سرويس اقتصادی جوان آنلاين: پس از حملات اخیر به نفتکش‌ها در آب‌های اطراف تنگه هرمز به‌عنوان کلیدی‌ترین گذرگاه نفتی دنیا، شاهد تقویت موضع واشنگتن در جنگ تجاری با چینی‌ها بوده‌ایم.
در نیمه دوم سال ۲۰۱۸ میلادی، تعرفه امریکا روی کالا‌های چینی باعث کاهش قابل توجه میزان صادرات چین به ایالات متحده شد. میشل هسویه، تحلیلگر مؤسسه اف‌ای‌آر در دویچه بانک می‌گوید: پس از نخستین اعمال تعرفه در سپتامبر سال ۲۰۱۸ میلادی، واردات نفت چین از امریکا تقریباً متوقف شد، چراکه چینی‌ها تصمیم گرفته‌اند کسری نفت مورد‌نیاز را از عربستان سعودی خریداری کنند.
با افزایش تنش‌ها میان ایران و ایالات متحده در تنگه هرمز این امکان وجود دارد که بار دیگر شاهد از سرگیری صدور نفت تگزاس به سرزمین اژد‌های زرد باشیم.
اگرچه مسیر انتقال نفت از ایالات متحده تا چین طولانی‌تر در مقایسه با منطقه خلیج‌فارس در قلب خاورمیانه است، اما نفتکش‌های بارگیری شده از پایانه‌های امریکا به مقصد چین به‌عنوان بزرگترین واردکننده نفت دنیا از هیچ کدام از مناطق دارای ریسک جنگی عبور نمی‌کنند.
اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده در گزارش اخیر خود اعلام کرده اگر دومینوی حوادث کنونی به بسته شدن تنگه هرمز منجر شود، شاهد افزایش شدید قیمت نفت در بازار‌های جهانی خواهیم بود. تنگه هرمز میان ایران و عمان قرار دارد و روزانه ۲۱ میلیون بشکه نفت برابر با ۲۱ درصد نفت دنیا از آن عبور می‌کند. این عدد یک سوم نفت منتقل شده توسط نفتکش‌ها در آبراه‌های بین‌المللی است.
افزایش چشمگیر هزینه‌های انتقال و بیمه محموله‌های نفت از منطقه خلیج‌فارس در هفته‌های اخیر با افزایش ریسک ژئوپلتیک همبستگی دارد.
در شرایط کنونی، انتقال نفت تگزاس در مقایسه با نفت خلیج‌فارس تا دیوار‌های چین، ارزان‌تر و کم ریسک‌تر خواهد بود. پالایشگران چینی در شرایط کنونی به نفت امریکا به‌عنوان یک گزینه جذاب می‌نگرند.
یکی از موانع افزایش سهم صادرکنندگان تگزاسی در این بازار، خرید بلندمدت نفت پالایشگاه‌های چین از طریق قرارداد‌های بلندمدت با آرامکو است. خرید این محموله‌ها از تنش‌های سیاسی اخیر تهران و واشنگتن و نوسانات قیمت طلای سیاه در خلیج‌فارس تأثیر نگرفته است.
به هر حال، تعدادی از پالایشگاه‌های کوچک غیردولتی در چین وجود دارند که به قوری معروفند. آن‌ها فاقد قرارداد‌های بلندمدت دولتی هستند.
آرتور برمان، از مشاوران زمین‌شناس که دارای سابقه فعالیت در اکتشاف و تولید نفت است، می‌گوید: قوری‌های چینی بر خلاف نام آن‌ها از دامنه فعالیت گسترده‌ای برخوردارند.
گزارش منتشر شده توسط مرکز سیاست‌های انرژی دانشگاه کلمبیا نشان می‌دهد که حدود یک سوم ظرفیت پالایشگاهی چین در اختیار این پالایشگاه‌های کوچک است. این واحد‌ها را باید گذرگاهی برای ورود کابوی‌های تگزاسی کارآفرین و ریسک‌پذیر به بازار نفت چین دانست.
در نیمه نخست سال ۲۰۱۸ میلادی، شاهد رشد صادرات نفت امریکا به این پالایشگاه‌های کوچک بودیم. این واحد‌ها براساس قیمت نقطه‌ای و نه قرارداد‌های بلندمدت، خوراک خود را تأمین می‌کنند. با وجود رشد پرشتاب تولید نفت ارزان امریکا (که بخش اعظم آن به نفت شیل سبک تعلق دارد)، پالایشگاه‌های چینی فاقد توانایی پالایش این خوراک هستند، اما پالایشگاه‌های کوچک از این بازیگران جدید استقبال کرده‌اند.
برمان می‌گوید: این قوری‌ها انعطاف‌پذیر به دنبال خرید خوراک مورد‌نیاز خود با کمترین هزینه هستند.
وی افزود: شرکت‌های بیمه‌گر به شدت در برابر نوسانات ریسک محتاط هستند. آن‌ها حتی پس از پایان یافتن یک بحران نیز تا مدت‌ها حاضر به کاهش هزینه‌های بیمه‌ای خود نیستند.
اگرچه این شرایط خبری بد برای بازار جهانی نفت است، اما گانگستر‌های فرصت‌طلب مورد حمایت کاخ سفید می‌توانند برای تصاحب سهم بازار بیشتر در بازار چین از این ابزار استفاده کنند.
افزایش هزینه‌های کشتیرانی از مبدأ خلیج‌فارس یک مزیت کوتاه‌مدت برای رقبا محسوب می‌شود، اما برای تثبیت حضور باید رقابتی‌تر، انعطاف‌پذیرتر و کاراتر باشد. کاخ سفید به‌عنوان بزرگترین حامی نفت شیل به خوبی می‌داند که با ممنوعیت احتمالی خرید نفت امریکا از سوی پکن در صورت تداوم جنگ تجاری کنونی، قوری‌های چینی نمی‌توانند از این محموله‌ها بهره ببرند.
در هفته گذشته، نشست گروه ۲۰ در اوزاکای ژاپن برگزار شد و رؤسای جمهور ایالات متحده و چین توافق کردند تا گفتگو‌های تجاری خود را از سر بگیرند. بدین ترتیب صادرکنندگان امریکایی می‌توانند بار دیگر برای ورود به بازار اژد‌های زرد تلاش کنند. ایالت‌های نفتی از حامیان ترامپ در انتخابات سال ۲۰۱۶ میلادی بوده‌اند. در دوره ریاست جمهوری وی نیز شاهد گام‌های بلندی در مسیر استقلال انرژی و پیشی گرفتن تولید از مصرف نفت خام ایالات متحده بوده‌ایم. رکورد تولید نفت در تاریخ امریکا نیز به زودی شکسته خواهد شد. ترامپ از همه کارت‌های بازی برای تأمین منافع شرکت‌های امریکایی بهره خواهد برد. راهبردی که برای بسیاری از کشور‌های دنیا پیامد‌های فاجعه‌آمیزی به دنبال خواهد داشت. بازی بزرگ غول‌ها از مدت‌ها پیش آغاز شده است.
