سرویس دین و اندیشه جوان آنلاین: «چگونه مردم مسلمانی که با سختی و گرفتاری تن به اسلام دادند و ایمان آوردند و تحت شکنجههای بسیار واقع شدند، بعد از رحلت پیغمبر اکرم آرامآرام مسیر را تغییر دادند و با جامعه موردنظر پیامبر زاویه پیدا کردند تا آنجا که نهایتاً کار به واقعه کربلا انجامید؟» این سؤالی است که حضرت آیتالله مصباح یزدی در درسهای اخلاق سال تحصیلی ۹۵- ۹۴ تحتعنوان «تحلیل روانشناختی تحولات صدر اسلام» به آن میپردازد. ایشان معتقد است این مسئله ابعاد مختلفی دارد و میتوان آن را از جوانب مختلف تاریخی و... بررسی کرد که نمونههایی از این دست تحلیلها نیز اکنون موجود است، اما آنچه تاکنون از آن غفلت شده جنبه روانشناختی و جامعهشناختی مسئله است که «اگر انسان عوامل آن را بفهمد، میتواند موارد مشابه آن را نیز تفسیر کند و از آن برای خودش عبرت بگیرد. اینگونه بحثهای تحلیلی است که میتواند عبرتآموز باشد و از نظر تأثیری که میتواند در فکر و رفتار ما بگذارد، خیلی اهمیت دارد.» آیتالله مصباح دیگر نتایج این بحث را اینگونه شرح میدهد: «اگر از این زاویه روی این مسائل تاریخی کار کنیم... برای خود ما هم فایده علمی و عملی دارد؛ هم وظیفه خودمان را در مسائل اجتماعی بهتر میشناسیم و به پیامدهای کارهایمان توجه پیدا میکنیم و هم موجب میشود که سهلانگاری نکنیم و بعضی مسائل را دستکم نگیریم.» این سلسله بحث مجموعاً در ۴۳ جلسه بیان گردیده است که شامل بررسی مباحثی از جمله «ملاک ارزشیابی کارها»، «نگاه به دنیا و آخرت»، «شیطانشناسی»، «هوای نفس و هواپرستی»، «زهد» و «ارزش در فلسفه اخلاق الهی» است. علاوه بر صوت و تصویر این جلسات، متن گزیده هر جلسه نیز به همت «پایگاه اطلاعرسانی حضرت آیتالله مصباح یزدی» تهیه گردیده است که در آدرس اینترنتی «www. mesbahyazdi. ir / node /۵۷۲۳» در دسترس عموم قرار داده شده است.