سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: سازمان بسیج هنرمندان با تمرکز بیشتر بر عرصه هنر‌های تجمسی مانند عکاسی، خوشنویسی و نقاشیخط که در میان گستره متنوع هنری به علت تغافل و کم کاری مسئولان در مهجوریت مضاعفی قرار گرفته، نقش قابل اعتنایی در حیات بخشی مجدد به این عرصه از هنر ایفا می‌کند. برگزاری نخستین جشنواره درون سازمانی خوشنویسی و نقاشیخط «قداست قلم» که به مراحل پایانی خود رسیده از جمله اقدامات مثبت این سازمان است. جوان برای آگاهی از ابعاد برگزاری، کیفیت آثار و اهداف اصلی این جشنواره با داوود نیکنام دبیر این رویداد به گفتگو نشسته است.
ظاهرا جشنواره قداست قلم قرار است در بین اعضا و کانون‌های هنری بسیج هنرمندان برگزار گردد لطفا در رابطه با علت این شیوه برگزاری جشنواره توضیحاتی بفرمایید.
سال‌های قبل در بسیج جشنواره‌ای تحت عنوان جشنواره هنر‌های تجسمی برگزار می‌شد که خوشنویسی یک بخش از جشنواره بوده و شرایط و مکانت مستقلی نداشته و به همین علت در سایه قرار داشته است. اما در سال جاری با همراهی مسئولان و شورای انجمن خوشنویسی، برنامه‌ای را طرح ریزی کردیم که جشنواره مستقلی را در حوزه خوشنویسی و نقاشیخط برگزار کنیم. این جشنواره یک جشنواره درون سازمانی است و علت برگزاری آن این است که ما در کل کشور هنرمندان بسیجی زیادی داریم که تا بحال خیلی به آن پرداخته نشده است. بخاطر اینکه بتوانیم زمینه‌های ارتباط بهتر و بیشتری با این عزیزان ایجاد کنیم اقدام به برگزاری این جشنواره کردیم. در واقع ما با رویکرد همگرایی و تقویت ارتباط و جریان سازی بیشتر بین هنرمندان بسیجی به فکر برپایی این جشنواره افتادیم تا شاید از این طریق بتوانیم اندکی از مهجوریت این هنر اصیل ایرانی کم کنیم. ما الان در کانون‌های مختلف وابسته به بسیج هنرمندان سراسر کشور چیزی در حدود ۵ تا ۶ هزار نفر هنرمند خوشنویس داریم. البته سطوح حرفهای این افراد مختلف است برخی در سطح استادی هستند، اما اکثرا در سطح فوق ممتاز، ممتاز، عالی و پایین‌تر قرار دارند. همانطور که گفتم این جشنواره را برای انگیزه دادن به هنرمندان عرصه خوشنویسی تشکیل دادیم که این اقدام ما برای قدم گذاشتن در مسیر رشد و تعالی این هنر قدسی بوده که در آینده وسعت و گستره بیشتری را در بر خواهد گرفت. ما در آینده برنامه‌هایی برای آموزش و ارتقای سطح کیفی این عزیزان با در نظر گرفتن مسیر‌های اموزشی توسط اساتید مبرز و برجسته این حوزه برای شرکت کنندگان داریم. البته قصد داریم در سال‌های آینده یک بخش آزاد نیز به این جشنواره اضافه کنیم تا سایر هنرمندان خوشنویسی کشورمان نیز در آن شرکت کنند و ظرفیت جشنواده بالا برود.
چه هدف گذاری‌هایی را برای برگزاری این جشنواره در نظر داشتید؟
اهدافی که در نظر داشتیم برای این جشنواره به صورت خلاصه ۶ هدف کلی بوده که عبارتند از نمایش جزئی از دستاورد‌های انقلاب اسلامی در تربیت هنرمندان متعهد و بسیجی، شناساندن ظرفیت‌های فراموش شده‌ی هنر ایرانی اسلامی در بین هنرمندان متعهد کشور، ارج نهادن و ترویج فعایت‌های فرهنگی، هنری و مذهبی هنرمندان ارزشی کشور، ایجاد زمینه‌ی مناسب برای جذب جوانان و نوجوانان علاقه‌مند به هنر خوشنویسی در برنامه‌های بسیج هنرمندان کشور، شناسایی استعداد‌های درخشان هنرمندان بسیجی در هنر قدسی خوشنویسی، فعال نمودن کانون‌ها و گروه‌های هنری و ایجاد انگیزه‌ی لازم برای رشد، تقویت و تعالی خوشنویسی هنرمندان بسیجی می‌باشند.
