سرویس تاریخ جوان آنلاین: این قلم چنین باور دارد که هنوز از نیمی از هزار اسناد دخالتهای استعماری دولت انگلستان در ایران، رونمایی نشده و آنچه در دست است در برابر آنچه میتواند و باید باشد، بسا اندک به شمار میرود.
پارهای از اسناد ِ در دست، تنها از طریق یک حادثه غیرمنتظره به دست آمده است، از قبیل «اسناد خانه سدان» که اثر مورد معرفی، حاوی بخشهایی از آنهاست. آنچه از خانه ریچارد سدان وابسته انگلستان در ایران به در آمد، در دوران خویش چندان مورد اعتنا قرار نگرفت، اما بعدها بخشهایی از آنها که از گزند حوادث مصون ماند، توسط اسماعیل رائین در کتابی به چاپ رسید و در اختیار محققان قرار گرفت. بنگاه ترجمه و نشر کتاب که در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی این کتاب را به چاپ رساند در مقدمه آن آورده است:
«اکنون که این کتاب آماده انتشار میشود، مردم میهن ما درگیر مبارزهای قاطع و بیامان با امپریالیسم امریکا هستند. معلوم شده که سفارتخانه امریکا برخلاف اصول دیپلماسی بینالمللی مرکزی برای جاسوسی بوده و اسناد و مدارک به دست آمده نشانگر آن است که این سفارتخانه سالها ستاد فرماندهی و رهبری طاغوت و طاغوتیان بوده است. کتاب حاضر نیز شرح ماجرای کشف جاسوسخانه امپریالیست سلف یعنی انگلستان است که سالیان دراز بر تمامی شئون مملکت ما حکومت میکرد و هستی ما را به غارت میبرد.
تاریخ آیینه عبرت است، چاپ و انتشار کتاب اسناد خانه سدان مخصوصاً در این موقعیت حساس از زندگی سیاسی کشور ما از آن نظر حائز اهمیت است که نشان میدهد ۳۰ سال پیش نیز عین ماجرای کشف خانه جاسوسی کشوری استعمارگر در مملکت ما اتفاق افتاده که آن بار هم اندکی از اسناد و مدارک نیمسوخته به دست آمده است. اکنون که ماجرا تکرار میشود، مردم وطن باید از تاریخ درس عبرت بگیرند و بیدار و هوشیار باشند تا استعمار این بار در هیئت و لباسی دیگر به کشور ما نفوذ نکند و سرنوشت ما را به دست نگیرد. آن بار که ملت قهرمان ما توانست دشمن خود را بشناسد و مشتش را باز و وی را رسوا کند. دیدیم استعمارگری ظالمتر، وحشیتر و شقیتر جایگزین او شد و بیش از ربع قرن ما را در اسارت و بدبختی قرار داد. این بار هوشیار باشیم که در پناه پرچم جمهوری اسلامی و رهنمودهای رهبر بزرگمان هیچ استعمار و استثماری در هر لباسی که باشد، امکان مداخله در سرنوشت امت اسلامی ما را نداشته باشد. لازم به توضیح است که طبق اظهار مؤلف این کتاب در سال ۱۳۵۱ چاپ شده است، ولی در آن سال دولت حافظ منافع و حیثیت استعمار بهشدت از انتشار آن جلوگیری کرد و حتی چاپشدهها را نیز از بین برد. نسخهای از آن نزد مؤلف ماند که کتاب حاضر از روی آن افست شده است.
اگر جایی از بعضی اشخاص به نیکی یا بدی یاد شده یا سیاق و فحوای بعضی عبارات و مطالب ناگزیر منعکسکننده حال و هوای زمان تألیف و چاپ اول کتاب است، بدیهی است با توجه به محتوای آموزنده آن خوانندگان به دیده اغماض خواهند نگریست، چون آنچه در این کتاب اهمیت دارد نشان دادن توطئهها، دسیسهها و دخالتهای ناروای جاسوسان دیپلماتنمای امپریالیست انگلستان است که امروز معلوم میشود خلف او، امریکا وقیحانهتر و جسورتر به همان راه رفته است. بههوش باشیم که این ماجرا تکرار نشود.»