سرویس دانشگاه جوان آنلاین: در حالی که روز‌های پایانی سال را می‌گذرانیم، هنوز بسیاری از دانشگاه‌های کشور، بخش بزرگی از بودجه‌شان را دریافت نکرده‌اند.
عدم تخصیص به موقع بودجه، مراکز علمی و دانشگاهی را با چالش‌ها و مشکلات بسیاری مواجه می‌کند. هزینه‌های دانشجویی، تغذیه، خوابگاه و روزمره دانشگاه یک‌طرف؛ مشکلاتی نظیر گرنت، هزینه‌های زیرساختی و پژوهشی از طرف دیگر مدت‌هاست منتظر بودجه هستند.
سالی که نکوست
اردیبهشت امسال بود که رئیس دانشگاه شهید بهشتی خبر داد «در ماه نخست سال ۹۷ پنج درصد بودجه به دانشگاه اختصاص داده شده است. امیدواریم این مسئله مصداق این نباشد که سالی که نکوست از بهارش پیداست.»، اما گویا حق با او بود و هنوز دانشگاه‌ها معطل بودجه مانده‌اند.
در تخصیص بودجه برای دانشگاه‌ها که مسئولیت مهم و سنگینی در مقوله علمی و پژوهشی کشور دارند نگاه متفاوت و ویژه‌ای در اعتبارات در نظر گرفته نمی‌شود به طوری که در بودجه سال ۹۷ از درصد اختصاص داده شده تا مبلغ واریزی فاصله زیادی وجود دارد که دانشگاه‌ها را با مشکل جدی روبه‌رو می‌کند.
زندگی با یارانه
با توجه به شرایط فعلی اقتصادی کشور بخشی از هزینه‌های دانشگاه مربوط به مواد غذایی بود که وضعیت مالی را تحت تأثیر قرار داد. البته یک کمک یارانه‌ای تغذیه از سوی دولت به وزارت علوم و در نهایت به دست دانشگاه‌ها رسید و توانست بخشی ازکمبود‌های دانشگاه‌ها را جبران کند.
در همین زمینه رئیس دانشگاه امیرکبیر با انتقاد از کسری قابل توجه بودجه در دانشگاه‌های کشور درباره بودجه این دانشگاه گفت: «ما از لحاظ مالی با مشکلات جدی روبه‌رو هستیم و امیدواریم کسری بودجه ما تا پایان سال جاری جبران شود تا حداقل پرونده امسال بسته شود.»
منتظر ۳۰ درصد بودجه
سیداحمد معتمدی افزود: «متأسفانه بخش عمده بودجه دانشگاه امیرکبیر پرداخت نشده و همان مبلغ تخصیص‌یافته نیز بیشتر معطوف به پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان دانشگاه بوده است و تنها در موارد اضطراری غیر از بحث حقوق و دستمزد به دانشگاه بودجه تخصیص داده شده است.»
وی با بیان اینکه عمده دانشگاه‌های کشور امسال با مشکلات بودجه‌ای روبه‌رو بوده‌اند، تصریح کرد: «درست است که ۷۰ درصد بودجه دانشگاه اختصاص یافته، اما باید این مسئله مدنظر قرار بگیرد که همیشه تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد پایانی بودجه به مباحث مهمی، چون پژوهش و... اختصاص می‌یابد. به‌عبارت دیگر اگر هزینه‌های حقوق و مخارج اضطراری دانشگاه‌ها را از بودجه اختصاص‌یافته به آن‌ها کم کنیم، در عمل نهایتاً ۳۰ درصد بودجه را بتوان خرج هزینه‌های پژوهشی و... کرد.»
۵۴ درصد واریزی
اواخر دی ماه بود رئیس دانشگاه تهران هم گفت: از بودجه سال ۹۷ دانشگاه تنها ۷۰ درصد اختصاص دادند که تاکنون ۵۴ درصد از آن از سوی خزانه واریز شده است!
نیلی احمدآبادی تصریح کرد: بسیاری از صنایع و سازمان‌ها به خدمات دانشگاه‌ها نیازمند هستند که می‌توان از منابع آن‌ها به دانشگاه‌ها کمک کرد که در این زمینه باید به این نکته اشاره کرد که هنوز بین توانمندی دانشگاه‌ها و نیاز‌ها اقدامی صورت نگرفته است.»
۸۰ درصد برای هزینه‌های جاری
رئیس دانشگاه علم و صنعت نیز وضعیت تخصیص بودجه دانشگاه‌ها را مطلوب ندانست و گفت: «دانشگاه‌ها دچار بحران مالی شده‌اند و این مسئله درباره دانشگاه ما نیز صادق است. البته حدود ۵/ ۸۱ درصد بودجه را به دانشگاه ما اختصاص داده‌اند، ولی از این رقم تنها ۷۱ درصد به مرحله تخصیص رسیده است.»
به گفته جبارعلی ذاکری، «مسئولان مربوطه قول داده‌اند صددرصد اعتبارات اختصاص‌یافته به دانشگاه علم و صنعت را تأمین اعتبار کنند، ولی واقعیت این است که امروز دانشگاه‌ها با توجه به افزایش قیمتی که کالا‌های اساسی تجربه کرده‌اند، برای تأمین مالی هزینه‌های جاری و هزینه‌های اساسی خود با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند.»
ذاکری با بیان اینکه ۷۵ درصد از هزینه‌های دانشگاه‌ها، جزو هزینه‌های جاری محسوب می‌شود، گفت: «در حقیقت هر میزان بودجه‌ای که برای دانشگاهی در نظر گرفته شود، نزدیک به ۸۰ درصد آن صرف هزینه‌های جاری می‌شود که از این میزان، حدود ۵۶ درصد صرفاً به حقوق و دستمزد پرسنل و کارکنان اختصاص پیدا می‌کند و این مسئله نشان‌دهنده اهمیت تخصیص کامل بودجه دانشگاه‌ها است.»
متکی فقط به بودجه دولت
بسیاری از دیگر دانشگاه‌های دولتی چه در پایتخت و چه در سایر استان‌ها هنوز بودجه‌شان را در واپسین روز‌های سال دریافت نکرده‌اند. دانشگاه‌ها نباید فقط به بودجه دولتی اکتفا کنند و با فعالیت‌های دانش‌بنیان مخارج‌شان را تأمین کنند. به تازگی رئیس جمهور در جمع مدیران وزارت رفاه گفته بود برخی از شرکت‌های تأمین اجتماعی را باید مجانی واگذار کنیم! این شرکت‌ها دارایی کارگران هستند و این صحبت اشتباه بود، اما‌ای کاش این شرکت‌ها به دانشگاه‌ها پیوند می‌خوردند تا به سوددهی دوطرفه برسند.
دانشگاه‌ها هم در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در ابتدای راه هستند و بیشتر درآمدشان از طریق آموزش‌های شهریه‌محور است. وقت آن رسیده که به این وضعیت خاتمه دهند.
