کد خبر: 1005821
تاریخ انتشار: ۱۸ خرداد ۱۳۹۹ - ۱۴:۵۶
مسئول بسیج رسانه خراسان رضوی در یادداشتی عنوان کرد:
سواد رسانه ای" و افزایش "سرمایه اجتماعی". میان این دو چه نسبتی است؟ فکر می کنم برای رسیدن به پاسخی قابل اعتنا برای این سئوال باید تعریفی مشخص از هر دو داشته باشیم تا بتوانیم رابطه و نسبت میان این دو را بفهمیم.

 تعریفی که ویکی پدیا برای سواد رسانه ای عرضه می کند این است ؛" یک نوع درک متکی بر مهارت است که می‌توان براساس آن انواع رسانه‌ها را از یکدیگر تمیز داد، انواع تولیدات رسانه‌ای را از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد." این تعریف با ارائه این نگاه تکمیل می شود؛ "  سواد رسانه‌ای آمیزه‌ای از تکنیک‌های بهره‌وری مؤثر از رسانه‌ها و کسب بینش و درک برای تشخیص رسانه‌ها از یکدیگر است." در باره"سرمایه اجتماعی" (social capital) نیز می خوانیم؛ "سرمایه اجتماعی مفهومی در جامعه‌شناسی است که در تجارت، اقتصاد، علوم انسانی و بهداشت عمومی برای اشاره به ارتباطات درون و مابین گروهی از آن استفاده می‌شود." این تعریف نیز تکمله ای از این قرار دارد؛" اگرچه تعاریف مختلفی برای این مفهوم وجود دارد، اما در کل سرمایه اجتماعی به عنوان نوعی «علاج همه مشکلات» جامعه مدرن تلقی شده‌است." با اشاره به تعریف پیش گفته می توان سرمایه اجتماعی را ظرفیتی معنوی و بی بدیل دانست که می تواند دیگر ظرفیت ها را فعال و استعداد ها را شکوفا کند. تجربه زیستی انسان هم این را ثابت می کند که هر جا این سرمایه زایا و در افزایش بوده است همه مردم و جامعه از نتایج آن بهره برده اند. هر جا هم که به هر دلیل این سرمایه به رکود خورده، دیگر ظرفیت ها نیز قدرت فعالیت از دست داده و زمین گیر شده اند. به عبارت دیگر؛ سرمایه اجتماعی برای دیگر سرمایه ها از قبیل اقتصادی، سیاسی و.... بسان روح است برای کالبد. هعمان طور که کالبد بی روح را زایش و افزایشی نیست بدون سرمایه اجتماعی نیز جامعه به هیچ سرمایه دیگری- نیز- دست نمی یابد اما مطالعه تاریخ به ما عکس قضیه را این گواهی را می دهد که بوده اند گروه ها، سازمان ها و جوامع انسانی ، بدون سرمایه اقتصادی و صرفا با تکیه بر سرمایه انسانی و اجتماعی توانسته اند به موفقیت دست یابند. فکر می کنم باید به این سرمایه به عنوان مفهوم پیشین نسبت به دیگر سرمایه ها نگاه کرد. این نگاه هم ضرورت استفاده از رسانه را انکار ناپذیر می کند چه این رسانه است که می تواند به تولید و تکثیر "سرمایه اجتماعی" کمک کند و هم می تواند نقشی بر عکس بیابد و آتش به خرمن این سرمایه زند. باید دانست که رسانه، به عنوان یک برگه سفید و یک ظرفیت خالی، یک ظرفیت است. این که چگونه و چه کسانی آن را در اختیار گیرند و چه محصولی تولید کنند، موضوعی است که با "سواد رسانه ای" باید با آ؛ن مواجه شد. شناخت در این حوزه می تواند ما را به درکی درست از رویداد ها و اتفاقات رسانه ای برساند و نحوه مواجهه ما را با آن سامان دهد. رسانه صادق و حرفه ای که منصفانه به ماجراها نگاه می کند سرمایه افزاست اما اگر از قاعده انصاف و مروت و حرفه ای گری خارج شود، سرمایه سوز خواهد شد. اگر همین ماجرای بیماری همه گیر کرونا را به عنوان یک مدل مطالعاتی در نظر بگیریم خواهیم دید که کارکرد رسانه ها و سواد رسانه ای جامعه مخاطب، این توفیق را به دست داد که در ایران، به رغم همه مصائب و تحریم ها، بتوانیم موفق تر از کشور های توسعه یافته عمل کنیم که بدون مشکل و تحریم در مواجهه با این بیماری، بیش از ما آسیب دیدند. ما توانستیم با تکیه بر سرمایه اجتماعی متولد شده از اعتماد عمومی به فضای عملیاتی و بهداشتی و مذهبی که رسانه ها آن را به جامعه منتقل می کردند، جامعه را برای مواجهه با کمترین ضریب خطر با بیماری، آماده کنیم. ما توانستیم بر امواج رسانه ای غیر علمی، دشمن ساخته و شایعه پرداز، فائق آییم و نگاه مردم را به سمت رسانه های صاحب هویت و شناسنامه برگردانیم. نتیجه این اصلاح رویکرد، قاعده مند کردن رفتار ها بر اساس پروتکل های بهداشتی بود که به نگهداشت سلامت در جامعه کمک کرد. باز تعریف این مدل موفق و کاربردی در دیگر حوزه ها هم می تواند کمک کند تا به موفقیت های کلان تر برسیم.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار