سرویس تاریخ جوان آنلاین: بی‌شک شما نیز بار‌ها و بار‌ها پیش از تماس تلفنی با دوست و آشنا در انتظار به سر آمدن «بوق اشغال» و آغاز گفت‌وگوی خود به سر برده‌اید. در چنین اوقاتی آنچه ذهن را به خود مشغول می‌کند، دغدغه ساعت و سرعت است و کوتاه شدن سخن تا فرصت گفت‌وگوی شما فراهم شود.
بوق اشغال ما نیز با همین مقدمات و همین مقدمه آغاز می‌شود با این تفاوت که پس از پایان بوق اشغال اولی باید شماره‌ای را گرفت و برای خواندن این بوق اشغال نیز شماره‌ای از روزنامه‌ای.
بوق اشغال علامتی است بین دو زمان، زمان ارتباطی و زمان بی‌ارتباط! بوق اشغال شبیه تیک‌تاک ساعت است با این تفاوت که تیک‌تاک‌های ساعت شماطه‌دار به زنگ بیدارباش منتهی می‌شود و تاکتیک‌های بوق اشغال به شروع احوالپرسی و گفتوگو. بوق اشغال یک ساعت بوقی است که زمان را به وقت انتظار نشان می‌دهد؛ بنابراین اگر اریکه قدرت و سریر سلطنت حضرت گراهام بل، پادشاه جوانبخت اقلیم فرکانس‌های صوتی و سلطان بی‌بدیل دیار موج الکتریکی که از زر «سیم» برآورد، تنها بر صدای ما و تنی چند از اهل هنر و نظر استوار باشد، باز غنیمتی است ذی‌قیمت و مگر نه اینکه گفته‌اند: «تنها صداست که می‌ماند»؟
باری اگر تنها همین صدا نیز نماند یا همین صدا نیز تنها نماند، مجال تنهایی دیگری فراهم است که در آن رنگ و بوی ایام و آلام اهل و مخل روزگار، ماندگار تواند بود، علی‌الخصوص که پیرایه و شیرازه‌ای بر آن ببندند و در هیئت پروانه‌ای رنگین بال و فرود آمده از پیله خیال و گل‌های گلستان گذشته و حال زیور طبع یافته باشد و اگر خدا بخواهد قبول طبع هم.
به هر روی و تقدیر اثری که از آن سخن می‌رود، حاصل بازجستن رؤیا‌هایی است که با قلم و قدم خود روحیات ساکنان این دوره از تاریخ این سرزمین را رقم می‌زنند. گفت‌وگو‌های این کتاب همان امواج صوتی بازیافته گراهام بل است که امیدواریم انتشار مجموعه آن، به امواج پرانحنای قلب هنرمندان و نبض مخاطبان راه یافته باشد. گفت‌وگو‌های تلفنی حاضر- که از سوی علی‌اکبر مظاهری تهیه شده است- با شروع انتشار روزنامه جام‌جم از اردیبهشت ۱۳۷۹ در صفحات فرهنگ و هنر روزنامه منتشر شد و پس از اندک زمانی به تشویق خوانندگان گرامی روزنامه عنوانی ثابت و دائمی شد که گزیده‌ای از آن در کتاب مورد معرفی گرد آمده است.
گزیده‌گویی و گزیده‌جویی این گفت‌وگو‌ها که شتاب آن با حرفه روزنامه‌نگاری نیز انباز است، زاییده سبک و سیاق آن است که کوشش شده تنها زاییده این شیوه باشد و نه زائده آن، به‌ویژه آنکه در روزگار کنونی مجال اطناب و اطاله کلام و درازنفسی‌های صاحب‌نفسان گذشته اندک است و در عوض فشار، دغدغه، تزاحم و تراکم بسیار.
پس اگر گام نخست این گفت‌وگو‌های تعقیب و گریزوار را گراهام بل با اختراع ابزار نیمه‌موسیقایی خود برداشته باشد، گام دوم به مخترع تلگراف بازمی‌گردد که با صرفه‌جویی در مصرف کلمات، جیره‌بندی الفاظ و استفاده بهینه از معانی بر این ساز زخمه‌ای خوش‌آواز زده است.
گفت‌وگو‌های این کتاب که فهم، فکر، ذکر، بیداری و رؤیای هنرمندان معاصر را می‌کاود معمولاً رنگ و آهنگی از طنز نیز یافته و به همین دلیل گاه از مصاحبه به مطایبه گراییده است و گاه برعکس. میان مصاحبان این دفتر شاید نشانی از نام برخی بزرگان بلندنام و نیک‌فرجام اهل هنر در میان نباشد که می‌کوشیم در شماره‌های بعدی روزنامه و دفتر‌های بعدی این مجموعه حاصل گفتوگو با آنان را نیز عرضه کنیم.
دیگر آنکه همه گفت‌وگو‌های این کتاب خالی از تعارف، تکلف و بلکه بر سبیل ارتجال و حضور ذهن و زبان و سرعت فکر و حاضرجوابی مصاحبان هنرمند فراهم آمده است. بخوانید، گوشی دستتان می‌آید!
