سرویس جامعه جوان آنلاین: مردم استان‌های زاگرس تبار با سال‌ها تلاش هکتار هکتار جنگل‌های بلوط را احیا می‌کنند و بعد آتش ده‌ها برابرش را چند روزه نابود می‌کند. آیا واقعاً یک منطقه جنگلی که بیشتر از چهار منطقه شکار ممنوع دارد و مساحت ۲۰ درصدی جنگل‌های زاگرس را در بر گرفته ارزش مراقبت و سرمایه‌گذاری برای حفاظت ندارد؟! تنها از ابتدای امسال بیشتر از ۱۲ مورد آتش‌سوزی در این استان ثبت شده‌است.
چه باید کرد
آیا اینقدر سخت است که مسئولان دولتی یک نقشه از پیش‌بینی مناطق تحت استرس بالای آتش‌سوزی را تهیه کنند و به محلی‌ها و کشاورزان و دامداران آموزش دهند؟ محل‌های ثابت مجهزی به امکانات لازم در مناطق سخت‌گذر جنگلی تدارک ببینند. تعداد محیط‌بانان را افزایش دهند، دوربین‌هایی در مناطق جنگلی نصب کنند و بودجه لازم را در نظر بگیرند. برای حفاظت از مناطق جنگلی باید برنامه دراز‌مدت داشت، نه آنکه در دقیقه ۹۰ هر بار و هر سال غافلگیر شد و جان مردم محلی را به خطر انداخت و ده‌ها گونه گیاهی و جانوری را قربانی کرد.
مدیریت‌های موازی جنگلداری
حتی در شرایطی چنین بحرانی هم سیستم مدیریت موازی روند کمک‌رسانی را کند کرده‌است. مدیر کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویر احمد روز گذشته (سه‌شنبه) خبر داد چهار بالگرد به منطقه اعزام شد تا از گسترش آتش‌سوزی به دیگر استان‌ها جلوگیری شود. در حالی‌که فرمانده یگان حفاظت سامان جنگل‌ها روز قبلش (دوشنبه) خبر داد که وزارت دفاع در پاسخ کمک‌خواهی این سازمان اعلام کرده‌است که برای چنین عملیات‌هایی بودجه‌ای در اختیار ندارد. جالب اینکه ما تا کنون بیشتر از یک ششم جنگل‌های زاگرس را از دست داده‌ایم. بیشتر از ۲۴ هزار هکتار از این جنگل‌ها هم اکنون گرفتار افت هستند و هر بار در فصل گرما صد‌ها هکتار هم طعمه آتش می‌شوند. بالگرد‌های اطفای حریق پس از سه روز آتش‌سوزی در ۱۵۰ هکتار جنگل زاگرسی به گچساران اعزام شدند.
سرهنگ علی عباس‌نژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها می‌گوید: «دولت تصویب کرد که سازمان برنامه و بودجه ۲۰ میلیارد تومان از معوقات وزارت دفاع را پرداخت کند، اما تنها ۵ میلیارد تومان از ۲۰ میلیارد تومان مصوب‌شده را آن هم در قالب اوراق بهادار سال۱۴۰۰ تأمین کرد و وزارت دفاع عملاً بودجه‌ای دریافت نکرد.»
این نتیجه دل بستن به بوروکرات‌های دولتی برای حل چنین مشکلاتی در ابعاد ملی است.
تجربه جهانی
امکانات و تجهیزات اطفای حریق جنگل‌ها و گروه‌های آماده و مانور دیده محلی و جنگل‌بانی در کشور‌هایی با پوشش جنگلی برابر با ایران بسیار مهم در نظر گرفته‌می‌شود. چه کسی تصور می‌کرد تایلند که در چند دهه قبل نیاز اساسی مردمش را هم به زور تهیه می‌کرد، اکنون پیشرفته‌ترین هلیکوپتر‌ها را برای اطفای حریق داشته‌باشد. فرصتی که دولت برای تجهیز در دوران برجام هم به راحتی از دست داد. در ایتالیا هم در موارد مشابه دو مورد اساسی لحاظ می‌شود. جریمه سنگین برای خاطیان و مقصران احتمالی (تعمدی یا غیر تعمدی) در نظر گرفته شده‌است و مناطق سوخته در آتش تا ۱۰۰ سال منطقه حفاظت شده اعلام می‌شوند. در سنگاپور که به مراتب از ایتالیا هم در این زمینه جلوتر است، برای جلوگیری از طمع آتش زدن عمدی جنگل‌ها با هدف تغییر کاربری‌شان به زمین‌های زراعی یا مرتع یا زمینی برای پروژه‌های عمرانی تا ۵ کیلومتری تمام جنگل‌ها هر نوع ساخت و سازی ممنوع است.
مشارکت بسیج
جنگل‌ها و منابع طبیعی کشور هر سال با بحران آتش‌سوزی مواجه و متحمل خسارت می‌شوند. این در حالی است که برای موضوعات دیگر بودجه صرف می‌شود، اما عمدی یا غیرعمدی، توجهی به حفظ منابع طبیعی کشور نمی‌شود.
آیا وقتش نشده در ایران نیز قوانین سختگیرانه‌ای برای حفاظت از جنگل‌ها وضع شود؟
اگر نیرو‌ها و سازمان‌های محلی نبودند و مشارکت بسیج در کار نباشد، دست سازمان جنگل‌ها برای اطفای حریق جنگل‌ها و مراتع کشور خالی است و این سازمان هم‌اکنون از کمک‌های ملی برای اطفای حریق جنگل‌ها و مراتع استفاده می‌کند.
