سرویس سیاسی جوان آنلاین: ۱۰ روز از توقیف نفتکش ایران توسط نیروهای دولت انگلیس میگذرد. در این ۱۰ روز سه بار سفیر انگلیس در تهران به وزارت خارجه کشورمان احضار و مراتب اعتراض ایران به دولت انگلیس ابلاغ شده است. اعتراض رسمی و دیپلماتیک ایران به توقیف غیرقانونی ۲ میلیون بشکه نفت ایران توسط دولت انگلیس، در حالی که عملاً میتوانست دست به مقابله به مثل بزند، نشان میدهد ایران تصمیم دارد ابتدا راههای دیپلماتیک را طی کند. اینکه این راههای دیپلماتیک و دوریگزینی از اقدام متقابل چقدر میتواند تضمینکننده منافع ملی ایران در فضای بینالملل باشد، جای مناقشه است.
توقیف نفتکش دام لندن برای تهران است
جلیل رحیمیجهانآبادی رئیس کمیته بینالمللی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در گفتگو با خانه ملت، در خصوص برخورد انگلیسیها با خدمه نفتکش گریس ۱ و توقیف این کشتی در تنگه جبلالطارق، معتقد است که این توقیف دامی برای ایران و در راستای سیاستهای امریکا بوده است. او میگوید: «انگلیس بعد از جنگ جهانی دوم تقریباً اجراکننده سیاستهای امریکا در جهان بوده و همواره از طریق ائتلاف و اتحاد به ایالات متحده کمک کرده است. آنها در شرایط کنونی نمیتوانند کشورمان را وارد مذاکره جدیدی کنند و در مقابل برجام را نجات دهند، از این رو تلاش میکنند شریک سیاسیشان را از بنبست خارج کنند. باید اذعان کرد انگلیسیها درصدد وارد کردن سازمان ناتو به چالش با ایران هستند و از طریق درگیریهای احتمالی مانند بازداشت کشتیها پای این سازمان را به این موضوع باز کنند.»
از همین رو این نماینده مجلس معتقد است که برای دفاع از حقمان باید از راه دیپلماتیک وارد شویم: «باید با رایزنی دیپلماتیک از حق کشورمان دفاع کنیم و در مقابل نباید در دام انگلیسیها بیفتیم، میتوان اذعان کرد اقداماتی که انگلیسیها انجام میدهند فقط جنبه رسانهای و تبلیغاتی دارد زیرا نفتکش بدون محافظ را در هزاران کیلومتر خارج از منطقه توقیف کردهاند. انگلیسیها به خوبی میدانند که با توجه به وضعیت نظامی حاکم در منطقه، امریکا نمیتواند در بلندمدت جنگ و درگیری علیه ایران را مدیریت کند از این رو متوجه شدهاند که حاصل جنگ باید در مذاکرات سیاسی خاتمه یابد.»
اگر دیپلماسی جواب نداد، اقدام متقابل کنیم
جواد کریمیقدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم گرچه راهحل دیپلماتیک را رد نمیکند، اما معتقد است اگر راههای دیپلماتیک به نتیجه نرسید، باید تهدید رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران مبنی بر اقدام متقابل عملی شود. او ابتدا در مورد انگیزه انگلیس از این اقدام میگوید: «انگلیس در منطقه، میان یک بنبست کامل قرار گرفته و از طرف دیگر در اتحادیه اروپا با بحران شدید برگزیت مواجه است، در چنین شرایطی یک دولت مستأصل احتمال اینکه دست به هر اقدام ابلهانهای بزند دور از انتظار نیست.»
کریمیقدوسی از ارتباط توقیف کشتی و مبادله با نازنین زاغری (جاسوس زندانی در ایران) هم میگوید که البته به نظر بیراه است و تاکنون جز گمانهزنیهای رسانهای قرینهای هم ندارد. ظریف، وزیر امور خارجه هم در پاسخ به سؤالی این موضوع را رد کرد و گفت تاکنون چنین پیشنهادی نشده است. کریمیقدوسی میگوید: «در حالی که گلوی تجارت انگلیس و انرژی این کشور در خلیج فارس، دست نیروی دریایی سپاه در آبهای ساحلی است چگونه میخواهد چنین مبادلهای را انجام دهد؟ اگر انگلیس چنین برنامهای داشته باشد، قطعاً به نتیجه نمیرسد. اصلاً آقای ظریف نباید این مسئله را مطرح میکرد.»
او در ادامه میگوید: «پیش از انقلاب انگلیس در تهران با کوچکترین اشاره، دولت جابهجا میکرد، اما اقدام انگلیس در توقیف کشتی در راستای جبران ساقط شدن پهپاد پیشرفته امریکاییها بوده که از طرف انگلیس به صورت نیابتی انجام شده است تا زخم امریکاییها التیام یابد. منتظریم تا اگر دیپلماتها نتوانستند کاری کنند، قطعاً برابر وعده سرلشکر باقری، اقدام مقابله به مثل را بیش از آنچه انگلیسیها فکر میکنند، انجام دهیم.»
سیاستهای تحریمی امریکا علیه ایران به پایان رسیده است
محمدرضا پورابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی هم اقدام انگلیسیها در توقیف نفتکش ایران را اشتباهی فاحش خواند و گفت: این اقدام در ادامه خصومتها و دشمنیهای انگلستان در برابر ملت ایران قبل و بعد از انقلاب است. این اقدام بدون پاسخ نخواهد ماند. مجلس شورای اسلامی هفته آینده تصمیمات لازم را در مورد مقابله با اقدام انگلستان خواهد گرفت، دولت هم این مسیر را جلو میبرد.
