سرويس ايران جوان آنلاين: با نزدیک شدن به سال نو بحث مسافرت‌ها و گردشگری آن‌قدر داغ می‌شود که به موضوع اول اخبار و صحبت‌ها تبدیل می‌شود. در این میان و با اینکه گردشگری سلامت از زیر شاخه‌های صنعت پرسود گردشگری به شمار می‌رود و از قابلیت‌های بسیار در این عرصه برخوردار است، هنوز نه تنها در میان ایرانیان چندان جای خود را باز نکرده است بلکه رشد و رونق آن با چالش‌های مختلفی هم روبه‌رو شده است. با این حال استان خراسان رضوی و شهر مذهبی مشهد با توجه به زائرپذیری بسیار بالا، هر سال از کشور‌های مختلف نیز مسافران زیادی را به سمت خود جذب می‌کند. زائران و مسافرانی که مشهد را به عنوان قطب مهم گردشگری سلامت در ایران می‌شناسند و با حضور در این شهر مذهبی با یک تیر دو نشان می‌زنند. اتفاقی که توانسته این شهر را به مقصد اول گردشگران سلامت در خاورمیانه تبدیل کند.
کارشناسان گردشگری سلامت معتقدند ایران با توجه به پیشرفت‌های حاصله در علم پزشکی و دارا بودن جاذبه‌های طبیعی مانند آب‌های معدنی از ظرفیت‌های بسیار در حوزه گردشگری سلامت یا «توریسم درمانی» برخوردار است. برای اثبات این ادعا می‌توان به آمار و ارقامی مراجعه کرد که به صورت مستند وجود دارد. در همین رابطه و براساس اظهارات سرکنسول کشور عراق در مشهد، امسال ۲ میلیون زائر عراقی برای زیارت به این شهر مقدس سفر کردند که ۲۰۰ هزار نفر آنان به عنوان گردشگر سلامت در بیمارستان‌های مشهد تحت خدمات درمانی قرار گرفتند. گرچه خدمات گردشگری سلامت در کلانشهر مذهبی مشهد و سایر مناطق کشور با اقبال عمومی از سوی گردشگران خارجی به ویژه کشور‌های عربی روبه‌روست، اما حفظ کیفیت و نحوه ارائه خدمات در این نوع از گردشگری از سوی کارشناسان مورد تأکید قرار گرفته است. سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی با اشاره به ظرفیت‌های درمانی مشهد می‌گوید: «علاوه بر این زیرساخت‌های مراکز درمانی برای جذب بیماران کشور‌های دیگر در مشهد مهیاست، زیرساخت‌های مراکز گردشگری و تفریحی مورد علاقه این نوع گردشگران نیز در مشهد و شهر‌های اطراف فراهم است.» یوسف بیدخوری ادامه می‌دهد: «طی یک سال گذشته اقدامات خوبی برای جلوگیری از فعالیت دلالان در این زمینه فراهم شده است و با تشکیل کارگروه گردشگری سلامت در استان با حضور تمام فعالان بخش خصوصی و دولتی، جذب و ارائه خدمات مطلوب به گردشگران سلامت ساماندهی شده است.» با این تفاسیر سودجویی دلالان و واسطه‌های غیر مجاز، مداخلات پزشکی از سوی افراد غیر متخصص مانند آرایشگران، بی‌توجهی به گردشگری تندرستی از قبیل: استفاده از جاذبه‌های طبیعی و عدم ساماندهی مراکز درمانی دارای مجوز از جمله چالش‌های صنعت گردشگری سلامت به شمار می‌رود.
