سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: برای نخستین بار در چند سال اخیر انتخاب فیلمهای اکران نوروزی از یک روند عادی به مسئلهای پیچیده تبدیل شد. علت اصلی این پیچیدگی را میتوان عواملی، چون تعداد بالای درخواستها، تغییر سینماهای سرگروه و حواشی جشنواره فیلم فجر دانست.
تنوع ژانر در اکران نوروزی
انتخاب هفت فیلم برای حضور در اکران نوروزی نشان دهنده نوعی تنوع در ژانرهای سینمایی است. «غلامرضا تختی» فیلمی بیوگرافی، «چهار انگشت»، «زندانی ها» و «رحمان ۱۴۰۰» در ژانر کمدی، «متری شیش و نیم» و «ژن خوک» در سینمای اجتماعی و «آهوی پیشونی سفید ۳» در سینمای کودک برای شروع سینما در سال جدید روی پرده میروند. سهم حدود ۵۰ درصدی سینمای کمدی در این فصل از اکران نیز در ادامه اقبال مردم به سینمای کمدی و لزوم اکران فیلمهای نشاطآور در ایام عید قابل توجیه است.
قهرکردهها با فجر از راه رسیدند
از میان فیلمهای حاضر در فهرست اکران نوروزی، دو فیلم «زندانیها» و «رحمان ۱۴۰۰» جزو آثاری هستند که در آستانه جشنواره فیلم فجر از حضور در این جشنواره سر باز زدند.
مسعود دهنمکی کارگردان فیلم «زندانیها» پیش از این هر بار که به سینما آمده فیلمهایش فروش خوبی داشته و هنوز رکوردهای سهگانه اخراجیهای این کارگردان جزو بهترین فروشهای سینمای ایران است.
دهنمکی پیش از آغاز جشنواره فجر با انتشار متنی در صفحه اینستاگرامش، از انصراف حضور در فجر نوشت و تأکید کرد: «وقتی فیلمی جلوتر از زمان خودش باشد در چنین فضاهای رقابتی دیده نمیشود، حتی اگر قابلیتهای منحصر به فردی داشته باشد، مثل سکانسهای زلزله رسوایی ۲ که حالا تیم سازنده این تروکاژها برای شرکتهای معتبر خارجی کار میکنند و در جشنواره خودمان تعمداً دیده نمیشوند.» دهنمکی همچنین در مصاحبهای اعلام کرد: «فیلم من برای مردم است و مخاطبش مردم هستند، برای جشنواره فیلم نمیسازم و متأسفانه در جشنوارهها فضایی ایجاد شده است که اگر فیلمم را در آن شرکت دهم، تمام جناحهای سیاسی تخریبش میکنند و علیهاش موضع میگیرند.» با فاصله کمی از اعلام انصراف «زندانی ها»، منوچهر هادی، کارگردان فیلم «رحمان ۱۴۰۰» نیز با اعلام اینکه «با احترام به دبیر محترم جشنواره و هیئت انتخاب فیلمها تصمیم گرفتند که فیلم را از بخش مسابقه خارج کنند تا سر فرصت بتوانند مراحل فنی و پایانی کار را انجام دهند و فیلم را با دقت بیشتری برای اکران عمومی آماده کنند» حضور این فیلم را در فجر منتفی اعلام کرد. موج انصراف فیلمهای کمدی از فجر با همراهی فیلمهایی مانند «ما همه باهم هستیم» تکمیل شد. منتقدان سینما این اقدام را نوعی استراتژی تبلیغاتی برای فروش دانستهاند، زیرا سینمای فجر اغلب به آثار کمدی تجاری روی خوشی نشان نمیدهد و لو رفتن داستان فیلم و انتشار انتقادات، تاثیر منفی بر فروش فیلم در اکران عمومی خواهد داشت.
آثار برجسته فجر در اکران نوروزی
از میان هفت فیلم اکران نوروزی، دو فیلم «غلامرضا تختی» و «متری شیش و نیم» از جمله آثار حاضر در جشنواره فجر هستند؛ دو فیلمی که سیمرغ گرفتهاند و جزو پربحثترین فیلمهای سیوهفتمین جشنواره فیلم فجر بودهاند.
