سرویس جامعه جوان آنلاین: آن‌طور که رئیس سازمان سنجش گفته معیار تعیین سؤالات دانش‌آموزان سال جاری یعنی همین نخستین دستپخت‌های سیستم آموزشی ۳- ۳- ۶ هستند. نکته قابل تأمل اینجاست که حدود نیمی از کنکوری‌ها یعنی جمعیتی بالغ بر ۴۰۰ هزار نفر با سیستم نظام قدیم درس خوانده‌اند. این داوطلبان معتقدند سازمان سنجش در طراحی سؤالات کنکور امسال تخلف کرده و «این تخلفات موجب شده تا حق ۴۰۰ هزار شرکت‌کننده نظام قدیم ضایع شود و این افراد با ضرایب بالاتر از کنکور سال قبل، در رتبه‌هایی بسیار بدتر از سال قبل قرار بگیرند! اعتراضات گسترده این افراد حالا به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس و نهاد‌های نظارتی رسیده و رئیس مرکز وکلای قوه قضائیه در نامه‌ای به رئیس دیوان عدالت اداری شیوه برگزاری کنکور امسال را ناعادلانه و غیرقانونی دانسته و خواستار رسیدگی به این ماجرا شده است.
سال‌هاست نظام آموزشی کشور بر مبنای آزمون و خطا اداره می‌شود! در بین نسل‌های بعد از انقلاب تا به امروز سه مدل نظام آموزشی در ساختار آموزش و پرورش تجربه شده است. نظام قدیمی سالی-واحدی که سال ۷۸ آخرین دانش‌آموزان در آن تحصیل کردند و شامل سه دوره دبستان، راهنمایی و دبیرستان بود. نظام بعدی نظام ترمی واحدی بود که در زمان خودش به نظام جدید تعبیر می‌شد و از سال ۷۹ به صورت سراسری در مدارس کشور اجرایی شد. طبق این نظام آموزشی دانش‌آموزان در چهار مقطع دبستان، راهنمایی، دبیرستان و پیش دانشگاهی تحصیل می‌کردند. این نظام هم با تمام ضعف‌ها و احیاناً قوت‌هایش چندان پایدار نماند و جای خود را به نظام ۳- ۳- ۶ داد؛ نظامی که امسال نخستین دست پروده‌هایش به مرحله ورود به دانشگاه رسیده‌اند، اما مدیریت آموزشی به سبک آزمون و خطا موجب شده تا کنکور امسال برای داوطلبان کنکور نظام قدیم که نیمی از داوطلبان کنکور ۹۸ را شامل می‌شوند با چالشی جدی در کنکور امسال مواجه باشند. به گفته داوطلبان معترض نظام قدیم، ماجرا از این قرار است که برخلاف قرار قبلی که بنا بود دو نمونه سؤال برای کنکور امسال طراحی شود یا یک نمونه سؤال مشترک داشته باشیم و ترازدهی جداگانه باشد، اما در عمل سؤالات جداگانه‌ای طرح نشده بود بیشتر سؤالات نظام قدیمی‌ها از منابع درسی نظام جدید بوده است.
ورود مرکز وکلا به پرونده کنکور ۹۸
به دنبال اعتراض این داوطلبان به مراجع قانونی و مطرح‌شدن اعتراضات آن‌ها در کمیسیون حمایت از حقوق عامه مرکز وکلا و کارشناسان رسمی قوه قضائیه، علی بهادری جهرمی - رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه نامه‌ای خطاب به حجت‌الاسلام بهرامی رئیس دیوان عدالت اداری نوشت و خواستار رسیدگی به حقوق این داوطلبان شد.
پیرو درخواست‌های مکرر خیل عظیمی از داوطلبان کنکور سراسری سال ۹۸ که در نظام قدیم آموزشی «۴-۳- ۵» تحصیل کرده بودند و در خصوص شیوه برگزاری آزمون سراسری و برگزاری کنکور کارشناسی دانشگاه‌ها معترض بودند، موضوع به کمیسیون حمایت از حقوق عامه این مرکز ارجاع و پس از بررسی مستندات ارائه شده از سوی مراجعان و برگزاری جلسات متعدد با معترضان و جلسات کارشناسی و مشورتی، مطابق نظر این کمیسیون مبتنی بر مستندات ارائه شده، با عنایت به تفاوت نسبی نظام آموزشی در دوره‌های قدیم «۴-۳-۵» و جدید «۳-۳-۶» و مغایرت‌های عمده این دو گروه در شیوه آمادگی داوطلبان هر یک از این نظام‌های آموزشی و تغییرات مکرر و چند باره که در معرفی منابع آزمونی رخ داده است، نمی‌توان فارغ‌التحصیلان این دو نوع نظام آموزشی را در یک الگوی واحد و به صورت همزمان مورد ارزیابی قرار داد.
بنا به تأکید رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه‌قضائیه نمی‌توان این دو گروه از داوطلبان را به صورت یکسان و با مبنا قراردادن تراز مشترک علمی سنجید چراکه کیفیت و محتوا‌های آموزشی در دو نظام متفاوت بوده و در نتیجه دو گروه فارغ‌التحصیلان از شرایط کاملاً متفاوتی برخوردارند. وی این مسئله را بر خلاف بند ۹ اصل ۳ قانون اساسی مبنی بر ایجاد امکانات عادلانه برای همه و موجب ترجیح بلامرجح برخی از داوطلبان بر برخی دیگر دانسته و تأکید کرده است: «با عنایت به فوریت موضوع و امکان فوت حقوق اصحاب دعوی و ذی‌نفعان موضوع پیشنهاد می‌شود مستنداً به مواد ۱ و ۸۶ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن صدور دستور تسریع رسیدگی جهت دفاع از حقوق اصحاب دعوی تصمیم مقتضی درخصوص تخصیص کرسی‌های دانشگاه‌ها به نسبت شرکت کنندگان نظام قدیم و نظام جدید اتخاذ شود.»
ملاک عمل سازمان سنجش
از همه این‌ها جالب‌تر اظهاراتی است که خبرگزاری تسنیم به نقل از ابراهیم خدایی، رئیس سازمان سنجش منتشر کرده که گفته است: «معمولاً ملاک عمل ما دانش‌آموز سال جاری است و در همه سال‌ها نمرات آن‌ها بالاتر از داوطلبان پشت‌کنکوری است؛ این ادعا‌ها که سؤالات نظام قدیم سخت‌تر بود بعد از تصحیح برگه‌ها، مشاهده توزیع نمرات و بررسی‌های تخصصی علمی و آماری مشخص می‌شود و تصمیمی نمی‌گیریم که به ضرر داوطلبان باشد.»
وی در همان روز‌های برگزاری کنکور در تیرماه و در واکنش به اعتراضات داوطلبان نظام قدیم گفته بود: «منابع سؤالات مشترک هر درس پیش از برگزاری آزمون به داوطلبان اعلام شده بود و آن‌ها باید براساس جدول درسی مشخص از منابع درسی مشترک کمک می‌گرفتند.»
استدلال کنکور‌های نظام قدیم هم در برابر این اظهارات رئیس سازمان سنجش اعلام دیرهنگام تغییر در منابع کنکور است. با تمام این‌ها حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضوی مقدم رئیس دیوان عالی کشور در صفحه اینستاگرامش، دستور پیگیری اعتراضات داوطلبان نظام قدیم کنکور را به دیوان عدالت اداری صادر کرده است.