مشهد مقصد گردشگران سلامت ۳۰ کشور
بی‌شک مهم‌ترین مزیت شهر مشهد وجود بارگاه ملکوتی حضرت ثامن الحجج (ع) است، از سوی دیگر پزشکان و کادر درمانی مجهز و هزینه‌های اندک درمانی در این زمینه نقش بسزایی دارند. بنابر این گردشگری سلامت یکی از فرصت‌ها و مزیت‌های کشور و استان خراسان رضوی به شمار می‌رود که مشهد در این زمینه به عنوان قطب گردشگری سلامت شناخته شده است. مدیر گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه شمار گردشگران سلامت در مشهد طی سال‌جاری نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد افزایش داشته است، می‌گوید: «سالانه افزون بر ۱۵۰ هزار گردشگر سلامت در کلینیک‌ها و مراکز درمانی سرپایی نظیر درمانگاه‌های تخصصی چشم، درمان ناباروری، ژنتیک، زیبایی، پوست و مو خدمات می‌گیرند که این تعداد امسال به دلیل نوسانات ارزی به شدت افزایش داشته است.» دکتر محمد اسماعیل خیامی ادامه می‌دهد: «گروهی از گردشگران سلامت نیز در بیمارستان‌های مشهد از خدمات بستری برخوردارند که این تعداد از ابتدای امسال تاکنون بیش از ۱۰ هزار نفر برآورد می‌شود.» وی تعرفه پزشکی گردشگران سلامت را دو برابر اتباع ایرانی در بخش خصوصی عنوان کرده و تأکید می‌کند: «در بخش دولتی مشروط به استفاده از ظرفیت مازاد تخت‌ها، این تعرفه حدود سه برابر است.» هم اکنون ۱۲ بیمارستان در مشهد مجوز نهایی گردشگری سلامت را اخذ کرده‌اند و تعداد دیگری هم در مراحل ارزیابی هستند. همچنین چند مرکز جراحی محدود در مرحله ارزیابی برای دریافت مجوز ایجاد دپارتمان بیماران بین‌الملل (IPD) قرار دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد گردشگران سلامت از ۳۰ کشور جهان در مشهد حضور دارند، اما بیشترین گردشگران این حوزه به ترتیب از کشور‌های عراق، افغانستان، ترکمنستان و کشور‌های حاشیه خلیج فارس هستند.
توزیع سفر در تمام شهر‌های خراسان
با نزدیک شدن به ایام عید و تعطیلات نوروزی پیش‌بینی می‌شود خیل عظیمی از هموطنان، مشهد را به عنوان مقصد خود برای گذراندن چند روز از تعطیلاتشان انتخاب کنند. به همین خاطر مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی از آمادگی این استان برای میزبانی از زائران و گردشگران نوروزی خبر می‌دهد. ابوالفضل مکرمی‌فر با بیان اینکه طی یک سال گذشته تلاش شده تا امکانات و زیر ساخت‌های لازم برای توزیع سفر در خراسان رضوی به خوبی تأمین شود، ادامه می‌دهد: «به همین خاطر طرح هر شهر یک موزه در دستور کار قرار گرفته و در بیشتر شهر‌های استان امکان بازدید از موزه فراهم شده است.» اقدامات میراث فرهنگی و گردشگری استان می‌تواند علاوه بر کمک به مسافران داخلی، گردشگران خارجی را هم به سمت اماکن و مناطق دیدنی خراسان رضوی سوق دهد. جایی که مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی با بیان اینکه در راستای توزیع سفر در شهرستان‌های استان، ایجاد و راه‌اندازی اقامتگاه‌های بوم گردی در شهر‌های کوچک و به ویژه روستا‌ها اجرا شده است، می‌گوید: «تاکنون حدود ۴۶ اقامتگاه بوم گردی در حال بهره‌برداری است و در بیشتر شهرستان‌های خراسان رضوی اقامتگاه بوم گردی وجود دارد. اقامتگاه‌های بوم گردی علاوه بر اینکه موجب توزیع سفر در شهرستان‌ها خواهد شد، موجب رونق و توسعه اقتصادی مبتنی براقتصاد گردشگری در روستا‌ها می‌شود و به نوعی تمرکز زدایی از مشهد نیز صورت می‌گیرد و موجب ماندگاری زائر در شهرستان‌های خراسان‌رضوی می‌شود.»
