۱۴ مرداد، روز «حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی» نامگذاری شده است. حقوق بشر همواره از موضوعاتی بوده که کشور‌های استعمارگر از آن به‌عنوان حربه‌ای برای سلطه بر کشور‌های دیگر در طول تاریخ استفاده کرده‌اند. اعلامیه جهانی حقوق بشر از همان ابتدا با موضع‌گیری دولت‌ها و اندیشمندان اسلامی مواجه شد. این اعلامیه در مواردی با احکام اسلامی کاملاً مغایر است، مانند حق تغییر مذهب. مسلمانان تنها اسلام را دین حق می‌دانند و ارتداد را گناهی بزرگ و درخور مجازات می‌شمارند. با این حال، پس از مدتی، تحت فشار جامعه جهانی و تبلیغات وسیع به نفع حقوق بشر و مقبول افتادن اعلامیه مذکور در سطح دنیا، برخی از متفکران جهان اسلام با پذیرش اصول اعلام شده در اعلامیه جهانی حقوق بشر، درصدد تطبیق آن‌ها با موازین اسلامی برآمدند و کوشیدند ثابت کنند که این اصول و حقوق به نحو کامل‌تر و بهتری در اسلام وجود دارد و بعد‌ها با الگوگیری از چارچوب کلی اعلامیه حقوق بشر، بر آن شدند اصول و قواعد حقوق بشر را از متون اسلامی استخراج کنند و آن را به صورت متنی مدون به جامعه جهانی ارائه دهند. اعلامیه حقوق بشر اسلامی در اجلاسی که در ۲۱ ژوئیه تا ۵ اوت ۱۹۹۰ میلادی مطابق با ۱۰تا ۱۵ مرداد ماه ۱۳۶۹ در قاهره در نوزدهمین اجلاس وزرای خارجه کشور‌های عضو سازمان کنفرانس اسلامی برگزار شد، به تصویب رسید.
از منظر حقوق بشر اسلامی استبداد و دیکتاتوری و هر نوع سوء استفاده از قدرت، خیانت در امانت تلقی شده و ممنوع است. بنابراین، مزایای حقوق بشر اسلامی نسبت به اعلامیه جهانی حقوق بشر را در موارد زیر می‌توان برشمرد:
الف) حق فضل و کرامت ناشی از عمل و عقیده که در بند الف ماده یک اعلام حقوق بشر اسلامی آمده است.
ب) حرمت اقدام به کاری و یا پناه بردن به وسیله‌ای که باعث به فنا رفتن نوع بشری شود.
ج) حق حفاظت و نگهداری از افراد بی‌گناه و زنان و کودکان در هنگام جنگ و نزاع، مداوای زخمی‌ها و حفاظت و نگهداری از اسیران و حرمت مُثله کردن کشته‌ها که این موضوع در ماده ۱۳ اعلامیه حقوق بشر اسلامی آمده است و این در حالی است که این موضوع در اعلامیه جهانی حقوق بشر، محلی از اعراب ندارد. هرچند بعد‌ها در معاهدات ژنو مورد توجه آن‌ها نیز قرار گرفت.
در مجموع می‌توان گفت که اعلامیه حقوق بشر اسلامی تلاشی از سوی جامعه اسلامی برای ابراز هویت اسلامی خود در سطح بین‌المللی و بیان دیدگاه‌ها و نظرات این دین الهی درخصوص حقوق انسان‌هاست. بارزترین نکته در حقوق بشر اسلامی، تأکید بیشتر آن برکرامت انسانی است که ویژگی‌های متفاوت‌تری نسبت به اعلامیه جهانی حقوق بشر دارد که می‌تواند به عنوان یک الگوی جهانشمول در این حوزه مورد توجه قرار گیرد.
اما با همه تلاشی که برای تصویب حقوق بشر اسلامی صورت گرفته است، همواره برخی از کشور‌های اسلامی به نقض این حقوق پرداخته و حتی مسائل صریحی مانند حرمت جان انسان‌ها را که در قرآن کریم و دین مبین اسلام بر آن تأکید شده، نادیده می‌گیرند.
