سرویس جامعه جوان آنلاین: نهاد مبارزه با بیابانزایی سازمان ملل (UNCCD) مکانیسمی جهانی برای کاهش بیابان و توسعه مناطق سبز در تمام جهان است؛ مکانیسمی که شامل پروتکلهای مختلف بهرهوری و رصد پیشرفت تمام کشورهاست. این نهاد تحت ماده ۲۱ کنوانسیون سازمان ملل متحد برای کمک به کشورها در بسیج منابع برای اجرای این کنوانسیون و پرداختن به بیابانزایی، تخریب زمین و خشکسالی ایجاد شده است.
این نهاد در گزارشی جامع کشورهای مختلف جهان را از نظر بیابانزدایی مورد بررسی قرار داده است. در بخش مربوط به ایران، این گزارش بهرهبرداری بیش از حد از منابع زیرزمینی، عدم استفاده از روشهای درست آبیاری، توسعه بیرویه باغات، کاشت محصولاتی که نیازمند آب فراوان هستند را از مهمترین عواملی دانسته که میتوانند سبب افزایش سطح بیابانها در ایران شوند.
براساس آمارهای این نهاد، در سال گذشته ۹۰۰ هزار هکتار پروژه بیابانزدایی در چین، ۱۷۰ هزار هکتار در ایران صورت گرفته و با موفقیت همراه بوده است. عملیات موفق بیابانزدایی با احداث بادشکن، بذرپاشی، نهالکاری، مراقبت و آبیاری باید انجام شود و مالچ پاشی مورد قبول نیست. پژوهشگران توصیه کردهاند که ایران باید به سمت کاشت محصولاتی حرکت کند که آب دوست نباشند و از کاشت صیفیجات بپرهیزد. ضمن اینکه کشورهای جهان باید به جای توسعه کشت در سطح به سمت افزایش راندمان کشت حرکت کنند. در واقع بیابانزایی، بعد از تغییر اقلیم و کمبود آب، سومین چالش کرهزمین محسوب میشود.
بر اساس آمارهای کنوانسیون مقابله با بیابانزایی حدود یک ششم جمعیت جهان، سه چهارم اراضی خشک جهان، یک سوم کشورهای دنیا در معرض بیابانی شدن قرار دارند و همچنین ۱۱۰ کشور دنیا در معرض بیابانزایی هستند. در ایران نیز بیش از ۲۰ درصد مساحت کشور تحت تأثیر بیابانزایی قرار دارد. سرانه بیابان در کشور ما ۴۳۰۰مترمربع است، اما سرانه بیابان در جهان ۲۰۰۰متر مربع است. همین موضوع وظیفه نهادهای مختلف را در پرداختن به بیابانزدایی سنگینتر میکند. براساس آمارهای کنوانسیون مقابله با بیابانزایی حدود یک ششم جمعیت جهان، سه چهارم اراضی خشک جهان، یک سوم خشکیهای روی جهان در معرض بیابانی شدن قرار دارند و همچنین ۱۱۰ کشور دنیا در معرض بیابانزایی هستند.
آمارها نشان میدهد، ایران هنوز تا رسیدن به نقطه تعادل نیاز دارد که حدود ۵/ ۷ میلیون هکتار عملیات بیابانزدایی انجام دهد!
در بین کشورهای همسایه ایران هم عراق وضعیت خوبی ندارد و منشأ بیشتر گرد و غباری است که به ایران و کویت وارد میشود. بیش از ۸۶ هزار هکتار از اراضی کشور عراق در بینالنهرین از کشت خارج شده و این اراضی به علت داشتن خاکهای ریز و رسی اصلیترین منشأ گرد و غبار هستند.