سرویس ایران جوان آنلاین: چند سالی است که نخیلات در مرکز، جنوب و جنوب غرب کشور با تنش آبی شدیدی مواجه هستند. هر چند بعضاً چنین تصور می‌شود که با بارش‌های اخیر یا بارش‌های موسمی وضعیت آبی این مناطق تغییر می‌کند، اما گرما و افزایش دمای بالا در این نقاط به یکباره تمام بازی را به هم زده و یکبار دیگر نخلستان‌ها را به مرحله بحران نزدیک می‌کند.
امسال هم مثل چند سال اخیر خشکیدگی نخل‌ها در برخی نقاط کرمان ضربات جبران ناپذیری به خرماکاران زد تا آن‌ها مطمئن شوند که صدایشان به گوش کسی نمی‌رسد و اگر هر سال هم متضرر شوند کسی نه اقدامی می‌کند و نه راه‌حلی برای رفع این وضعیت ارائه می‌دهد.
حالا کم‌کم به اواخر مرداد نزدیک می‌شویم. زمانی‌که در ریگان و فهرج و بم و نرماشیر که مهم‌ترین تولید کنندگان خرمای مضافتی در کشور هستند، کشاورزان خود را آماده می‌کنند تا برداشت خرما را آغاز کنند. کاری که تا ابتدای مهرماه ادامه خواهد داشت. برداشت از نخلستان‌های کرمان که وسیع‌ترین نخلستان‌های کشور به شمار می‌آیند در شرایطی شروع می‌شود که در ریگان، فهرج، بم و نرماشیر کشاورزان به جای اینکه با خوشحالی برای این کار روزشماری کنند و نتیجه یکسال زحمت خود را بردارند، چشم‌هایشان به شاخه‌هایی دوخته شده که حاصل دسترنج‌شان را خراب و خشک می‌بینند.
چندروزی است که دمای هوا در شرق کرمان به ۵۰ درجه رسیده است و گاه دماسنج‌های کشاورزان دمای بالاتر را نیز ثبت می‌کنند، اما خرما که مقاوم‌ترین محصول کشاورزی در مقابل گرماست نمی‌تواند مقابل این تنش دمایی تاب بیاورد. سال گذشته بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان مجموع خسارت پدیده خشکیدگی خوشه‌های خرما بود، دولت برای خرید خرما پیش قدم شد و تلاش‌هایی برای کاهش بار خسارت‌ها بر دوش مردم برداشته شد، اما سؤال اصلی این است به جای پرداخت میلیارد‌ها تومان خسارت به کشاورزان چه اقدام عملی و علمی برای کنترل وضعیت موجود در نخلستان‌های استانی برداشته شده که دومین تولید کننده خرما در کشور است و سالیانه میلیون‌ها دلار ارز را از این محل عاید کشور می‌کند. این روز‌ها خبر‌ها از ریگان و فهرج حکایت از آن دارد که خشکیدگی خوشه‌های خرما آغاز شده و بخشی از محصول در حال خراب شدن است. نیاز نیست برای آگاهی از مشکلات کشاورزان راه دوری برویم. درد خرماکاران هم همان درد مشترک تمام کشاورزان است. عدم تعهد بیمه‌ها نسبت به پرداخت خسارت‌های ناشی از تنش‌های دمایی اولین درد آنهاست.
موضوعی که سال گذشته گریبان پسته‌کاران را گرفت و میلیارد‌ها تومان خسارت به آن‌ها وارد کرد. خسارتی که هیچ‌گاه جبران نشد. با اینکه همه خوب می‌دانند تغییرات اقلیمی یکی از چالش‌های عمده استان کرمان است. اما گویی مسئولان از هیچ چیز خبر ندارند و تصمیماتی می‌گیرند که هرگز به نفع کسی تمام نمی‌شود. در همین راستا طی سال‌های اخیر کشاورزی مهم‌ترین محور توسعه کرمان بوده و به همین دلیل زیر ساخت‌ها و برنامه‌های اقتصادی استان بر مبنای کشاورزی توسعه یافته، اما بسیاری از کارشناسان این اقدام را یک اشتباه راهبردی در اقتصاد استانی می‌دانند که در یکی از کم آب‌ترین مناطق کشور قرار گرفته است.
علاوه بر بیمه، از دیگر مشکلات خرماکاران، تسهیلاتی است که بانک‌ها به آن‌ها می‌دهند. بازه زمانی بانک‌ها برای دریافت سودشان، در حد یک الی دوماه است. این دوره تنفس برای کشاورز باید بیشتر باشد چراکه کشاورز تا آماده برداشت محصول شود و همچنین شوری آب، گرد و خاک و دیگر پدیده‌های زیست‌محیطی حاضر در استان‌های کرمان و خوزستان، قطعاً بر روی بار وری درختان نخل تأثیرگذار است. از شواهد هم چنین استنباط می‌شود که خرید تضمینی در حوزه خرما جواب نداد. اکنون خرید توافقی صورت می‌گیرد که کشاورز از آن راضی‌تر است. چراکه نرخ محصول در خود استان با توجه به هزینه‌ها و مشکلات کارشان از قبیل کود، کاشت، داشت، برداشت و... تعیین می‌شود.
اما در مجموع یک نکته را نباید فراموش کرد و آن هم اینکه، خرما کار باید به خرمایی برسد که به فکر فروش و سود و زیان آن باشد. وقتی هنوز گرما خرما را بر روی درختان می‌خشکاند چه تدبیری باید اندیشید تا خرماکار به فردایش امیدوار بماند.
