سرویس ایران جوان آنلاین: منابع آبی یکی از زیرساختهای مهم در توسعه اقتصادی است، اما در سالهای اخیر به دلیل عدم توجه کافی به حفظ و صیانت از منابع آب، این موضوع به یکی از مسائل و چالشهای اساسی کشور تبدیل شده است. دشت قزوین که روزگاری به خاطر منابع آبیاش یکی از مناطق مهم برای کشت انواع محصولات کشاورزی به شمار میرفت، حالا به خاطر خالی شدن سفرههای آب زیر زمینیاش شاهد فرونشستهای وحشتناکی شده که آن را در صدر مناطق آسیبپذیر از این پدیده قرار داده است. وضعیت فرونشستهای زمین در این دشت به مرحلهای رسیده که دادستان قزوین از تبدیل شدن آن به یک بحران یاد میکند. محمد قاسمی با بیان اینکه لازم است در این خصوص تبیین برنامههای بلند مدت صورت گیرد تا دشت قزوین احیا شود، میگوید: «بحران آب مسئلهای نیست که بتوان به راحتی از کنار آن عبور کرد، زیرا مصرف و برداشت بیرویه از منابع آب، آسیبهای جدی و جبران ناپذیری را در پی دارد، به همین خاطر بررسی مستمر چالشهای حوزه آب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.» هر چند این مسئول عنوان میکند که راستای حفاظت از منابع آبی استان و با تلاشهای دستگاه قضایی و مشارکت و همافزایی سایر دستگاههای متولی اقدامات قابل توجهی از جمله پلمب و مسلوبالمنفعه چاههای غیرمجاز، نصب کنتور هوشمند بر روی چاههای دارای پروانه، رفع تصرف و آزادسازی بستر و حریم رودخانهها برنامهریزی و اجرایی شد و تداوم این اقدامات در سالجاری با قوت و جدیت در دستور کار قرار دارد، اما حقیقت این است که صیانت از منابع آب نیازمند آمایش سرزمینی است و مصرف بهینه آب در حوزههای مختلف از جمله صنعت، کشاورزی باید با برنامه و متناسب با شرایط آن منطقه صورت گیرد، تا به دلیل برداشت و مصرف بیرویه، هیچ منطقهای دچار بحران نشود.
تهدید زیر گوش مناطق قزوین
مدیرعامل شرکت آب منطقهای قزوین با بیان اینکه فرونشست زمین در جنوب استان و پنج منطقه دیگر از تهدیدات جدی است که برای کنترل آن نیازمند برنامهریزی هستیم، میگوید: «پنج منطقه حساس به فرونشست زمین در استان شناسایی شده که در عصمتآباد بویینزهرا افت تراز ۳۰ ساله حدود ۱۹ متر، در محور کورههای حیدرآباد حدود ۲۱ متر، روستای ارداق ۵۳ متر، محدوده شهر بویینزهرا حدود ۴۱ متر و جنوب دشتابی حدود ۳۶ متر است که در منطقه عصمتآباد شاهد شکافهای ۵۰ متری در باغات پسته هم هستیم که نگران کننده است.» یدالله ملکی با اشاره به اینکه بیشترین فرونشست در جنوب شهر آبیک و بویینزهرا دیده میشود و برای پیشگیری از این پدیده اقدامات تعادل بخشی صورت گرفته تا از تشدید شرایط جلوگیری شود، ادامه میدهد: «تغییر الگوی کشت، مسدود کردن چاههای غیر مجاز، کنترل اضافه برداشت چاههای مجاز، تحویل حجمی آب به کشاورزان، تعدیل مصرف بخشهای مختلف، نصب کنتورهای هوشمند در همه چاهها، تغییر آبیاری سنتی به مدرن، از اقدامات مؤثر برای کنترل فرونشست و پیشگیری از ادامه این فرآیند است.»