پورابراهیمی، اما نمیگوید آیا هفته آینده دیر نیست و آیا با گذشت زمان، آزادی نفتکش ایران مشمول مرور زمان نخواهد شد؟! اما در عین حال از وزارت خارجه طراحی اقدام متقابل را میخواهد: «وزارت امور خارجه باید اقدام متقابل در برابر انگلستان طراحی کند. قطعاً این اقدام انگلیس بیپاسخ نخواهد ماند و انگلستان هزینه سنگینی بابت این اقدام خود خواهد پرداخت.»
پورابراهیمی تأکید میکند: «تلاش انگلیس و امریکا برای ایجاد جنگ روانی علیه جمهوری اسلامی در داخل و خارج، از علائم ضعف در مواجهه اقتصادی و نظامی با ایران است. اقدام انگلیسیها آغاز فضای جنگ روانی در منطقه علیه جمهوری اسلامی ایران و ایجاد فضای تشتت در جامعه است که به دستور امریکاییها انجام شده است.»
او در مورد موقعیت ایران و تحریمها میگوید: «فروش رسمی نفت ایران شاید به صفر برسد، اما فروش غیررسمی نفت بر اساس قراردادهای که بین ایران و برخی کشورها منعقد شده است جایگزین فروش رسمی نفت خواهد شد. اگر این درآمدهای ناشی از فروش غیررسمی نفت نیز کاهش یابد روشهای جایگزین در بودجه پیش بینی شده است. برای اداره کشور در حوزه اقتصادی نگرانی جدی وجود ندارد و بازار ارز قابل کنترل و مدیریت است. اروپاییها و امریکاییها در تلاش بودند تا با عدم اجرای تعهدات خود در ماجرای برجام، ایران را در بنبست قرار دهند و ما را وادار کنند تا در دوره جدید مذاکرات بخشی از تعهدات جدید را بپذیریم، اما غرب به این آرزوی خود دست نیافت. امروز امریکاییها و اروپاییها فهمیدهاند که استمرار مسیر تحریمها نه تنها موجب تحقق اهداف شأن نشده بلکه جمهوری اسلامی ایران را در مسیر جدید عبور از تحریمها قرار داده است.»
پورابراهیمی اقدامات دشمن در ایجاد تنش نفتی در ماههای اخیر را نشانه ضعف آنان دانسته و از قدرت ایران در ادامه دادن مسیر توسعه و پیشرفت حتی با وجود تحریمهای نفتی میگوید: «اقدامات دشمن طی ماههای اخیر بیانگر ضعف دشمن در نابودی اقتصاد ایران است. اخیراً وزیر خزانهداری امریکا در نامهای به رئیسجمهور امریکا اعلام کرده است اقتصاد ایران به رغم تحریمهای بسیار سخت و شکننده توانسته، منسجم شود، لذا آنچه را در سال ۹۷ با عنوان علائم فروپاشی اقتصاد ایران میدانستیم در سال ۹۸ محقق نشده و جمهوری اسلامی ایران در حال خروج از تحریم هاست. اگر این مسیر تا ماههای آینده ادامه پیدا کند امریکا دیگر تحریمهای جدید اقتصادی ندارد که اجرایی و ایران را با چالش روبهرو کند. عبور ایران از شرایط تحریمی سخت به مفهوم پایان سیاستهای تحریم اقتصادی علیه ایران است.»
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه توضیح میدهد: «در گزارش وزیر خزانهداری امریکا به رئیسجمهور این کشور آمده است، به رغم اینکه امریکاییها به جامعه جهانی فشار آوردند که با ایران همکاری نکند سه کشور روسیه، ترکیه و چین، قبح عدم ارتباط با ایران را شکستند و احتمالاً در آینده کشورهای دیگر نیز از تحریمهای امریکا علیه ایران تبعیت نمیکنند و مفهوم عدم رابطه اقتصادی با ایران به شکل عملی تحقق نمییابد و جمهوری اسلامی میتواند از این مسیر عبور کند و به فضای ارتباطات منطقهای و جهانی بازگردد.»
او در مورد استیصال امریکاییها از تحریم ایران میگوید: «استیصال امریکاییها در حوزه تحریمهای اقتصادی موجب شده است موضوعاتی مانند جنگ نظامی را مطرح کنند. امریکا میداند که از جنگ چیزی عایدش نخواهد شد و بیآبرویی بیشتر امریکا را در منطقه و جهان موجب میشود. امریکاییها پیش از این ادعا میکردند که از فضای حمل و نقل دریایی در خلیج فارس صیانت میکنند و همه چیز تحت کنترل آنهاست، اما حوادث اخیر برای نفتکشها در منطقه نشان میداد که امریکا تسلطی بر خلیج فارس ندارد. در ماجرای انهدام پهپاد امریکایی نیز سریعترین و پیشرفتهترین پهپاد امریکایی توسط نیروی نظامی ایران ساقط شد به همین جهت به خاطر استیصال به دنبال این هستند که به شکلی آبروداری کنند. امریکاییها تلاش داشتند با ایران توافق کنند تا در مقابل ساقط شدن پهپادشان در منطقهای که جمعیتی ندارد و ارزش اقتصادی نیز ندارد بمباران محدودی انجام دهند تا آبروی خود را بخرند، اما از طرف جمهوری اسلامی ایران اعلام شد اگر کوچکترین تجاوزی به ایران شود به معنای جنگ تمامعیار علیه جمهوری اسلامی است و مقابله به مثل خواهد شد.»
پورابراهیمی میگوید: «سیاستهای تحریمی امریکا علیه ایران به پایان رسیده است. موضع مقتدر مقام معظم رهبری در دیدار با نخست وزیر ژاپن موجب تضعیف امریکا در منطقه شد و در دنیا امریکا به کشوری مستأصل در برابر ایران تبدیل شده است.»