاتی از این دست به تولیدکنندگان مبل و منبت همدانی رسید. آن هم در شرایطی که قرار بود این صنعت مرزهای شهرستان ملایر را کنار بزند و در مناطق دیگر استان نیز کارگاههای تولیدکننده لوازم چوبی دایر و همدان را به قطب اول مبل و منبت کشور تبدیل کند. اما با این شرایط پیش آمده نه تنها امیدی به کسب رتبه فروش سال گذشته نیست، بلکه صنعتگران این بخش نیز نگران این هستند که دیر یا زود ناچار به تعطیلی کارگاههایشان شوند. کارگاههایی که گفته میشود تنها در شهرستان ملایر برای نزدیک به ۳۰ هزار نفر اشتغالزایی کردهاند.
افزایش چند برابری قیمت
این روزها وقتی حرف از کمبود مواد اولیه در میان میآید، اولین چیزی که به ذهن هر کسی خطور میکند کمبود مواد اولیه در اثر تحریمهاست. این در حالی است که به طور قطع میتوان گفت که هیچ کدام از تحریمها نمیتوانند صنعت مبل و منبت همدان را با چنین مشکلاتی مواجه کنند. در این خصوص بخشدار بخش جوکار ملایر با تأیید مطالب فوق به «جوان» میگوید: «اکثر مواد اولیه مورد نیاز صنعت مبل و منبت همدان در داخل کشور تولید میشود.» فرهاد جهانیان با اشاره به چوب، پارچه و دیگر مواد اولیه مصرفی در این صنعت ادامه میدهد: «جز مقدار محدودی از پارچهها که برای مبلمانهای خاص به کار میرود، مابقی همگی در همین نساجیهای داخلی تولید میشوند.» وی بیان میکند: «با توجه به تبلیغات خوبی که در رسانهها صورت گرفت و جشنوارههایی که در این راستا برگزار شد، خریداران مبل و منبت به سمت ملایر آمدند و ثبت سفارشات نیز به همین میزان افزایش یافت. اما با توجه به اینکه منبت کاری آنهم به شیوه سنتی زمانبر است، از همین رو کارگاهها با مشکل زمانبندی مواجه شدند.» وی تأکید میکند: «امسال تعداد غرفههای نمایشگاهی نسبت به سال گذشته سه برابر شده است و این موضوع خود سندی بر پویا بودن این صنعت است.» جهانیان اضافه میکند: «تنها مشکلی که علاوه بر عدم هماهنگی تقاضا و عرضه وجود دارد، این است که طی یکسال گذشته چوب افزایش ۵ /۲ برابری قیمت را تجربه کرده است. این افزایش قیمت هم همسو با تمام گرانیهای دیگر است.»
اختلاف نظر متولیان بر سر مواد اولیه
در حال حاضر تنها در شهرستان ملایر بیش از ۸ هزار کارگاه مبل و منبت ملایر وجود دارد. این را فرماندار شهرستان ملایر به «جوان» میگوید و با اشاره به اخباری که در خصوص کمبود مواد اولیه در استان منتشر شده است، تأکید میکند: «قبل از بازگشت تحریمها، برای مواد اولیهای که از طریق خارج از کشور تأمین میشد چند تیم از اتاق بازرگانی استان به کشورهای اطراف که یکی از آنها ارمنستان است، فرستاده شد و قراردادهایی هم در همین زمینه منعقد شده است.» باباله فتحی اضافه میکند: «خوشبختانه اکنون به راحتی واردات مواد اولیه از کشورهای خارجی انجام میشود. علاوه بر این قرار است برنامه ریزیهایی هم در راستای صادرات مبل و منبت به کشورهای اطراف انجام شود.» این مقام مسئول به صراحت تأکید میکند که در زمینه تأمین مواد اولیه هیچ مشکلی وجود ندارد و کارگاهها به خوبی به فعالیت خود ادامه میدهند. با این حال مراد ناصری، فرماندار نهاوند در گفتوگو با «جوان» میگوید: «اینکه میگویند مشکلی در زمینه تأمین مواد اولیه وجود ندارد و صنعت گران همچون سالهای گذشته به فعالیت خود ادامه میدهند نیست و کارگاهها با مشکلاتی همچون تأمین چوب، پارچه و دیگر مواد مورد نیاز این صنعت مواجه هستند که باید به سرعت از سوی مسئولان استانی وکشوری چارهای اندیشیده شود.»
با انکار دردی دوا نمیشود
در کنار این صحبتهای ضد و نقیض مسئولان استانی همدان در بخشهای مختلف، نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با «جوان» به صراحت صحبتهای فرماندار نهاوند را تأیید میکند و میگوید: «بهرغم اینکه صنعت مبل و منبت در استان همدان از جایگاه ارزشمندی برخوردار است، اما متأسفانه صنعتگران این بخش با معضل کمبود مواد اولیه و احتمال تعطیل شدن کارگاهها مواجه شدهاند.» محمد کاظمی اضافه میکند: «تاکنون هیچ برنامهای از سوی متولیان استانی در راستای کاهش مشکلات صنعت گران این بخش اندیشیده نشده است.» وی ادامه میدهد: «این نیز در حالی است که سال گذشته این صنعت درآمد ۴۰۰ میلیارد تومانی را نصیب استان کرده است و امسال رکود بر آن سایه انداخته است.» کاظمی با اشاره به ضرورت ورود متولیان برای دادن شوک احیا به این صنعت میگوید: «ما از وزیر صنعت، معدن و تجارت و مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری میخواهیم با برنامهریزی مشکلات این بخش را برطرف کنند.» علاوه بر ضرورت رفع این معضلات نماینده مردم ملایر ادامه میدهد: «لازم است میراث فرهنگی با دادن آموزشهای به روز به صنعتگران بر اساس خواستههای بازار جهانی، شرایط را هم برای صادرات فراهم کنند.» با این تفاسیر و آن طور که مشخص است، صنعت مبل و منبت همدان این روزها حال خوبی ندارد و انکار این وضعیت از سوی متولیان نه تنها دردی دوا نمیکند بلکه به تشدید مشکلات و حتی احتمال افزایش بیکاری هم میانجامد.