سرویس اقتصادی جوان آنلاین: معاون علمی و فناوری رئیسجمهور که این روزها با عنوان منتقد به ساختارهای سنتی در صنعت و اقتصاد سخن میگوید، در جمع هیئت نمایندگان از سرمایهگذاری نکردن بخش خصوصی در بخش پژوهش گله کرد: «اقتصاد سنتی شما حتی یک درصد هم در مقابل نسل جدید نخبگان شانس برنده شدن ندارد، تنها راه شما این است که روی این جوانها سرمایهگذاری کنید. «کارشناسان اقتصادی معتقدند که دانشگاه در ایران همانند نوزادی نارس متولد شده و انتقال دانش و تکنولوژی در دانشگاهها به درستی انجام نمیشود و ارتباط دانشگاه و صنعت ضعیف است. باید تناقض در ارتباط بین دانشگاه و صنعت و بنگاههای اقتصادی حل شود و روابط شفاف و تعریف شدهای بین این بخشها ایجاد شود. امروزه دانشگاههای ما به شکل روتین فقط در مسیر تأسیس رشتههای جدید و جذب هیئت علمی بوده و بدون توجه به نتیجه، سالانه تعداد بیشماری فارغالتحصیل تولید میکنند.
متأسفانه در این سالها، دانشگاهها نهتنها در بحث آموزش بلکه در پژوهش نیز دچار رکود شده و بجز ارائه تعدادی مقاله از سوی اساتید در راستای ارتقای علمی و ارزیابی دانشگاهی از پژوهشهای علمی خبری نیست. بودجههایی که برای پژوهش اختصاص داده میشود لابهلای هزینههای جاری فراموش و حذف میشوند. اگر سیاستها طوری تدوین شود که این ارتباط برقرار و مستحکم شود، استفاده از ظرفیت علمی دانشگاهها در حل مشکلات دولت بسیار مثمرثمر خواهد بود.
معاون علمی و فناوری رئیسجمهور نیز این روزها بر استفاده از بخش پژوهشی کشور در بخش صنعت و تجارت تأکید دارد و همانطور که خطاب به خودروسازان اعلام کرد که ساختارهای سنتی خود را کنار بگذارید و صنعت را متحول کنید، به تجار اتاق بازرگانی تهران نیز گفت: «من باید به صورت شفاف به شما بگویم که اقتصاد سنتی شما حتی یک درصد هم در مقابل نسل جدید نخبگان شانس برنده شدن ندارد.»
به گزارش مهر سورنا ستاری در نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به چرایی عدم حصول نتیجه در پژوهش کشور بهرغم سرمایهگذاریهای صورت گرفته اظهار کرد: «منظور من این نیست که در بخش پژوهش سرمایهگذاری زیادی انجام شده، ولی آیا از هزینههای صورت گرفته در این بخش و از پتانسیل نیروی انسانی و نخبگان کشورمان چقدر بهرهمند شدهایم؟ لذا به نظر میرسد ما جایی از مسیر را اشتباه رفتهایم.»
وی با تأکید بر اینکه پژوهشگاههای دولتی نمیتوانند محصولی را تولید کنند، اظهار کرد: «متأسفانه اقتصاد نفتی مثل انسانهای پولداری است که تصور میکنند همه چیز را باید با پول حل کنند، درحالیکه اصل موضوع چیز دیگری است. شما نگاه کنید ما امروز در کشور پژوهشگاههایی را داریم که ۲ هزار و ۵۰۰ هیئت علمی دارند یا پژوهشگاههایی را داشتهایم که طی دو، سه سال ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان برای آنها هزینه کردهایم، اما سؤال اساسی این است که این پژوهشگاهها چه خروجی داشتهاند؟!»
به گزارش فارس از این نشست ستاری افزود: «یکی از نکات مغفول در این بخش عدم سرمایهگذاری بخش خصوصی در پژوهش است، چراکه پژوهش بدون سرمایهگذاری بخش خصوصی و تنها با اتکا به بخش خصوصی به جایی نخواهد رسید؛ مثلاً ما برای حل مشکل یک وزارتخانه رفتهایم، پژوهشگاهی تأسیس و هیئت علمی جذب کردهایم و حتی از پژوهشگاهها و دانشگاههایمان انتظار تولید محصول داریم، درحالیکه هیچ دانشگاهی در دنیا قادر به تولید محصولاتی همچون خودرو و دارو نیست.
وی گفت: «البته در دانشگاههای بزرگی همچون دانشگاه استنفورد که امروز تبدیل به دهمین هلدینگ بزرگ اقتصادی دنیا شده شرکتهای بسیاری وجود دارد که توسط اساتید و دانشجویان این دانشگاهها تأسیس شده و درآمدهای هنگفتی دارد و محصولات تولید شده در این شرکتها به نتیجه رسیده است نه در دانشگاهها لذا باید دانشگاهها، اساتید و دانشجویان ما نگرش خود را تغییر دهند، چراکه تا زمانی که دانشجویان ما به جای ایدهپردازی به فکر اخذ مدرک برای استخدام در یک اداره یا پذیرش در دانشگاههای خارجی باشند هیچ اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد.»
ستاری با انتقاد از تأمین تمام بودجه دانشگاههای کشور توسط دولت گفت: «سهم دولت از بودجههای دانشگاهی باید نهایت ۱۵ درصد باشد و دانشگاهها باید سعی کنند سایر هزینههای خود را در مشارکت با بخش خصوصی و جذب سرمایهگذاری تأمین کنند.»
