سرویس اقتصادی جوان آنلاین: پس از تعطیلات نوروزی، بازار خودرو به شدت با افزایش قیمتها روبهرو شد. مصرفکنندگان و رسانهها بارها از وضعیت موجود بازار انتقاد کردند، اما هیچ گوش شنوایی نبود؛ زیرا موضوع افزایش قیمت خودرو در کارخانهها نیز مطرح شده و بر سر تعیین قیمت میان ستاد تنظیم بازار و شورای رقابت اختلاف بهوجود آمده بود و این اختلافات تا جایی پیش رفت که ارزانترین خودروی داخلی به ۹۰میلیون تومان رسید و با جار و جنجال رسانهها، رئیسجمهور دستور پیگیری گرانی قیمت خودرو را صادرکرد؛ با دستور روحانی که جلسات فشرده در وزارت صمت آغاز شد. خودروسازان در این مدت از عدم عرضه خودرو به بازار مورد نقد قرار گرفته بودند و افزایش غیرعادی قیمت در بازار آزاد به نوعی به نمایندگیهای آنها نسبت داده میشد، در دو روز گذشته مورد بازخواست قرار گرفتند. وزیر صمت، رئیس شورای رقابت، رئیس سازمان حمایت از مصرفکنندگان، تولیدکنندگان و حتی رئیس قوهقضائیه نسخههایی برای بهبود وضعیت بازار و کوتاهشدن دست دلالان از بازار خودرو پیچیدند.
رحمانی: شفافسازی کنید
وزیر صمت، در جلسه شورای معاونان این وزارتخانه و مدیران دو خودروساز بزرگ کشور بر ضرورت مدیریت تقاضای خودرو با افزایش تولید از ۹۰۰ هزار دستگاه به یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه، به مدیران دو شرکت ایران خودرو و سایپا دستور داد تا با تمام قوا و با به کارگیری همه ظرفیتهای موجود برای افزایش تولید ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو در سال ۹۹ اقدام کنند.
رضا رحمانی افزود: به سبب برخی خبرسازیهای منفی از سوی افراد سودجو و حاشیهسازیهای تعدادی از وارداتچیها، انتظارات تورمی و همچنین حرکت نقدینگی جامعه به سوی خودرو، این صنعت دچار چالش جدی شد که فقط میتوان با شفافسازی از این بحران عبور کرد. وی گفت: به عنوان نمونه اقدام برخی سایتهای فروش خودرو در قیمتسازیهای کاذب و هیجانی از مواردی است که در بروز این شرایط مؤثر بوده که با هماهنگی دادستانی کل کشور حتماً با آنها برخورد خواهیم کرد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد: یکی از راهکارهای پیشنهادی ما برای کنترل حاشیه بازار خودرو که به وزارت اقتصاد نیز ارائه شده و روی اتخاذ این تصمیم پافشاری نیز میکنیم، اخذ مالیات از مابهالتفاوت قیمت خودرو از در کارخانه تا بازار آزاد خودرو است، البته در این خصوص باید تمهیدات مناسب نیز اتخاذ شود که ما با جدیت دنبال تحقق این امر هستیم.
پیشنهاد آیت الله رئیسی برای ساماندهی بازار خودرو
همچنین معاون قضایی دادستان کل کشور از ارائه پیشنهادی از سوی رئیس قوهقضائیه خبر داد و گفت: قطعاً بین قیمت کارخانه و بازار تفاوت فاحشی است و در واقع یک رانت وجود دارد و از جمله دلایل این اتفاق، وجود دلالها، نوع ثبتنام و دیگر مواردی که باید همه آنها اصلاح شود.
وی افزود: دستوری را رئیس قوهقضائیه به عنوان پیشنهاد ارائه کرده که روی آن کار تحقیقاتی و کارشناسی در حال انجام است و آن این است که خودرو در بورس عرضه شود. البته چندی پیش مدیرعامل بورس کالا نیز این پیشنهاد را به وزیر صمت ارائه و تأکید کرد، با ورود خودرو به بورس کالا قیمتگذاریها شفاف شده و بازار سر و سامان مییابد؛ هر چند بسیاری از معاملاتی که در بورس کالا انجام میشود از سوی دلالان است و کالا چند دست میچرخد تا به دست مصرفکننده برسد.
