سرویس اقتصادی جوان آنلاین: در سایه نبود نظارت بر عملکرد نانوایان آزادپز، قیمت نان در هفته اخیر چند نرخی شد به طوری که در مناطق مختلف شهر برخی نانواییها بهویژه در رسته سنگک، قیمتهای متفاوتی تعیین کردند.
در سال ۸۹، همزمان با اجرای قانون هدفمندی یارانهها که قیمت نان آزادسازی شد، فقط در سالهای نخست اجرای قانون قیمت و کیفیت انواع نان بهبود یافت، اما پس از گذشت سه تا چهار سال از اجرای قانون، قیمت هر ساله گران شد، اما کیفیت پخت نان کاهش یافت. از این رو مصرفکنندگان برای کاهش دورریز نان ناگزیر نان سفارشی با قیمت بالاتر از نرخ مصوب خریداری میکنند و نانوایان آزادپز نیز با کاهش کیفیت پخت نان معمولی به سمت پخت نانهای سفارشی اعم از نان سبزیجات، سبوسدار، دورو کنجدی ویژه و... روی آوردهاند. البته این تنها راه افزایش درآمد در نانواییها به خصوص نانواییهای آزادپز نیست، زیرا یکی دیگر از راههای افزایش درآمد به ویژه در چند ماه اخیر، تغییر اندازه نان است که این اتفاق در نانهای سنگک و بربری بیشتر دیده میشود.
بررسیهای میدانی حاکی از آن است که اخیراً موقعیت جغرافیایی محل قرارگیری نانوایی در قیمتگذاری نانهای آزادپز هم تأثیرگذار است. به طور مثال نان سنگک ساده آزادپز در خیابان پیروزی تهران ۱۵۰۰ تومان عرضه میشود و قیمت نان یک رو کنجد ۲۰۰۰ تومان و نان دورو کنجد ۳۰۰۰ تومان است که همین نان در منطقه جردن به ترتیب به قیمت ۲۰۰۰، ۳۰۰۰ و ۵۰۰۰ تومان عرضه میشود. به نظر میرسد همین نابسامانی در انواع نانوایان آزادپز، بازرسی بیشتر اتحادیه مربوطه و سازمان تعزیرات را میطلبد که متأسفانه در سالهای اخیر مغفول مانده است. در این زمینه یک نانوا در خیابان ظفر مدعی است که افزایش قیمت نان به دلیل عدمدسترسی راحت به آرد، کنجد و سبوس است و در چند وقت اخیر آرد آزادپزی به سختی تأمین میشود.
اکنون این سؤال مطرح است که چرا نظارت بر واحدهای نانوایی آنگونه نیست که واحدهای صنفی با روشهای مختلف، به افزایش قیمت روی نیاورند؟
در این رابطه بیژن مقدم، رئیس اتحادیه نانوایان سنتی به ایسنا گفت: دولت در انتهای دهه ۸۰ به این نتیجه رسید که باید در کنار واحدهای یارانهبگیر نانوایی، واحدهای آزادپز فعال باشند، از این رو واحدهای آزادپز به تعداد مشخص در کشور فعال شدند که آرد آنها به صورت آزاد تأمین میشود.
وی ادامه داد: این واحدها به صورتی در سطح شهر قرار گرفتهاند که واحدهای یارانهبگیر در محدوده آنها قرار دارند و از نظر اقتصاد خانوار، هزینهکرد خرید نان را پوشش میدهند.
رئیس اتحادیه نانوایان سنتی اظهار کرد: دولت قیمت سقف و کف و قیمت دستوری برای نان واحدهای آزادپز در نظر نگرفته و واحدها با توجه به هزینه تمام شده و موقعیت جغرافیایی، نرخی برای محصولات خود در نظر میگیرند.
مقدم خاطرنشان کرد: تفاوت قیمت نانهای سفارشی در محلههای مختلف یک شهر، به دلیل تفاوت هزینه تمام شده واحد صنفی، هزینه اجاره و موقعیت ملکی واحد است.
این اظهارات در حالی است که همین بیضابطه بودن و در نتیجه تفاوت قیمتها، راه را برای سودجویی برخی نانواییها و گرانفروشی آنها باز میکند.
در این زمینه بهتر است اتاق اصناف و اتحادیه مربوطه حتی در نانواییهای آزادپز با توجه به تمام عوامل دخیل در قیمت تمام شده از جمله موقعیت جغرافیایی واحد صنفی، نرخ نهایی فروش انواع نان را تعیین و ابلاغ کنند تا برخی واحدهای صنفی به بهانه «آزادپز بودن» نان را به هر قیمت دلخواه عرضه نکنند.