سرویس جامعه جوان آنلاین: کیک و کلوچههای مغزدار چند سالی میشود وارد صنایع غذایی کشور شده است؛ کیک و کلوچههایی با مغزی کاکائویی یا میوهای، اما کیکهایی با مغزی از جنس قرصهای استامینوفن یا آنتیهیستامین پدیدهای جدید است که طی روزهای اخیر تصاویرش در فضای مجازی پر شده و بعد از قرارگرفتن در فاز تکذیب مسئولان، سناریوهای مختلفی برای این پدیده پیشبینی و در اخبار اعلام شد. حالا مسئولان از توقیف چند انبار از کیکهای مشکوک با مغز قرصهای دارویی خبر دادهاند، اما همچنان چیستی و چرایی ماجرا در پردهای از ابهام است. آیا به قول سخنگوی سازمان غذا و دارو ماجرا اقدامی خرابکارانه، هدفمند و سازمان یافته است و قرص و کپسولهای کشفشده در میان ۱۲ برند کیک کارخانهای بعد از خط تولید و در سطح عرضه برای تخریب صنعت غذایی کشور بوده است یا به باور رئیس هیئت مدیره کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران پشت پردههایی از جنس سیاسی، امنیتی عامل این اقدامات بوده است؟!
در روزهای اخیر تصاویر قرصهایی در میان نوعی از کیکهای لایهای در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، اما نکته جالب سالم و کامل بودن قرصهای مذکور است. در حالی که وقتی دارویی اینچنینی در معرض رطوبت موجود در کیکها قرار بگیرد، انتظار میرود کمی تغییر شکل یا رنگ پیدا کند، اما سالم و کاملبودن این قرصها ماجرا را مشکوک میکرد. ماجرا وقتی مشکوکتر شد که کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت با اشاره به گزارشهای واصله به وزارت بهداشت مبنی بر وجود قرص و کپسول در کیکهای خوراکی گفت: «طبق بررسیهای صورتگرفته از گزارشهای مردمی در دو استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان، مشخص شد این قرصها پس از تولید و در مرحله عرضه داخل کیکها گذاشته شدهاست!»
موضوعی انتظامی و امنیتی
به گفته رئیس روابط عمومی وزارت بهداشت، بررسیهای انجام شده در شرکتهای صنایع غذایی استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان نشان میدهد، این قرصها به هیچ عنوان هنگام پروسه تولید درون کیکها گذاشته نشده است.
بنا به تأکید وی طی مشاهدات موجود این کار مشکوک و باانگیزه و هدفی نامعلوم توسط فرد یا افرادی در سطح عرضه در استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان صورت گرفته است. جهانپور تأکید کرد: «بررسی سایر عوامل نظیر قصد و نیت انجام این کار در حوزه صلاحیت و اختیارات وزارت بهداشت نیست و مراجع انتظامی و امنیتی باید موضوع را بررسی کنند.»
سخنگوی سازمان غذا و دارو با بیان اینکه موارد مطرحشده جاسازی قرص در کیکها مربوط به بیش از ۱۰ شرکت تولید کیک است، گفت: «اینکه یک جسم خارجی در خط تولید بیش از ۱۰ شرکت تولید کیک خوراکی طی دو هفته و به صورت همزمان جاسازی شود، آنهم به شکلی که این اتفاق متوجه یک یا دو استان باشد، به طور قطع مشکوک است و باید از مراجع انتظامی پیگیری شود. نکته قابل توجه آن است که تولید کیک نیز در همان استانها صورت نگرفته و از خارج از این استانها به آنجا وارد شده است.»
قرصها روانگردان یا مخدر نیستند
جهانپور همچنین روانگردان و مخدربودن قرصهایی که در کیکهای خوراکی گذاشته شده است را تکذیب کرد و افزود: «بررسیهای ما این موضوع را نشان نمیدهد و این قرصها انواع گوناگونی داشته است.»
وی در عین حال از مردم خواست موارد مشابه را به سامانه تلفنی ۱۹۰ گزارش دهند و با معرفی محل عرضه کیک خوراکی ما را در بررسی بیشتر واقعه یاری کنند.
پس از این اظهارات سازمان غذا و دارو که در روزی نیمه تعطیل در بحبوحه یک ماجرای عجیب قرار گرفته بود با اطلاعیهای به تمامی فروشگاهها هشدارداد، فرآوردههای غذایی را فقط از شرکتهای پخش رسمی و مجاز تحویل بگیرند و در صورت تحویل اقلام از پخشکنندههای غیرمجاز، در مقابل پیامدهای آن مسئول خواهند بود.
