جوان آنلاین: در چند ماه مانده به پیروزی انقلاب رسانه‌های غربی تمرکز ویژه‌ای بر روی انعکاس مسائل ملت ایران داشتند. این اتفاق بعد از سفر اجباری حضرت امام؟ ره؟ به فرانسه شدت گرفت و عملا باعث شد این رسانه‌ها به یکی از تریبون‌های نشر اخبار مربوط به ایران تبدیل شوند. از سوی دیگر در دی‌ماه ژنرال داچ هایزر، نفر دوم ارتش آمریکا در اروپا برای هماهنگی میان سران ارتش و در‌نهایت انجام یک کودتا وارد ایران می‌شود و تا دو روز بعد از مراجعت امام به ایران نیز در کشور می‌ماند. عموما رسانه‌های آمریکایی و اروپایی در ارائه اخبار خود سعی دارند انقلاب مردم ایران را به آشوب و شورش تقلیل دهند. رسانه‌های روسی نیز در این میان با تمرکز بر سفر هایزر سعی می‌کنند به نقش وی در کمک به رژیم پهلوی اشاره کنند. در این گزارش به‌صورت نمونه به برخی گزارش‌های رسانه‌های غربی در یک ماه منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی نگاهی خواهیم انداخت.
در روز ۱۸دی‌ماه۵۷ روزنامه «واشنگتن‌پست» گزارشی درباره سفر و دیدار‌های هایزر در ایران منتشر کرده است. نکته جالب این گزارش تأکید برای حمایت از بختیار توسط ارتش است. مسأله دیگر این گزارش تأکید بر این مطلب است که هایزر در تلاش است چند میلیون دلار بابت خرید‌های نظامی ایران از آمریکا دریافت کند. در ۲۰دی‌ماه روزنامه انگلیسی‌زبان «تهران ژورنال» در مطلبی نوشت: «مقامات آمریکایی در واشنگتن اعلام کردند که به‌دنبال تغییر سیاست‌شان نسبت به ایران تصمیم گرفتند به شاه توصیه کنند ایران را موقتاً
ترک کند. منابع مطلع می‌گویند که این روز‌ها هیچ رابطه‌ای بین دربار و سفیر آمریکا، ویلیام سولیوان باقی نمانده است. مدت دو هفته است که آمریکا نشانه‌های تغییر سیاست خود را بروز داده است؛ اما این نخستین‌باری است که آن را رسماً اعلام می‌کند.»
۲۱ دی‌ماه رسانه‌های آمریکایی وال‌استریت ژورنال، واشنگتن‌پست و نیویورک‌تایمز گزارش دادند که احتمال کودتای نظامی در ایران بالا رفته است. ضمن این که شبکه تلویزیونی «ای. بی. سی» هم این طور گزارش داده است: «وزیرخارجه، سایروس‌ونس هرگونه دخالت کشورش را برای حفظ منافع حیاتی آمریکا تکذیب کرده است.» یک روز بعد روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارش خود از اهداف سفر هایزر به ایران گزارشی منتشر کرد و از اختلاف در هیأت حاکمه آمریکا در برخورد با ایران خبر داده بود. این گزارش اضافه کرده است که مشاور وزیر خارجه گزارش داده که وقتی هایزر به تهران اعزام شده به او توصیه کرده است سفارت آمریکا در تهران را دور بزند. روز ۲۴ دی‌ماه روزنامه‌های روسی گزارش‌های متعددی درباره ایران چاپ کرده بودند و گفته بودند آمریکا در ایران بحران را تشدید کرد است. موزیاکوف در روزنامه «مسکوولایدیسلاو» این‌طور نوشت: «دنیا بار دیگر شاهد تکرار واقعه‌ای در ایران است، مشابه آنچه در دهه۱۹۵۰ در آن کشور اتفاق افتاده است. آژانس مرکزی اطلاعات سیا برنامه‌ای برای دخالت در ایران دارد. درست همان‌طور که در شیلی دخالت کرد. واشنگتن روی مقامات بالای ایرانی دارد کار می‌کند. آمریکا حتی هلیکوپتر، گاز اشک‌آور و تجهیزات دیگر ضد تظاهرات وارد ایران کرده و حضور نظامی خود را افزایش داده است. معاون فرماندهی نیرو‌های مسلح آمریکا در اروپا یعنی ژنرال روبرت هایزر به ایران اعزام شده است. به‌علاوه اعلام شده که ناو هواپیمابر کانستیلیشن به اقیانوس هند فرستاده شده و یک اسکادران از هواپیما‌های اف-۱۵ نیز به عربستان انتقال داده شده است.»
