سرویس جامعه جوان آنلاین: در سالهای اخیر آموزش و پرورش هم به جمع سازمانهایی راه یافته که دست به دست هم دادهاند تا خانوادهها را به زیر خط فقر هل بدهند. بعد از هزینههای درمان که بهرغم تأکید قانون اساسی دستش مدام در جیب مردم بود و سهم بزرگی را به سبد هزینههای خانوار تحمیل میکرد، حالا نوبت آموزش و پرورش است که برخلاف تصریح اصل ۳۰ قانون اساسی خدمات خود را آنقدر گران بفروشد که مردم مجبور شوند فرش زیر پایشان را بفروشند تا هزینههای تحصیل فرزندانشان را در آموزش و پرورش بپردازند. این را ما نمیگوییم که خدای ناکرده به داشتن جهتگیری سیاسی و سیاهنمایی در گزارشهایمان متهم شویم. این را محمدرضا واعظ مهدوی، معاون سابق سازمان برنامه و بودجه در برنامه پرسشگر رسانه ملی گفته است. به هر حال این مقام پیشتر مسئول گفته است برخی خانوادهها ۱۰ درصد کل هزینه زندگی را بابت آموزش میپردازند و بیش از ۹ درصد خانوادههای ایرانی برای تحصیل فرزندانشان باید وسایل زندگی را هم بفروشند.
به استناد آمار بانک مرکزی هزینههای تحصیل در کشور ظرف ۱۰ سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش داشته است. این مسئله برای دهکهای پایین درآمدی جامعه که آموزش سهم کمی از سبد هزینه خانوار را دارد، فشار مضاعفی را ایجاد کرده است. محمدرضا واعظ مهدوی، معاون سابق سازمان برنامه و بودجه این مسئله را اینطور توصیف کرد: «شاخص هزینههای کمرشکن آموزش عبارت از خانوادههایی است که ۱۰ درصد کل هزینه زندگی را بابت آموزش میپردازند. بیش از ۹ درصد خانوادههای ایرانی برای تحصیل فرزندانشان باید وسایل زندگی را بفروشند و از محل درآمدهای عادی خود نمیتوانند خرج تحصیل را بدهند. باید دولت به این شاخص توجه کند.»
وی ادامه با اشاره به متوسط سالهای تحصیل در ایران گفت: این شاخص در سال ۱۹۹۰، ۲ /۴ سال بود که در سال در ۲۰۱۷ به ۸/ ۹ سال رسیده است. سالهای مورد انتظار برای تحصیل نیز دیگر شاخص است که از ۲/ ۹ سال در سال ۱۹۹۰ به ۹ /۱۴ سال در سال ۲۰۱۷ رسیده است، یعنی از کسی که وارد مدرسه میشود انتظار میرود تا ۱۵ سال در سیستم آموزشی بماند.
وی با بیان اینکه بیش از ۱۵ میلیون دانشآموز در بیش از ۱۰۰ هزار مدرسه داریم، گفت: چالش اساسی در شرایط فعلی پوشش آموزش و پرورش است. بیش از ۶ /۹۸ درصد جمعیت واجبالتعلیم در دوره ابتدایی تحت پوشش قرار دارند. این نرخ در دوره دبیرستان ۸۰ درصد است.
واعظ مهدوی افزود: آیا توزیع این ۴ /۱ درصد عدم پوشش در همه کشور یکسان است؟ در استان سیستان و بلوچستان بیش از ۶ درصد عدم پوشش داریم. در جنوب کرمان و شرق هرمزگان نیز عدم پوشش بیشتر است و اکنون زمان آن است که سرپرست جدید وزارت آموزش و پرورش تمرکز مدیریت را روی این موضوع قرار دهد. معاون سابق سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه وزیر آموزش و پرورش آینده باید در حیطه فرابخشی تلاش کند، گفت: تأثیر سیاستهای درون بخشی کمتر از ۲۰ درصد است و ۸۰ درصد در کلان اقتصاد رخ میدهد. تلاش وزرا باید ممانعت از رشد تورم و حفظ قدرت خرید دستمزد بگیران و اخذ مالیات از فعالیتهای مولد باشد.