حمله تروریستی داعش به کاروان سازمان بسیج مردمی عراق (حشدالشعبی) که چهار شنبه گذشته در منطقه مخمور در شرق موصل صورت گرفت از عملیاتی شدن طرح جدید امریکا در منطقه خبر میدهد؛ طرحی که مقدمات آن پس از شکست پیاپی نیروهای تکفیری در سوریه خصوصاً عملیات آزادسازی حلب و ناکامی محور شرارت از تحقق اهداف خود آماده شد و در واقع زمان اجرای آن پس از اعلام خروج نیروهای امریکایی از سوریه فرارسیده است.
اگر به دقت اخبار و تحلیلهای منتشر شده در رسانههای امریکایی و غربی پس از اعلام تصمیم ترامپ به خروج نیروهای امریکایی از سوریه نگاه شود میبینیم زمینهسازی اجرای این طرح با عملیات رسانهای پرحجم آغاز شد. رسانههای امریکایی و در رأس آنها سیانان و خبرگزاری آسوشیتدپرس همچنین رسانههای غربی همانند رویترز و بیبیسی به صورت همزمان از امکان ظهور جدید «دولت خلافت» در راستای «انتقام» خبر دادند.
خبرگزاری انگلیسی رویترز، به نقل از فردی که وی را «منصف المخایر» عضو سابق داعش و ایتالیاییالاصل خوانده بود، خبر میدهد که داعش با قاچاق صدها نفر به نقاط مختلف عراق، در حال آماده شدن برای استقرار «هستههای خاموش» برای شروع فاز جدیدی از اعلام موجودیت خود و گرفتن انتقام است و حتی سفارت امریکا در عراق از شکلگیری نسل جدیدی از داعش خبر میدهد که ممکن است امنیت عراق را مجدداً تهدید کند.
از این نمونه خبرها به وفور در رسانههای غربی و همنوایان عربی آنها در منطقه منتشر شد که همگی از ظهور «نسل جدید داعش» خبر دادند.
اما اهداف امریکاییها و همپیمانان آنها از بازپروری داعش در عراق چیست؟ در زیر به چند هدف مهم و اساسی اشاره میشود:
اول آنکه امریکاییها به طرق مختلف به دنبال انتقام از محور مقاومت خصوصاً گروههای عراقی هستند که علاوه بر تأمین امنیت شهرها و مرزهای کشور عراق، در پیروزی محور مقاومت در سوریه نقش اساسی ایفا کردند. امریکاییها علاوه بر هدف قرار دادن مستقیم این نیروها در مناطق مرزی، در مقاطع مختلف به کمک نیروهای تکفیری و داعش پرداخته و در واقع به نحوی نابودی و هلاکت آنها را به تأخیر انداختند. اقدام اخیر امریکا در تحریم جنبش النجبای عراق (که یکی از زیرمجموعههای حشدالشعبی عراق است) نیز در همین راستا است.
دوم آنکه پس از شکست گروه تروریستی داعش و بازپسگیری آخرین پایگاههای شهری از این گروه در سال ۲۰۱۷ میلادی که به همت ارتش و نیروهای بسیج مردمی عراق صورت گرفت، افکار عمومی و سیاستمداران عراقی بر اعلام پایان توافقنامه امنیتی و لزوم خروج نظامیان امریکایی از عراق تأکید کردند. امریکاییها با کوچاندن پسماندههای داعش از سوریه به عراق و فراری دادن زندانیان تکفیری به دنبال آموزش و ساماندهی مجدد آنها هستند تا برای مأموریت جدید خود آماده شوند. این مأموریت جدید عبارت است از ایجاد ناامنی در مناطق مختلف عراق، هدف قرار دادن استقرار شهرها، بازگشت عملیات انتحاری، ترور فرماندهان مقاومت و مقامات رسمی، ربودن و کشتار غیرنظامیان و استقرار در مناطق مرزی بین سوریه و عراق. برهمین اساس میبینیم که داعش از تاکتیکهای روزهای نخست حضور خود در عراق استفاده کرده با همدستی برخی عوامل بعثی حاضر در ارتش و سیستمهای اطلاعاتی، حتی از یونیفرمها و مدارک شناسایی رسمی استفاده میکنند.
امریکاییها به دنبال آن هستند از این طریق بر افکار عمومی و احزاب عراقی فشار وارد نموده آنها را از پیگیری طرح لزوم خروج نیروهای امریکایی منصرف نمایند و حتی اگر توانستند باعث تقویت حضور نیروهای خود در عراق شوند. در همین زمینه «جوی هود» کاردار سفارت امریکا در بغداد اخیراً اعلام کرد گرچه واشنگتن آماده است نیروهای خود را از عراق خارج کند، ولی نیروهای عراقی برای حفظ امنیت آمادگی لازم را ندارند.
سوم آنکه حضور نسل جدید داعش در عراق میتواند در راستای مقابله مستقیم با جمهوری اسلامی ایران نیز تعبیر شود چرا که این امر میتواند علاوه بر اینکه حضور پروژههای اقتصادی ما را در عراق تهدید کند، به گونهای به طرح امریکاییها و همپیمانان منطقهای آنها در تأسیس پایگاه معارضان ایرانی در مرزهای عراق نیز کمک نماید خصوصاً آنکه طرحهای سابق در این خصوص موفقیت چندانی نداشتهاند.
*استاد دانشگاه