عربستان به عنوان میزبان حرمین شریفین، بزرگ‌ترین ناقض حقوق بشر اسلامی است. این در حالی است که نخستین اسناد مربوط به اعلامیه حقوق بشر اسلامی در مکه و طائف امضا شده است. در این کشور، اعدام‌های زیادی خارج از مبانی اسلام انجام می‌شود. شیعیان در عربستان به اتهامات واهی گردن زده می‌شوند و این مسئله کاملاً در تعارض با اصول اسلام است. حقوق اولیه شیعیان در عربستان رعایت نمی‌شود و انواع تبعیض و سرکوب‌ها در مورد شیعیان این کشور انجام می‌شود. مردم یمن به عنوان همسایه جنوبی عربستان نیز در چند دهه گذشته همواره مورد سوء استفاده و ظلم قرار داشته‌اند. اوج این اقدامات از سال ۹۴ و حمله ریاض به یمن صورت گرفته است. عربستان ابتدایی‌ترین مبانی حقوق بشر اسلامی را در یمن رعایت نکرده و ۶۰ هزار غیرنظامی را تاکنون با حملات هوایی به شهادت رسانده است. ۸۵ هزار کودک یمنی نیزبر اثر گرسنگی و سوءتغذیه قربانی این حملات شده‌اند. در کنار جنایات سعودی‌ها در یمن، رژیم سعودی با کمک به تروریست‌ها، آتش جنگ و فتنه را در سوریه هشت سال است که روشن نگه داشته است. در بحرین نیز شیعیان تحت شدیدترین ظلم‌ها و سرکوب‌ها قرار دارند. رژیم آل خلیفه با حربه سلب تابعیت از مردم شیعه این کشور، به دنبال آن است تا به تدریج با تابعیت دادن به افرادی از کشور‌های دیگر، شیعیان را به اقلیت تبدیل کند. اعدام‌ها در بحرین نیز مصداق واقعی نقض حقوق بشر اسلامی است. در دو کشور عربستان و بحرین، شیعیان از حقوق اولیه خود محرومند. این در حالی است که حقوق بشر اسلامی، بر تأمین اولیه حقوق مسلمانان تأکید کرده است.
مسئله دیگری که حقوق بشر اسلامی را مکرر، نقض می‌کند، حملات رژیم صهیونیستی و امریکا در کشور‌های جهان اسلام است. اسرائیل با کشتار روزانه مردم فلسطین، طولانی‌ترین بحران انسانی تاریخ را رقم زده است. منابع فلسطینی با انتشار آماری جدید اعلام کردند که از سال ۱۹۶۷ تاکنون طی ۵۲ سال اخیر، دست‌کم ۴۲ هزار فلسطینی، به شهادت رسیده‌اند. اسرائیل با محاصره ۱۰ ساله غزه یک نسل‌کشی در این منطقه به راه انداخته است، به گونه‌ای که مردم غزه حتی دارو و آب آشامیدنی کافی در اختیار ندارند. این در حالی است که در برابر این جنایت بزرگ، کشور‌های عربی و اسلامی مانند عربستان، بحرین و امارات، نه تنها اقدامی نکرده‌اند، بلکه عملاً با همدستی صهیونیست‌ها برای اجرای طرح خائنانه معامله قرن و زیر پا گذاشتن آن چیزی هستند که خودشان در اوت ۱۹۹۰ میلادی (۱۰ تا ۱۵ مرداد ۱۳۶۹) در قالب حقوق بشر اسلامی برای احقاق حقوق مسلمانان تصویب کرده بودند.
اعلامیه حقوق بشر اسلامی هرچند مورد تأیید کشور‌های اسلامی است، اما با توجه به اینکه ضمانت اجرایی ندارد قادر نیست دولت‌هایی مانند عربستان، بحرین، نیجریه و میانمار که حقوق اولیه مسلمانان را نقض و جان بیگناهان را می‌گیرند، مورد تعقیب و بازخواست قرار دهد. در واقع اعلامیه حقوق بشر اسلامی برای جبران کاستی‌های اعلامیه جهانی حقوق بشرتدوین شده است، اما در شرایط کنونی، هیچ سازوکاری برای عملیاتی کردن آن طراحی نشده است.
روز ۱۴ مرداد که در تقویم ایران با عنوان روز حقوق بشر اسلامی به ثبت رسیده است، فرصت مناسبی است تا ایران اسلامی بار دیگر رفتار حقوق بشری خود را نسبت به حقوق اقلیت‌های غیرمسلمان در ایران را که از عمق اعتقاد به حقوق انسان‌ها نشئت گرفته است، به رخ جهانیان بکشد و دستاورد‌های حقوق بشر اسلامی را برای جهانیان تبیین کند و تشت رسوایی دولت‌های غربی را که بر طبل توخالی منشور جهانی حقوق بشرمی کوبند، برملا سازد. طبیعی است که در این زمینه، رسانه‌ها حرف اول را می‌توانند بزنند.
