سرویس جامعه جوان آنلاین: مدتهاست که روی آوردن خانوادهها به سمت پدیده تک فرزندی و دوفرزندی جمعیت کشور را با سرعت به سمت پیری پیش برده است، اما به رغم هشدارها و تنظیم سیاستهای مکتوب جمعیتی، دستگاهها نتوانستند سیاستهای جمعیتی را پیگیری، پیاده و عملیاتی کنند. آمارها همچنان حکایت از سیر نزولی جمعیت در کشور دارد و مدیریت این مهم بیمتولی مانده است.
نزولیشدن روند رشد جمعیت
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت درباره وضعیت جمعیتی از نزولیشدن روند رشد جمعیت در ایران گفته است. حامد برکاتی با ارائه آمار تولید در سالهای اخیر میگوید: تعداد تولدهایمان در دو سال ۹۵ و ۹۶ نسبت به سالهای پیش از آن، سالی ۴۰هزار مورد کمتر شده اتفاقی که طبق گفته وی در سال ۹۷ هم تغییر چندانی نکرده است.
برکاتی در اینباره اظهار داشت: در حال حاضر برآورد ما این است که از این به بعد اگر اتفاق ویژهای نیفتد و اقدامات ویژهای در حوزههای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که روی تأهل تأثیر گذارند انجام نشود، در حوزه رشد جمعیت با مشکل مواجه خواهیم شد؛ به طوری که رشد جمعیتمان کمتر از ۲۴/ ۱ شده و هم شاخص جایگزینی جمعیتمان یا همان TFR به کمتر از ۱/ ۲ خواهد رسید.
سیاست تکفرزندی و دوفرزندی
هر چند که باید گفت: در کنار سیاست تک فرزندی و دوفرزندی برخی خانوادهها، بسیاری از افراد بنا بر دلایل اقتصادی موجود تمایلی نسبت به فرزندآوری ندارند، در اینجا یک تناقض آشکار دیده میشود. در حالی که جوانان موتور متحرکه اقتصاد محسوب میشوند، اما از سوی دیگر همین عدم ثبات اقتصادی و بحران معیشتی باعث شده است تا بسیاری از جوانان حتی به تشکیل زندگی فراتر از تجرد فکر نکنند، افزون بر این افزایش سن ازدواج نیز خود معضلی است که در کاهش ناباروری مؤثر خواهد بود. همچنین در کنار عدم تمایل و گرایش جوانان به ازدواج، سایر افراد متأهل هم به دلیل مشغلههای اقتصادی فرصت و تمایلی به فرزندآوری یا تعدد بیشتر فرزند نداشته باشند.
کاهش ساعتکاری زنان، بیمه زنان خانهدار یا افزایش مرخصی زایمان و سایر مواردی اینچنینی از جمله مواردی است که میتواند در ترغیب زوجین به فرزندآوری بیشتر مؤثر باشد. همچنین دولت و سایر دستگاههای مرتبط نیز با رفع مشکلات اقتصادی جوانان و همچنین معضل بیکاری قادر هستند زمینه ازدواج جوانان را تسهیل کنند. طبق گفته مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، اگر کشور بتواند به گونهای برنامهریزی کند که در پنج سال آینده ۲۰تا ۳۰درصد جوانان مجرد و ازدواج نکرده در کشور ازدواج کنند، حتماً چالش رشد جمعیت مرتفع شده و روند نزولی آن، معکوس میشود.