۲۴دی‌ماه دو روزنامه‌نگار آمریکایی به نام‌های «رول‌اند ایوانز» و «روبرت نواک» در مقاله‌ای در واشنگتن‌پست از سفر هایزر به تهران انتقاد کرده و پیشاپیش آن را شکست‌خورده دانسته بودند. به عقیده این دو روزنامه‌نگار انتخاب هایزر برای کنترل بحران در ایران کاملاً نامناسب بوده، چرا که این ژنرال آمریکایی هیچ سابقه‌ای در امور دیپلماتیک ندارد. به عقیده این دو روزنامه‌نگار آمریکایی حکومت بختیار به دلیل تمایل به دولت شوروری نیز محکوم است. ۲۵دی‌ماه روزنامه وال استریت ژورنال خبر می‌دهد که «شاه اواسط هفته ایران را ترک می‌کند، اما رفتن او ممکن است ناآرامی‌های بیشتری ایجاد کند. تصمیم اخیر امام خمینی مبنی‌بر تشکیل شورای انقلاب پس از رفتن شاه باعث تضعیف حکومت بختیار خواهد شد.» در همین روز امام خمینی در مصاحبه با تلویزیون سی. بی. اس آمریکا گفته بود اگر آمریکا به حمایت از شاه پایان دهد و از بختیار نیز پشتیبانی نکند وی دارای رفتار دوستان و عادلانه با مردم آمریکا خواهد بود.
۲۶ دی‌ماه یعنی روزی که شاه از کشور فرار کرد، روزنامه یونایتد‌پرس به پوشش سخنان ارتشبد قره‌باغی، رییس‌ستاد ارتش ایران پرداخته بود و گزارشی مفصل درباره تاکتیک جدید مردم در مقابله با ارتش داده بود که آن را مبارزه با «شیرینی، گل و بوسه» نام نهاده بود.
در همین روز مجله «سودکوریر» در مقاله‌ای به قلم هانس ویلاور با تیتر «تب ایران در اشتوتگارت منعکس می‌شود» به سفر هایزر در ایران اشاره کرده و این چنین می‌نویسد: «در هنگام بروز بحران در اروپا، خاورمیانه، شمال آفریقا یا کشور‌های خلیج فارس، ابتدا این فرماندهی نیرو‌های آمریکا در اشتوتگارت مرکزی است که تمام این نوع گزارش‌ها را دریافت می‌کند و سپس از اینجا پیام‌ها به واشنگتن مخابره می‌شود.. به این دلیل است که معاون فرمانده نیرو‌های آمریکایی ژنرال چهار ستاره هوایی، روبرت هایزر یک هفته قبل به ایران اعزام شده است. مأموریت رسمی ژنرال هایزر ارزیابی اثرات حوادث محلی ایران بر روی تأسیسات آمریکایی در آن کشور است. چندین هزار نفر از مستشاران نظامی آمریکایی در آنجا کار می‌کنند و آمریکا چندین پست شنود اطلاعاتی با تجهیزات الکترونیکی که قادر به نفوذ در شوروی است در آنجا کار گذاشته است. بنابر‌این تعجب‌آور نیست که مسکو به‌شدت با حضور ژنرال هایزر در ایران مخالفت کرده است.»
