«اگر رئیس دولت اصلاحات در آخرین ساعات تبلیغات از لیست خاصی حمایت کند، معادلات صحنه رقابت تغییر میکند؟» این سؤالی بود که برخی فعالان سیاسی در روزهای پایانی منتهی به انتخابات میپرسیدند. مرتضی طلایی، فعال سیاسی اصولگرا روز پنجشنبه قبل انتخابات به این سؤال اینگونه پاسخ میدهد: «کار هوشمندانه رئیس دولت اصلاحات این بود که سکوت کرد، چون عملکرد نیروهای منتسب به اصلاحات در دولت، مجلس و مدیریت شهری طوری بود که دیگر مثل گذشته اعتبار و اعتمادی به اظهارنظرهای رئیس اصلاحات وجود ندارد.»
طلایی بیراه هم نمیگوید. خاتمی اگر تصور میکرد کلام و دعوت او میتواند حامیانش را از ناامیدی ناشی از ناکارآمدی فراکسیون امید و دولت اصلاح طلب خارج کند، حتماً دعوت میکرد رأی بدهند و حتی لیست معرفی و تکرار هم میکرد. حالا، اما خاتمی میداند وضعیت اعتبارش در جامعه تعریف چندانی ندارد و بهتر است بر سر آن دوئل نکند.
برخی حامیان سنتی خاتمی البته اصرار دارند رفتار انتخاباتی او را عادی نشان دهند. از جمله روز گذشته، عطاءالله مهاجرانی، وزیر ارشاد دولت خاتمی با انتشار عکسی از رأی دادن خاتمی در حسینیه جماران توئیتی زد که گویا خاتمی با مشارکت در انتخابات اقدام فوقالعادهای انجام داده است: «خاتمى همین بوده و هست و خواهد بود! حاضر در صحنه! کسانى که گمان میکنند آزارها، بى عدالتى و بى انصافیها، خاتمى را از انقلاب و نظام جدا میکند، خاتمى را نشناختهاند. سیاست البته از زاویه دید ملولان ساحت قهر و ترک صحنه است. سخن و سلوک خاتمى با امام، انقلاب و نظام پیوند خورده است.»
او البته طعنهای به اصلاح طلبان تندرو زده است که سیاست را «ساحت قهر و ترک صحنه» میدانند. اما برخلاف آنچه مهاجرانی القا میکند، خاتمی همیشه همین نبوده است. حتی اگر از مواضع دوپهلو و نفاق آلود در ماجرای انتخابات ۸۸ هم بگذریم که علنی با فتنه گران بود و در نهان، تقلب در انتخابات را رد میکرد، روایت برادر خاتمی از روز انتخابات مجلس نهم (اسفند ۹۰) جالب توجه است. در آن انتخابات خاتمی هیچکس را به مشارکت در انتخابات دعوت نکرد و روز انتخابات هم تا ساعتها از او خبری نبود. سید علی خاتمی، رئیس دفتر و برادر او شرح میدهد که محمد خاتمی آن روز «ساعت ۶ صبح از تهران خارج شد تا او را پیدا نکنند و از او نخواهند که برود و رأی بدهد» در نهایت عصر جمعه خبر رسید در شعبهای در حوزه انتخابیه دماوند، دور از چشم خبرنگاران رأی داده است. او به ویلای برادرش در دماوند رفته بود تا روز انتخابات در تهران نباشد و خبر حضورش پای صندوق را رئیس حوزه انتخابیه شهرستانهای دماوند و فیروزکوه تأیید کرد. خاتمی آنقدری اصرار بر عدم نقشآفرینی در انتخابات ۹۰ داشت که چند روز قبل از انتخابات وقتی در حاشیه مراسم ختم پدر عبدالله نوری از او پرسیدند که آیا شما در انتخابات شرکت میکنید یا خیر، به گفتن جمله «مخلص همه شما هستم» بسنده کرد. بنابراین ادعای گزافی است که او را همیشه همراه جمهوریت نظام و انقلاب و امام بدانیم.