«غلامرضا تختی» از معدود آثار بیوگرافی سینمای ایران است که به زندگی جهان پهلوان تختی میپردازد. این فیلم یکی از مدعیان دریافت سیمرغ بهترین فیلم جشنواره فجر بود. این فیلم اگرچه در رسیدن به جوایز مهم جشنواره ناکام ماند، اما پرداخت به زندگی تختی اسطوره ورزش و اخلاق در تاریخ معاصر میتواند آن را به عنوان یک گزینه جالب برای سینما رفتن معرفی کند.
سعید روستایی، با فیلم «ابد و یک روز» توانست یکی از پروفروشترین فیلمهای غیرکمدی را در سینما داشته باشد. این کارگردان امسال با «متری شیش ونیم» در اکران نوروزی حضور دارد؛ فیلمی که در جشنواره فجر توانست سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را به دست آورد. «متری شیش و نیم» به خاطر حواشی مربوط به ممیزیهای این فیلم جزو پربحثترین آثار جشنواره فیلم فجر بود. انتقاد متقابل کارگردان فیلم و پلیس از یکدیگر و تقدیر قوه قضائیه از آن میتواند یکی از دلایلی باشد که تماشاگر را برای دیدن آن فیلم مجاب کند.
سهم سینمای کودک از نوروز
یکهفتم ظرفیت سینمای نوروزی کشور به فیلمهای کودک و نوجوان اختصاص داده شده است. فیلم آهوی پیشونی سفید ۳، سومین بخش از فیلم دنبالهدار «آهوی پیشونی سفید» است که به کارگردانی سیدجواد هاشمی ساخته شده است. حضور این فیلم میتواند برای کودکان که در تعطیلات نوروزی به سر میبرند، بهانه خوبی برای سینما رفتن باشد. سرپرست سازمان سینمایی به تازگی از احتمال ایجاد گروه اکران سینمای کودک در سال ۹۸ خبر داده که این موضوع میتواند با اکران موفق «آهوی پیشونی سفید ۳» به تحقق نزدیکتر شود.
غایبان اکران نوروزی
یکی از موضوعات مهمی که برای اکران سال ۹۸ روی آن بحث صورت گرفت افزایش تعداد سینماهای سرگروه بود که متعاقب آن میتوانست با افزایش تعداد فیلمهای در حال اکران، از تراکم اکرانها بکاهد. این اتفاق، اما رخ نداد و ظرفیت اکرانها همان هفت فیلم باقی ماند. از طرف دیگر بسیاری از فیلمهای مطرح برای اکران نوروزی در روزهای پایانی از رقابت کنار کشیدند تا در مواجهه با رقبای اکران، لطمه نبینند. فیلم سینمایی «شبی که ماه کامل شد» موفقترین فیلم سیوهفتمین جشنواره فیلم فجر که از گزینههای اولیه حضور در اکران نوروز بود، از جمله فیلمهایی بود که در مرحله دوم انتخاب فیلم برای نوروز، از رقابت کنار کشید و ترجیح داد در زمان بهتری به سینما بیاید.
فیلم سینمایی «قصر شیرین» به کارگردانی سیدرضا میرکریمی هم از جمله آثاری است که در همان ابتدا انصراف خود را از اکران نوروز اعلام کرد. این فیلم اگرچه در میان جوایز جشنواره فیلم فجر چندان موفق نبود، اما در جداول ارزشگذاری منتقدان سینما جایگاه مناسبی داشت. میرکریمی هم نشان داده است که فیلمهایش اگرچه رکورد فروش را نمیزنند، اما حداقل شکست تجاری نمیخورند.
تنها نکته حل نشده درباره اکران نوروز ۹۸، اعلام قیمت بلیت سینماهاست. انتخاب و اعلام قیمت جدید بلیت سینما بر عهده وزارت ارشاد گذاشته شده است و احتمالاً در روزهای آینده این وزارتخانه قیمت بلیت سینماها را در سال آتی اعلام میکند.