۳۰ دی‌ماه روزنامه نیویورک‌تایمز آمریکا در مقاله‌ای به واکنش ارتش ایران به خروج شاه پرداخته و این طور نوشت: «ارتش ایران که توسط دودمان پهلوی به وجود آمده نسبت به رفتن شاه آرام‌تر از آنچه پیش‌بینی می‌شد عکس‌العمل نشان داده است. به نظر می‌رسد فرماندهان ارتش آنچه را که ۶ هفته قبل قبول نداشتند -یعنی اجرای دستور از یک دولت غیرنظامی- اکنون قبول کرده‌اند. آن‌ها فعلاً با بی‌میلی به بختیار دست داده‌اند، اما امکان کودتا از بین نرفته است. اگر بختیار نتواند مردم را به سر کار برگرداند اوضاع وخیم‌تر خواهد شد. ارتش نمی‌تواند مدت زیادی را بدون نتیجه صبر کند.» این مقاله در ادامه به گمانه‌زنی درباه کسانی که می‌توانند کودتا کنند پرداخته و اسامی تیمسار قره‌باغی، ربیعی و بدره‌ای را فاش کرده است. واشنگتن‌پست هم در همین روز در مطلبی به نظرات آمریکا درباره مذاکره گروه‌های ایرانی پرداخته است. روزنامه روسی «پراودا» در اول بهمن۵۷ باز هم درباره سفر هایزر به ایران گزارش نوشته و گفته بود این ژنرال آمریکایی به ایران آمده تا در صورت لزوم دست به کودتا بزند. در چهارم بهمن‌ماه بازهم رسانه‌های روسی درباره مأموریت هایزر نوشتند و درباره انتقال تجهیزات جاسوسی از ایران نیز این‌چنین گفتند: «بر اساس خبری که در میان رسانه‌های آمریکا پخش شده تجهیزات الکترونیک جاسوسی قرار است برای نصب به ترکیه منتقل شود.» تمرکز ویژه رسانه‌های روسی به تحولات ایران این چنین مورد توجه یکی از رسانه‌های فرانسوی قرار گرفته است: «تا امروز مسکو آمریکا را به ایجاد مانع بر سر بازگشت خمینی متهم کرده بود؛ اما اکنون خود بختیار را نام می‌برد.» ژنرال هایرز در کتاب خاطراتش نیز از تمرکز رسانه‌های روسی بر فعالیت‌هایش این چنین اظهار نارضایتی می‌کند: «دقیق‌ترین گزارش از فعالیت‌های مرا تاس، پراودا و رادیو مسکو روزانه گزارش می‌کنند. هر روز
به طرز دقیق از محل‌های مورد بازدید و افراد ملاقات‌کننده من گزارش می‌دادند. این امر نگرانی زیادی در من به وجود آورد.»
در هشتم‌بهمن در حالی که کشور بحرانی شده و تقریباً امور از دست دولت خارج شده روزنامه نیویورک تایمز در مقاله‌ای درباره کاهش فروش اسلحه به ایران خبر داده و نوشت: «دولت آمریکا نگران است ایران به علت وضع بحرانی اقتصادی قادر به انجام پرداخت‌های خود برای سلاح‌های جدید نباشد. آمریکا مجبور است معامله ۱.۶میلیاد دلاری جنگنده‌ها را لغو کند.» در همین روز روزنامه روسی پروادا از بازگشت امام در ۱۲ بهمن خبر داده است. این روزنامه روسی یک روز بعد باز هم به سفر هایزر پرداخت و او را نایب‌السلطنه ایران خواند. پروادا یک روز بعد هم هایزر را مسوول خونریزی روزانه در تهران دانست. در دهه اول بهمن به‌دلیل اطلاع‌رسانی‌های گسترده حتی مردم کوچه و خیابان هم از مأموریت هایزر خبر داشتند. نیویورک‌تایمز روز ۱۱بهمن در این‌باره می‌نویسد: «تظاهرکنندگان پوستر‌هایی حمل کرده‌اند که در آن نوشته شده: هایزر رهبر ژنرال‌های ایران است.»