چرا گستره شرکت کنندگان را در حیطه اعضای بسیج هنرمندان محدود کرده اید؟
هدف اصلی شورای برگزار کننده جشنواره ابتدا محرومیت و مهجوریت زدایی از هنرمندان بسیجی این عرصه است و در گام بعدی همانطور که قبلا هم گفتم در دوره‌های آتی این جشنواره برنامه‌های مفصل و مدونی داریم تا برای برجسته سازی فعالیت‌های خوشنویسی و نقاشیخط کشور به سراغ دیگر هنرمندان فعال در این دو حوزه برویم. البته این را هم عرض کنم که ما با همه هنرمندان این حوزه چه افرادی که در گستره بسیج هنرمندان فعالیت می‌کنند و چه آن‌هایی که در اشکال مختلف دیگر فعالیت‌های هنری شان را انجام می‌دهند، ارتباط نزدیک و بسیار سازنده و خوبی داریم و شکل تعاملی مان را صرفا به ارتباطات سازمانی محدود نکرده ایم.
از آنجایی که ممکن است برای بسیاری از مخاطبان فعالیت‌های بخش تجسمی و بخصوص حوزه خوشنویسی سازمان بسیج هنرمندان ناشناخته باشد در رابطه با فعالیت‌های انجمن خوشنویسی این سازمان توضیحاتی بفرمایید.
بنده در حدود یکسال و نیم است که در این جایگاه مشغول خدمت هستم. این را میدانم که سابق بر این کم وبیش فعالیت‌هایی انجام گرفته، اما متاسفانه شکل و فرآیند منسجمی را نداشته که لزوما برای مخاطبان خبر خاص و مورد توجهی وجود داشته باشد. بعد از اینکه بنده در این مسئولیت قرار گرفتم سال گذشته اولین کارمان برگزاری نمایشگاه اربعین حسینی نی ناله بود که بجز تهران در ۱۰ استان برگزیده دیگر برگزار شد. در این نمایشگاه از آثار اساتید برجسته کشوری چه کسانی که در ذیل سازمان بسیج هنرمندان فعالیت می‌کردند و چه هنرمندانی که در به صورت آزاد تولید اثر کرده بوند حضور داشتند. این مباحث به هر دلیل مهجور مانده اند، اما با شورای جدیدی که در خدمتشان هستیم به حول و قوه الهی دنبال این هستیم که قضیه را خیلی محکم پیگیری کرده و به جلو ببریم.
جشنواره خوشنویسی و نقاشیخط قداست قلم با چه موضوعاتی برگزار شده است؟
در این جشنواره ما موضوعات مختلفی را برای استانها مطرح کرده بودیم که هنرمندان بسیجی دستشان باز باشد و در هر موضوعی بتوانند آیه، روایت، حدیث، شعری یا جمله‌ای را استفاده کنند که برخی از این موضوعات سبک زندگی ایرانی و اسلامی، مقاومت فعال و عدم سازش با استکبار، عزت و اقتدارملی، ارزش‌ها وآرمان‌های انقلاب اسلامی، مهدویت و فرهنگ انتظار، عفاف و حجاب، وصیت نامه حضرت امام خمینی (ره)، هنر و هنرمند از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، فرهنگ عاشورا، ولایت و ولایت مداری، بسیج شجره طیبه انقلاب، خودسازی، جامعه سازی و تمدن نوین اسلامی می‌باشند. هر کدام از عزیزان شرکت کننده آیه‌ای حدیثی یا جمله‌ای در رابطه با این موضوعات به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده اند که این آثار برای ما گنجینه بسیار ارزشمندی محسوب می‌شوند. این را هم بگویم که آثار این عزیزان در سطح کار‌های نمایشگاهی و آماده چاپ است که بنده و سایر اعضای شورای عالی را شگفت زده کرد.
