سرویس بین الملل جوان آنلاین: ۱۰ روز بعد از توافق صلح امریکا با طالبان، چشمانداز ثبات افغانستان بیش از هر موقع دیگری مبهم است. روز شنبه حمله به مراسم بزرگداشت رهبر پیشین حزب وحدت اسلامی افغانستان در کابل که داعش مسئولیتش را به عهده گرفته، بیش از ۹۰ کشته و زخمی برجای گذاشت. امروز هم قرار است محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله با فاصله نیم ساعت، هر دو به عنوان رئیسجمهور، مراسم تحلیف برگزار کنند. سخنان روز شنبه ترامپ که «بازگشت طالبان به حکومت» را محتمل دانسته و گفته که حکومت افغانستان خودش بایستی امنیت را تضمین کند، بیش از همه به تردیدها درباره آینده افغانستان دامن زده است.
به گزارش «جوان»، اشرف غنی و عبدالله عبدالله جداگانه برای مراسم سوگند ریاست جمهوری خودشان دعوتنامه فرستادهاند تا مراسم تحلیفشان را امروز برگزار کند. اشرف غنی برای ساعت ۸:۳۰ مراسم گذاشته و عبدالله عبدالله هم به فاصله نیم ساعت بعد، یعنی برای ساعت ۹:۰۰ به عنوان رئیسجمهور تحلیف میکند. گفته شده که تیم زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان و تعدادی از سفارتهای اروپایی طی روزهای اخیر بهشدت سرگرم گفتگو با تیمهای اشرف غنی و عبدالله عبدالله هستند تا این دو، برگزاری مراسم تحلیف موازی را به تعویق بیندازند، ولی حداقل تا غروب دیروز گفتگوها نتیجهای نداشته است. اگر هر دو نفر، امروز مراسم تحلیف خودشان را برگزار کنند، یک بحران دیگر به بحرانهای جاری در افغانستان اضافه خواهد شد.
حملهای با مسئولیت داعش
روز شنبه به فاصله یک هفته بعد از توافق صلح امریکا با طالبان، یک حمله خونین به مراسم یادبود عبدالعلی مزاری، رهبر پیشین حزب وحدت اسلامی افغانستان در شهر کابل انجام شد که ۳۸ کشته و ۵۸ زخمی برجای گذاشت. داعش مسئولیت این حمله خونین را به عهده گرفته، ولی در این باره تردیدهای جدی وجود دارد. بهخصوص که دیروز اخباری از گروه انشعابی طالبان به سخنگویی ملا عبدالمنان منتشر شد که توافق دوحه قطر را رد کرده است. مهاجمان مسلح ساعت ۱۱:۲۰ به وقت محلی به مراسم بزرگداشت مزاری در غرب کابل حمله و شروع به شلیک به جمعیت حاضر در این مراسم کردند. ویدئوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی نشان میدهد تیراندازی هنگامی شروع شد که محمد کریم خلیلی، رئیس شورای عالی صلح افغانستان در حال سخنرانی بود. سخنگوی وزارت داخله افغانستان گفته که مهاجمان در یک ساختمان نیمهکاره در نزدیکی محل برگزاری این مراسم، پنهان شده بودند و از آنجا شروع به تیراندازی کردهاند. اشرف غنی، رئیسجمهور افغانستان در واکنش به این حمله با انتشار توئیتی این حمله را «جنایت ضد بشری و علیه وحدت ملی افغانستان» توصیف کرد و از نیروهای امنیتی خواست با قاطعیت با عوامل این حمله برخورد کنند. طالبان بلافاصله پس از این حمله دست داشتن در آن را رد کرد. محمد محقق از رهبران جهادی نزدیک به عبدالله عبدالله این عملیات تروریستی را مشکوک خواند و احتمال بروز دسیسه یا سهلانگاری را در آن بالا خواند. محقق میگوید: «مسئولان امنیتی به ما اطمینان داده بودند تا ۱۰ کیلومتری محل برگزاری این همایش تدابیر شدید امنیتی اتخاذ شده، اما ما دیدیم که حمله از یک ساختمان نزدیک صورت گرفت.»
ترامپ: ممکن است طالبان به قدرت برسد
همه این تحولات در شرایطی اتفاق افتاده که طالبان با امریکا هفته قبل به یک توافق صلح رسیدند. مقامهای امریکایی، طالبان را به پایبند نبودن به توافق متهم کردهاند. شبکه NBC امریکا در گزارشی به نقل از سه مقام امریکایی اعلام کرده که دولت امریکا به اطلاعاتی دست یافته که نشان میدهد طالبان قصدی برای اجرای تعهدات خود در توافقنامه میان این گروه و واشنگتن ندارد و تنها هدف آنها خروج سربازان امریکایی از افغانستان است. صحبتهای روز شنبه ترامپ نیز نشان داد که این ارزیابی چندان هم بیراه نیست. رئیسجمهور امریکا گفته که بازگشت طالبان به حکومت پس از خروج نیروهای ما از افغانستان مسئلهای محتمل است و دولت افغانستان باید امنیت این کشور را خودش تضمین کند. دونالد ترامپ افزود: «نمیتوانیم تا ۲۰ سال آینده در افغانستان بمانیم و نمیتوان تا ابد دست کسی را بگیریم.» با این حال، سهیل شاهین، سخنگوی طالبان در صفحه توئیتر این موضوع را که طالبان به توافق پایبند نیست رد کرد و نوشت: «ما این اتهامات را رد میکنیم؛ روند اجرای توافقنامه طالبان و امریکا به خوبی پیش میرود و اینگونه اظهارات مقامات امریکایی هرگز قابل توجیه نیست.»
عبدالله حاضر به دولت مشترک با طالبان
روز شنبه منابع خبری افغانستان گزارش کردند که امریکا و روسیه در اعلامیهای مشترک برگشت امارت اسلامی طالبان را در افغانستان غیرقابل قبول خواندند. این منابع از قول وزارت خارجه امریکا نوشتهاند که امریکا و روسیه گفتهاند: نظام امارت اسلامی طالبان از طرف جامعه جهانی به رسمیت شناخته نمیشود و مورد حمایت قرار نخواهد گرفت. این در حالی است که مقامهای افغانستان میگویند که توافق امریکا با طالبان دارای ابهاماتی جدی است که مشروعیت دولت افغانستان را با تردید روبهرو میکند. محمد اشرف غنی، رئیسجمهور افغانستان دیروز اعلام کرد که در توافقنامه صلح امریکا و طالبان درباره رابطه این گروه با میزبان آنها و پناهگاههای طالبان ابهاماتی وجود دارد. اشرف غنی گفت که مردم افغانستان صلحی میخواهند که به جنگ و خشونت ۴۰ ساله پایان دهد. وی به اعضای مجلس نمایندگان اطمینان داد که هیئت گفتگوکننده با طالبان فراگیر و متعهد به منافع مردم و جمهوریت خواهد بود و صلاحیتها و اعضای آن با دقت تعیین خواهد شد. اشرف غنی آزادی زندانیان طالبان را که بخشی از توافق امریکا با طالبان است، زیر سؤال رفتن استقلال دولت افغانستان میداند، ولی عبدالله عبدالله که تا دیروز رئیس اجرایی دولت افغانستان بود، اعلام کرد که رقم زندانیان طالبان در زندانهای افغانستان حدود ۱۳ هزار نفر است. وی افزود: صلح تحقق پیدا نمیکند، اگر هزاران زندانی در زندان دو طرف حضور داشته باشند. او با ابراز تمایل به آزادی زندانیان طالبان اظهار داشت که حاضرم با طالبان در آینده در یک دولت کار کنم.