جوان آنلاین: رئیسجمهور آمریكا در پی اعلام خروج كشورش از معاهده منع موشكهای هستهای میانبرد و كوتاهبرد آی.ان.اف تصریح كرد، قصد دارد گزینههایی برای «واكنش نظامی» نسبت به بازدارندگی برتری نظامی روسیه در نتیجه نقض معاهده (آی.ان.اف) در نظر بگیرد. روز جمعه مایك پمپئو، وزیر خارجه آمریكا اعلام كرد این كشور از روز شنبه (دیروز) به طور رسمی از پیمان موشكهای هستهای میان برد با روسیه خارج میشود و پس از شش ماه از این تاریخ نیز پیمان موشكی لغو خواهد شد. این تصمیم با واكنش روسیه و رهبران كشورهای جهان مواجه شده است. كشورهای اروپایی نسبت به این اقدام ابراز تاسف كردهاند و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز خروج آمریكا را یك نمونه دیگر از پیمانشكنیهای آمریكا دانست و گفت توافق با آمریكا بیحاصل است.
مایك پمپئو، قبلا گفته بود روسیه ۶۰ روز مهلت دارد به اجرای این معاهده بازگردد، اما روسیه این مدت هیچ اقدامی در جهت تایید خواسته آمریكا انجام نداد، لذا آمریكا خروج از معاهده موشكهای هستهای را آغاز میكند و به روسیه و دیگر طرفها در این معاهده اخطار رسمی میدهد اگر ظرف شش ماه طبق ماده ۱۵ معاهده به آن عمل نكنند آمریكا رسما از معاهده منع موشكهای هستهای خارج خواهد شد. به دنبال این اعلام بود كه دونالد ترامپ در اظهاراتی تهدید كرد «گزینههای خاص خود را برای پاسخ نظامی در نظر خواهیم گرفت». رئیسجمهور آمریكا بار دیگر روسیه را به نقض بدون مجازات بندهای معاهده منع موشكهای هستهای میانبرد و كوتاهبرد متهم كرد و در عین حال گفت، خواهان مذاكراتی با هدف دستیابی به توافق نامهای جدید برای كاهش این نوع سلاحهاست.
واكنش روسیه
اما ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در نشستی تلویزیونی با وزیران خارجه و دفاع روسیه گفت: شركای آمریكایی ما اعلام كردند كه مشاركت در این معاهده را تعلیق كردهاند ما نیز این معاهده را تعلیق میكنیم.پوتین گفت روسیه كار روی تولید موشكهای جدید از جمله موشكهای مافوق صوت را آغاز میكند. وی همچنین به وزرایش دستور داد هیچ مذاكره خلع سلاحی را با واشنگتن آغاز نكنند.
از سوی دیگر، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه یادآور شد: آمریكاییها میخواهند ما تسلیحات خود را نابود كنیم. وی در بخش دیگری از سخنان خود به خروج آمریكا از پیمان تغییرات آب و هوایی پاریس، سازمان یونسكو و توافق هستهای با ایران اشاره كرد و گفت: خروج از قراردادهای بینالمللی به بخشی از راهبرد آمریكا تبدیل شده است.
پیمان منع موشكهای هستهای میان برد در سال 1987 میان میخائیل گورباچف آخرین رهبر شوروی و رونالد ریگان رئیسجمهور وقت آمریكا امضا شد. براساس این پیمان، موشكهای هستهای كوتاهبرد و میانبرد با برد 500 تا 5500 كیلومتر منع شده است. روسیه چندی پیش در مذاكرات ژنو، آمریكا را به «بدتر كردن اوضاع» پیرامون این پیمان متهم كرد و سرگئی ریابكوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه نیز تاكید كرد كشورش به این پیمان پایبند بوده است.
گورباچف، آخرین رهبر شوروی در واكنش به تهدید ترامپ گفت كه خروج آمریكا از این پیمان، تهدید هولناك علیه صلح است. كارین كنایسل، وزیر خارجه اتریش اقدام آمریكا را تاسفبار دانست و وزارت امور خارجه فرانسه نیز با تاسفبار توصیف كردن این اقدام درخصوص پیامدهای آن ابراز نگرانی كرد. در پی اعلام خروج آمریكا از پیمان منع موشكهای میانبرد هستهای، ینس استولتنبرگ، دبیركل ناتو گفت این سازمان قصد ندارد موشكهای هستهای جدید در اروپا مستقر كند. در همین حال وزیر خارجه لهستان خواهان استقرار موشكهای اتمی آمریكا در اروپا شد و گفت: استقرار نیروهای آمریكایی و موشكهای اتمی این كشور در اروپا ضامن حفظ امنیت این قاره است.
مسابقه تسلیحاتی جدید
كارشناسان خروج آمریكا از پیمان تسلیحات هستهای را شروع دوباره مسابقات تسلیحاتی در سطح جهان میدانند و نسبت به عواقب آن هشدار میدهند. مایكل جنوویس، تحلیلگر مسائل سیاسی آمریكا درباره اقدام دونالد ترامپ گفت: او قصد دارد اقتصاد آمریكا را برای تقویت قدرت نظامی بهكار گیرد. به عبارتی دیگر اقدام ترامپ ریشهای در سیاستهای داخلی دونالدترامپ داشته است. با این حال روزنامه كامرسانت روسیه در تحلیلی نوشت: روسیه همچنان به تلاش برای نجات پیمان موشكی طی ماههای باقیمانده ادامه خواهد داد. در همین حال پایگاه خبری «ووكس» در گزارشی نوشت: مرحله بعد آغاز یك رقابت تسلیحاتی جدید خواهد بود!