سرويس دانشگاه جوان آنلاين: محیط دانشگاه و حالوهوای دانشجویی از بهترین دورانِ زندگی دانشجویان است. شور و حال جوانی توأم با آرمانها و آرزوهایی که هنوز در کشاکش زندگی سرد نشدهاند، طعمی متفاوت و لحظات منحصربهفردی را به دانشجویان میبخشد. از طرفی دیگر موقعیت اجتماعی دانشجویی نیز در بین مردم و در لابهلای فرهنگ جامعه ارج و قرب بالایی دارد. دانشجو به عنوان قشر نخبه در کشور در بین خواص نیز جایگاه رفیعی دارد. قرار گرفتن دانشجویان در چارچوب علمی، وظیفه و مسئولیت سنگینی را برای آنان به بار میآورد.
یکی دیگر از مسئولیتهای سنگین دانشجویان رهبری و هدایت جریانهای عمومی و جریانسازی درست و منطقی در کشور است. ضامن پیشرفت جامعه جهتدهی درست افکار عمومی و جریانسازی در بین آن است. دانشجو میتواند هم صدای خواص باشد تا آنگونه که به حسب فهم عوام است به گوش عوام برساند و هم میتواند صدای عوام باشد تا مطالبات و نیازهای بجای آنان را به صورت منطقی و درست به گوش خواص برساند. بنابراین جریان دانشجویی در روند نیازهای جامعه و در فضای سیاسی و اجتماعی رکن لازم و اصلی است. دانشجو به تبع خصوصیات جوانی و اشراف بر فضای علمی برای حل مسائل و معضلات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آمادگی بالایی دارد. به حسب ضرورت مسائل دانشجویان میتوانند به نقشآفرینی در آن بپردازند و در سطح کلانتر به حل مشکلات مربوط به آن موضوع بپردازند. علاوهبراین در سطح بسیار گستردهتری جنبش و جریان دانشجویی میتواند هادی جریانات عمومی کشور به سمت حل مشکلات باشد و به روشنگری مردم و افکار عمومی در مورد مسائل کشور بپردازد.
از منظر بعضی از مردم، دانشجویان به این وظایف مهم خود بهدرستی نپرداخته و عمل نکردند. به همین دلیل شاهد این معضل هستیم که رهبری دانشجویان در جریانات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کمرنگ و در میان مردم و افکار عمومی متزلزل شده است. همچنین از سوی دیگر مسئولان و خواص نیز به قشر دانشجو کمتر اهمیت میدهند و جایگاه دانشجویان به عنوان قشر نخبه کشور ضعیف شده است. علت این دو مسئله برمیگردد به یک: منحرف شدن مطالبات و فعالیت جنبشهای دانشجویی از مسیر اصلی، دو: رخوت و عدم فعالیت و مشارکت دانشجویان در فعالیتهای اجتماعی و سیاسی و سه: انفعال دانشجویان در عرصههای علمی.
عدم حضور گسترده دانشجویان در صحنههای اجتماعی و شرکت در امور سیاسی کشور خلأ زیادی را در این عرصه به وجود آورده است. از سوی دیگر جریان و جنبش دانشجویی در دهههای اخیر به طور افراطی به مطالبات کلان و به دور از فضای عمومی جامعه معطوف شده است. همچنین آفت دیگری که گریبانگیر جریان دانشجویی شد، انتقادهای سخت بدون ارائه پیشنهادهای جایگزین و احساسی کردن فضا بود. نقد عقلانی که موجب پیشرفت و اصلاح کارها میشود، خلأ بزرگی در جریان دانشجویی به حساب میآید. علاوهبراین جریان دانشجویی به بهانه فعالیت اجتماعی از عرصههای علمی جا ماند. این مشکل، موجب شد که حرف دانشجو درخصوص مسائل کشور برای مسئولان برشی نداشته باشد. از سوی دیگر جامعه علمی دانشگاهی نیز به دلیل این دور بودن از فضای علمی محلی از اعراب برای دانشجویان فعال اجتماعی قائل نبوده و حرفهای آنان را کماهمیت میشمارند.
این انحرافات و آفتهایی که در جریانهای دانشجویی به وجود آمده است موجب نفی فعالیت اجتماعی این قشر و رهبری جریانهای عمومی کشور نمیشود، بلکه حتی کار و اهمیت بیشتری در این حیطه میطلبد تا به مسیر اصلی و جریان اصیل خود بازگردد. در چند سال اخیر اتفاقات و تحول مثبتی در جریانات دانشجویی به وجود آمده است. «مسئلهمحوری» در جریانات دانشجویی سالهای اخیر تأثیرات سازندهای داشته است. تمرکز بر روی مسائل اصلی کشور و بررسی ابعاد آن کار مفیدی است که طی این چند سال از طریق جریان دانشجویی آغاز شده است. این جریان مسئلهمحور علاوه بر اینکه مطالبات دانشجویی را به سمت درست و صحیح هدایت میکند، پیوند بین دانشجو و فضای عمومی را نیز تسهیل میکند. بنابراین نقش رهبری جریانات عمومی کشور و روشنگری مردم در مورد مسائل جاری جامعه از طریق تقویت تفکر مسئلهمحور ایفا میشود.
* دبیر انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشکده حقوق و علومسیاسی دانشگاه تهران