معاون علمی رئیسجمهور با تأکید بر اینکه خامفروشی نمیتواند نیازهای کشور را تأمین کند، گفت: «باید قبول کنیم دیگر با خامفروشی نفت، زعفران و محصولات معدنی نمیتوانیم کشور را به جلو پیش ببریم، بلکه باید از ارزش افزودهای که دانش بر مواداولیه و خام ایجاد میکند بهرهمند شویم. در سالهای اخیر ما سعی کردیم اکوسیستمی در اقتصاد دانشبنیان ایجاد کنیم، بهعنوان مثال در شرکتهای موجود در پارک علم و فناوری پردیس که سال گذشته بیش از ۸ هزار میلیارد تومان محصولات دانشبنیان به فروش رساندهاند نسبت به سرمایهگذاری خصوصی به سرمایهگذاری دولتی نسبت هشت به یک دارد و همین باعث رشد شتابان این شرکتها شده است.»
معاون علمی و فناوری رئیسجمهور خطاب به هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با هشدار نسبت به آینده اقتصاد گفت: «من خاطرم هست در خرداد ماه ۹۵، زمانی که جوانهایی که تاکسیهای اینترنتی را راهاندازی کردند، سراغ شرکت تاکسیرانی رفتند و آنها با چه فضاحتی این جوانها را بیرون کردند و تصور میکردند که تاکسی اینترنتی یعنی یک نرمافزار، غافل از آنکه آن نرمافزار بدون صاحب ایده هیچ معنایی ندارد، لذا تنها راه شما این است که روی این جوانها سرمایهگذاری کنید.»
راهکار اساسی اتاق بازرگانی برای جبران کسری بودجه
همچنین رئیس اتاق بازرگانی تهران در این نشست با اشاره به موضوع کسری بودجه ۹۸ اظهار داشت: «با توجه به مسائل پیش آمده از جمله تحریمها پیشبینی میشود، بودجه ۹۸ بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کسری داشته باشد و این نگرانی وجود دارد که این کسری بودجه از استقراض بانک مرکزی یا اوراق مشارکت یا از طریق فشار مالیاتی بر بنگاههای شناخته شده جبران شود.»
مسعود خوانساری اظهار داشت: «در خردادماه امسال سازمان برنامه و بودجه طرحی را برای جبران این کسری ارائه داد که این طرح براساس ساختار بودجه بدون وابستگی به نفت و در ۲۶ ماده ارائه شد. سازمان برنامه و بودجه این پیشنهادات را برای اتاق بازرگانی ارسال کرد و به نظر میرسد این ۲۶ عنوان کلی است که در بودجههای هر سال و برنامههای چهار ساله میآید، بنابراین نمیتواند دردی را از بودجه کشور دوا کند.»
وی با بیان اینکه ما در اتاق روی این موضوع کار کردهایم، گفت: «به سه راهکار در این مورد دست یافتیم که یکی بحث یارانههاست، بهطوریکه بیش از ۸۹۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان و آشکار پرداخت میشود که اگر این عدد را بر سرانه تقسیم کنیم نفری یک میلیون تومان در هر ماه میشود که رقم کمی نیست و در بنزین، گازوئیل و گاز حدود ۵۸۰ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت میشود.»
شرکتهای دولتی حیاط خلوت مدیران دولتی است
خوانساری اظهار داشت: «بحث بعدی بودجه شرکتهاست، بهطوریکه بودجه عمومی دولت حدود ۴۰۰ و خردهای هزار میلیارد تومان است، ولی بودجه شرکتهای دولتی هزار و ۲۷۷ هزار میلیارد تومان است؛ یعنی سه برابر بودجه دولتی. بنابراین حداقل اگر ۱۰ درصد از بودجه دولتی کم شود، میتوان بخشی از کسری بودجه را تأمین کرد، این در حالی است که شرکتهای دولتی حیاط خلوت برخی مدیران هستند.»
وی همچنین با اشاره به بحث حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بیان داشت: «در جلسه اخیر با رؤسای کمیسیونهای اتاق تهران همگی هم نظر بودند که ارز ۴۲۰۰ تومانی باید حذف شود، اگرچه دولت سعی دارد مقدار زیادی از این ارز را برای واردات کم کند، ولی هنوز با این ارز کالا وارد میشود.»
ارز ارزان خروج سرمایه را تشدید میکند
رئیس اتاق بازرگانی تهران گفت: «ارز ۴۲۰۰ تومانی رانت ایجاد میکند و احتمال خروج سرمایه را بالا میبرد، همچنین اثر آن در صادرات مشخص نیست و منجر به قاچاق کالا و فساد در بخش خصوصی و دولتی میشود. در حالی که برای بسیاری از کالاهای خوراکی ارز ۴۲۰۰ تومان تخصیص یافته است، اما تورم یک ساله خوراکیها تا آخر خردادماه نشان میدهد که تورم در این بخش حدود ۶/ ۵۶ درصد بوده، در حالی که تورم سایر کالاهای غیرخوراکی حدود ۳/۳۰ درصد بوده است.»
وی بیان داشت: «موضوع دیگر رسوب کالا در گمرکات است که گفته میشود ۴ میلیون تن کالای اساسی در گمرکات رسوب شده که این موضوع ناشی از صدور بخشنامههای متعدد است.»
خوانساری با انتقاد از نحوه برخوردهای اخیر با رمزارزها گفت: «ما دو سال پیش در هیئت نمایندگان اتاق تهران این موضوع و ظرفیتهای آن را مطرح کردیم، ولی متأسفانه این موضوع هم مثل موارد دیگر نادیده گرفته شد و نهایتاً با برخورد صفر و یکی مواجه شدیم. توقف این فعالیتها ضربه به اقتصاد کشور است و اگر مشکل تنها موضوع برق است میتوان با تعیین تعرفه مناسب، این موضوع را حل کرد.»