سرویس اقتصادی جوان آنلاین: ابتدای دولت دوازدهم در جلسه اخذ رأی اعتماد از مجلس برای عباس آخوندی به عنوان متصدی وزارت راه و شهرسازی، اختلاف نظر رئیس‌جمهور با عباس آخوندی بر سر سرمایه‌گذاری در بافت‌های فرسوده و ناپایدار جهت مقاوم‌سازی، احیا و نوسازی برملا شد، به‌طوری که حسن روحانی پشت تریبون مجلس بر نقطه‌نظر خود برای احیای بافت‌های فرسوده تأکید جدی کرد در حدی که برخی از تحلیلگران این تأکید را تکلیف به وزارت راه و شهرسازی تلقی کردند و اینگونه برداشت شد که تأکید رئیس‌جمهور بر مقوله فوق نشان از افزایش حجم بافت‌های فرسوده و ناپایدار در کشور و مخاطرات دارد.
بافت‌های فرسوده درجمع معضلات جدی
حال با گذشت مدت‌ها از آن تاریخ مشخص شده‌است که معضل بافت‌های فرسوده و ناپایدار در کشور همانطور که رئیس‌جمهور به شکل تلویحی تأکید داشت، جدی است، از این‌رو باید معضل بافت‌های فرسوده را به معضلات جدی‌ای، چون برنامه‌ریزی و سیاستگذاری، بودجه‌ریزی، بانکداری، صندوق‌های بازنشستگی، آب، هدر روی منابع و توزیع ناعادلانه امکانات افزود. در همین رابطه یک مقام مسئول وزارت راه و شهرسازی اظهار کرد:طبق استانداردها، شهر‌های تاب‌آور شهر‌هایی هستند که بعد از بحران بتوانند به کار و فعالیت پیشین خود بازگردند. بسیاری از شهر‌های کشور به دلیل رویکرد تاریخی و توسعه نامتوازن بدون در نظر گرفتن زیرساخت‌ها و مخاطرات، تاب‌آور نیستند. علی بیت‌اللهی ادامه داد: از نظر نقشه پهنه‌بندی خطر زلزله در آیین‌نامه ۲۸۰۰ که نقشه مورد وفاق جامعه مهندسی است و مبنای حقوقی دارد، ۹ درصد از مساحت سرزمین ایران در معرض زون زلزله با خطر بالا قرار دارد که در این ۹ درصد مساحت، ۲۷ درصد از جمعیت ساکن هستند.
رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با بیان اینکه این عدم تعادل و تناسب در قرارگیری جمعیت در زون پرخطر زلزله نشان از عدم تاب‌آوری شهر‌ها و توسعه نامتوازنی است که باید برای آن راهکار‌های عملیاتی را در نظر گرفت، افزود: از دیگر مخاطرات جدی شهر‌ها سیل، فرونشست، فرو ریزش‌ها و فرو چاله‌ها هستند. سیل فروردین ۹۸ در بسیاری از شهر‌ها ازجمله شیراز، خرم‌آباد، پل‌دختر، تبریز و دیگر شهر‌های درگیر سیل نشان داد خطر سیل در شهر‌ها جدی است و این مخاطرات با ساخت‌وساز در حریم و بستر رودخانه‌ها و بعضاً تغییر مسیر رودخانه‌ها حالت بحرانی‌تر به خود گرفته است. درعین‌حالی که ساخت‌وساز‌ها نیز از کیفیت نامطلوبی برخوردار بوده و نیازمند تجدیدنظر و نظارت جدید در این زمینه هستیم. وی همچنین گفت: بر اساس آخرین آمار، از ۲۳ میلیون واحد مسکونی تعلامی در آمارها، حدود ۱۰ میلیون واحد مسکونی بدون اسکلت هستند و در بافت‌های فرسوده کلانشهر‌ها و حاشیه شهر‌ها از جمله تهران، از مجموع یک‌میلیون و ۱۰۰ هزار پلاک ساختمانی، حدود ۲۵۰ هزار پلاک ساختمانی در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد قرار دارند. همچنین، حدود ۶۰ درصد پلاک‌های ساختمانی علاوه بر تعریف فرسودگی ناپایدار هستند و مقاومت لازم را در برابر مخاطرات ندارند. رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: در دولت یازدهم اقدامات و آگاهی‌رسانی‌های خوبی در خصوص تعیین حریم گسل‌ها و تصویب و ابلاغ و اطلاع‌رسانی آنها، همچنین در خصوص موضوع فرونشست انجام شد، اما آن‌قدر بار امانت بزرگ است که نیازمند همکاری بیشتری در این خصوص هستیم.