شورای رقابت: خودروسازان صددرصد قیمتها را افزایش دادند
در میان پیشنهادهای رئیس قوهقضائیه و وزیر صمت، رئیس شورای رقابت که به تازگی با اصرار سازمان بازرسی دوباره به چرخه تعیین قیمت خودرو وارد شده، خودروسازان را به گرانفروشی متهم کرد. رضا شیوا وعده داد که اگر با فرمول پیشنهادی شورا قیمتهای جدید خودرو در کارخانه کلید بخورد، قیمتها ۲۰ تا ۴۰ درصد کاهش مییابد.
شیوا معتقد است، بازار آزاد خودرو از سوی چند نفر هدایت میشود که با ورود نهادهای امنیتی به ماجرای قیمتهای کاذب، بساط آنها نیز جمع خواهد شد، البته به شرطی که مردم از خرید خودرو تا اطلاع ثانوی خودداری کنند.
وی با اشاره به اینکه مبنای قیمتگذاری باید براساس میزان افزایش قیمت مواداولیه خودرو باشد، افزود: در بهمن ۱۳۹۷ قیمتگذاری خودرو براساس ۵ درصد زیر نرخ بازار انجام شد و شورای رقابت دخالت نکرد، اما از آن زمان تاکنون خودروسازان باز هم زیان دادند؛ بحث زیان فقط مربوط به قیمت نیست بلکه آن را در هزینههای نامربوط دیگر خودروساز هم باید ببینیم.
رئیس شورای رقابت گفت: بازار کنونی خودرو کاذب است و فقط چند نفر این بازار را به این وضعیت دچار کردهاند و دستگاههای نظارتی و امنیتی باید برای کنترل این بازار و کوتاهکردن دست دلالان، ورود کنند و اگر این گروه از بین نروند بازار خودرو همچنان آشفته خواهد بود. وی درباره فرمول قیمتگذاری کنونی خودرو هم گفت: پایه قیمتی براساس خرداد ۹۷ است، به علاوه تورم بخشی که از آن زمان تا پایان اسفند ۹۸ اتفاق افتاده است. برای نمونه قیمت خودرو پراید براساس این قیمتگذاری در مقایسه با قیمت کارخانه حداکثر باید ۲۰ درصد اضافه شود.
وی ادامه داد: در دو سال اخیر خودروسازان بیش از افزایش نرخ تورم نسبت به افزایش قیمت محصولاتشان اقدام کردهاند، به طوری که مثلاً اگر قیمت تمام شده تولیدشان ۵۰ درصد افزایش یافته، آنها قیمت محصولاتشان را ۱۰۰ درصد افزایش دادهاند که این معیار در تدوین دستورالعمل شورای رقابت مورد توجه قرار گرفته است.
تحویل روزانه هزار دستگاه خودرو به مشتریان
هنوز از اظهارات خودروسازان در جلسه وزیر صمت هیچ خبری منتشر نشده است، اما معاون بازاریابی و فروش ایران خودرو وعده داده که با افزایش تحویل خودرو در ماه آتی قیمتها کاهش مییابد. بابک رحمانی گفت: هماکنون تعداد خودروهای معوقه مشتریان واقعی ایران خودرو، ۳۸هزار دستگاه است که برای عرضه هرچه سریعتر آن، تلاش میکنیم.
وی با اشاره به اینکه قیمت خودروهای این شرکت از بهمن ۹۷ افزایشی نداشته است، ادامه داد: با توجه به این موضوع، آنچه در بازار رخ میدهد ساز و کار دیگری دارد.
رحمانی با بیان اینکه با افزایش عرضه به بازار، قیمت خودرو شکسته خواهد شد، گفت: ما بهصورت مستمر از ابتدای سال خودرو به بازار عرضه کردیم و درحال حاضر نیز به دنبال دریافت مجوزهایی برای پیشفروش خودرو هستیم که امروز مجوز اولیه کسب خواهد شد.
وی افزود: از ابتدای سال جاری تاکنون روزانه هزار دستگاه خودرو به بازار عرضه شده که این رقم درحال افزایش است.