این آثار در چه رشته‌هایی تهیه شده اند؟
ما قبلا برای شرکت کنندگان رشته‌های مختلف این جشنواره را تعیین کرده بودیم که مشتمل بر نستعلیق، شکسته نستعلیق، ثلث، نسخ و نقاشیخط بود و در تمامی این پنج رشته شرکت کنندگان آثاری را برای جشنواره ارسال کرده اند.
آیا در حوزه خطوط نوین و ابتکاری جدید هم آثاری دریافت کرده اید؟
خیر. فعلا در این دوره از جشنواره به حوزه خطوط نوین ورود نکردیم و علت آن هم این بود که میخواستیم اولین دوره جشنواره به شکل جمع و جوری انجام شود تا در دوره‌های بعدی گستره آن را بیشتر کنیم.
فراخوان جشنواره چه زمانی اعلام شد و چه تعداد آثار به دبیرخانه جشنواره رسیده است؟
طبق نامه‌ی سازمان بسیج هنرمندان به استانها، فراخوان جشنواره در تاریخ ۲۰ مهرماه امسال منتشر شد. تعداد آثار ارسالی از ۲۷ استان کشور ۵۷۲ اثر بوده که سهم هنرمندان کانون‌ها ۱۹۴ اثر و تعداد آثار ارسالی از شورا‌های استانها ۶۳ اثر در رشته‌های نستعلیق، شکسته نستعلیق، نسخ، ثلث و نقاشی خط می‌باشد. ازبین اثار ارسالی از هنرمندان کانون‌ها ۳۰ نفر برگزیده و از تعداد آثار ارسالی اعضا شورا‌های استانی ۱۴ نفر برگزیده داشته ایم و ان شاالله در بهمن ماه اهدا جوایز را خواهیم داشت. کیفیت آثار ارسالی بسیار خوب بوده است و همانطور که قبلا هم گفتم ان شاءالله اگر فرصتی باشد نمایشگاهی از آثار برگزیده برپا می‌گردد تا همه علاقه‌مندان با عیار کار خوشنویسان بسیجی آشنا شده و یا این مجموعه آثار به شکل کتاب درآیند که در تاریخ هنر خوشنویسی سازمان بسیج هنرمندان به یادگار بماند. البته این موضوع را هم عرض کنم که با توجه به عضویت داشتن چندین هزار نفر در انجمن خوشنویسی بسیج هنرمندان و فراهم نبودن شرایط برای شرکت کردن آن‌ها مجبور شدیم برای هر استان یک ظرفیتی را معرفی کنیم و بر اساس اولویت بندی‌های درون استانی آثار هنرمندان اساتید آنجا برای شرکت در مسابقه به دبیرخانه جشنواره ارسال شده است.
به نظرتان بهتر نبود آثار برگزیده را در بیلبرد‌های شهری به نمایش می‌گذاشتید؟
این پیشنهاد شما بسیار عالی است و اعتراف می‌کنم که تا قبل از اشاره شما اصلا به ذهنم خطور نکرده بود. با توجه به موضوعات و محتوای فرهنگی ارزشی و دینی و نیز میزان اثر گذاری مثبتی که قطعا این آثار میتوانند در میان آحاد جامعه ایجاد کنند حتما این پیشنهاد شما را در لابلای برنامه هایمان می‌گنجانیم.
به عنوان سؤال پایانی در مورد میزان و نحوه اختصاص جوایز این جشنواره هم توضیحاتی بفرمایید.
ما در این جشنواره به جهت ایجاد انگیزه در میان هنرمندان یکسری جوایز مادی را بین همه شرکت کنندگان تقسیم کرده ایم البته برای افراد برگزیده جوایز خاصی هم در نظر گرفته ایم که در مراسمی از همه این عزیزان که در حدود ۴۴ نفر هستند تقدیر به عمل خواهد آمد. هدف ما هم از این نوع تقسیم جوایز بیشتر تشویق کردن همه هنرمندان شرکت کننده بوده است. هر چند در سایر جشنواره‌ها میزان جوایز را به شکل دیگری اهدا می‌کنند، اما تاکید می‌کنم که دیدگاه ما مثل مابقی جشنواره‌های معمول کشورمان نیست و هدف ما در گام اول و اولین دوره این جشنواره صرفا ایجاد انگیزه در بین خوشنویسانی است که در سطوح مختلف این عرصه هنری مشغول به کار هستند.