همواره در فکر!
گفتنی است که رئیس‌جمهور در بهمن ماه سال ۹۶ نیز با اشاره به اینکه از ابتدای دولت یازدهم همیشه به فکر مسکن و بافت فرسوده بوده‌ام، اظهار داشت: زلزله کرمانشاه برای من پیام مهمی داشت. زلزله صدای خیلی رسا و روشنی داشت و دیدیم که تکانه تهران چقدر مردم را نگران کرد. مگر خانه‌های ما چقدر مجهز و مقاوم است؟ بخشی از کشور ما روی گسل قرار دارد. ما اگر دنبال اولویت‌بندی برای احیا و مقاوم‌سازی خانه‌های خود هستیم، این مناطق را باید در اولویت قرار دهیم. روحانی همچنین با بیان اینکه در این طرح مهم‌ترین موضوع سلامت و جان مردم است، تصریح کرد: زلزله در محل‌های فرسوده موجب زیر آوار رفتن مردم می‌شود و این مسئله برای همه ما غم و درد دارد، زلزله کرمانشاه اعلام کرد که باید بیشتر به فکر منازل، ادارات و سکونتگاه‌ها باشیم. ما باید طرحی اجرا کنیم که مردمی که در بافت‌های فرسوده هستند، با شرایط آسانتری به خانه امن برسند. کل محلات فرسوده باید بازسازی شود زیرا خانه‌های فرسوده مشکلات زیادی دارند و در کوچه‌های باریکی قرار گرفته‌اند و در مواقع ضروری آمبولانس آتش نشانی و پلیس نمی‌تواند وارد این کوچه‌ها شود.
جزئیات پرداخت تسهیلات
در شرایطی که احیای بافت‌های فرسوده به ظاهر دغدغه رئیس‌جمهور است و این بافت‌ها با توجه به حجمشان یک تهدید به شمار می‌روند و باید این تهدید را با هدایت منابع بانکی به حوزه ساخت و ساز به فرصت تبدیل کرد، به نظر می‌رسد بانک تخصصی دولت در بخش مسکن باید عمده منابعش به بخش احیای بافت‌های فرسوده و مقاوم‌سازی این بافت‌ها تخصیص یابد، اما شایدتوجه این بانک به بخش‌های دیگری است، به‌طوری که به واحد‌های مسکونی با سن بالا تسهیلاتی می‌دهند که امکان دارد در میانه پرداخت اقساط مسکن، مسکن مذکور به بافت فرسوده تبدیل شده باشد. در همین رابطه مدیر طرح و برنامه بانک مسکن با اشاره به اینکه بازپرداخت اقساط تسهیلات ۲۴۰ میلیونی مسکن ۴- ۳ میلیون تومان است که در توان تمام متقاضیان و افراد نیست، گفت: برخی از مستأجران در حال حاضر اجاره‌های ۴ میلیون تومانی هم پرداخت می‌کنند. محمدحسن مرادی در گفتگو با «فارس» در ادامه اظهار داشت: به هر حال نرخ سود تسهیلات مسکن از محل اوراق ۱۷ /۵ درصد است و زمانی که تسهیلات ۲۰۰ تا ۲۴۰ میلیون تومانی دریافت می‌شود، قاعدتاً بازپرداخت اقساط هم بالاتر خواهد بود.