جهانپور در مورد مشاهده جسم خارجی از جمله قرص و کپسول در تعدادی از بستههای فرآوردههای غذایی از جمله ویفر و کیک در برخی مناطق جنوبی کشور تصریح کرد: «بررسیهای همکاران ما حاکی است موضوع به هیچوجه به سطح تولید و پخش کلان مرتبط نبوده و موارد احتمالی به صورت مشکوکی در سطح عرضه مشاهده یا گزارش شده است که به نظر میرسد موضوعی فراتر از حوزه سلامت بوده و حتی میتواند ابعاد انتظامی، سیاسی و امنیتی داشته باشد.»
به گفته وی نحوه جاگذاری اجسام خارجی در مواردی که گزارش شده است، آن هم در تعدادی از محصولات منسوب به بیش از ۱۲ شرکت مختلف، مشخصاً در نواحی خاصی از نوار ساحلی جنوب کشور، ارتباطی به خطوط تولید و کارخانجات صنایع غذایی نداشته و به احتمال قوی افرادی با انگیزههای خاص در سطح عرضه مداخلاتی داشتهاند و اولین اقدام در این زمینه رهگیری مسیر پخش این موارد هست که میتواند عامل یا عاملان را مشخص کند.
پلمب انبارهای مشکوک
سیدمحمد رضا مرتضوی رئیس هیئتمدیره کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران هم با تأکید بر اینکه جاسازی قرص از نظر فنی نمیتواند در خط تولید اتفاق افتاده باشد، از پلمب شدن چند انبار نگهدارنده کیکهای آلوده به قرص خبر داد و گفت: اگر از این انبارها کیکی توزیع شده باشد از بازار جمعآوری شده است.
بنا به تأکید وی اگر این قرصها در خط تولید جاسازی شده بود، بعد از قرار گرفتن در کوره تغییر رنگ میداد و اگر این قرصها در خمیر کیک هم بودند نیز تغییر شکل میدادند، بنابراین رنگ سفید و سالم بودن قرصها نشان میدهد که جاسازی قرصها بعد از تولید و پیش از توزیع اتفاق افتاده است.
مرتضوی هدف از این کار را قاچاق یا آسیب زدن به افکار عمومی و ایجاد تشویش و نگرانی دانست. وی این اتفاق را «امنیتی» توصیف کرد و از پلمب شدن چند انبار نگهدارنده کیکهای آلوده به قرص خبر داد.
از نگاه وی با توجه به اینکه آلودهشدن کیکها به قرص در استانهای مرزی اتفاق افتاده احتمالاً این تخلف به قصد قاچاق قرصهای روانگردان صورت گرفته است.
کیـک بـا طعـم استـامینـوفن و آنتیهیستامین!
هادی بهلولی مدیر بازرسی و نظارت اتاق اصناف سیستان و بلوچستان هم از شناسایی عوامل توزیع کیکهای حاوی قرص و جمعآوری این کیکها از سطح مغازهها و بازار خبر داد. بهلولی درباره دستگیرشدن عوامل توزیع این کیکها اظهار بیاطلاعی کرد و تصریح کرد: «در حال حاضر منتظر هستیم مشخص شود چیزی که در کیکها بوده واقعاً قرص یا مواد خوراکی بوده، باید تا زمان مشخص شدن جواب منتظر بمانیم.»
پس از انتشار این خبر بود که خبر شناسایی قرصهای جاسازی شده در درون این کیکها روی خروجی رسانهها قرار گرفت.
به گفته مدیر کل استاندارد آذربایجان شرقی، قرصهای درون کیکها «استامینوفن» و «آنتیهیستامین» هستند.
ساسان فرشی با اشاره به انجام آزمایشهای گوناگون روی این کیکها از سوی وزارت بهداشت گفت: «جدیدترین نتایج آزمایشهای وزارت بهداشت روی این محصولات نشان میدهد که این قرصها از «نوع استامینوفن» و «آنتیهیستامین» بوده و تاکنون اثری از قرصهای روانگردان و توهمزا در آنها دیده نشده است.»
وی نیز مشکل را در خط تولید کیکهای آلوده به قرص ندانست و تأکید کرد: «اگر این قرصها در خط تولید داخل کیک قرار داده شده بود، بعد از حرارت روکش کپسول آب میشد و قرص نیز به کلی از بین میرفت؛ بنابراین مشخص است که عدهای جعبه کیک را باز کرده و قرصها را در آن جاسازی کردند.»
به گفته وی برای کسانی که بخواهند تقلب کنند امکان بستهبندی مجدد کیک بدون اینکه مصرفکنندگان متوجه شوند وجود دارد، اما کارشناسان میتوانند متوجه باز و بسته شدن جعبه کیک بشوند.
تا لحظه نگارش این گزارش خبر جدیدی از منشأ یا اهداف جاسازی قرصها در میان کیکهای لایهای منتشر نشده و این موضوع همچنان در هالهای از ابهام است.