سرویس اقتصادی جوان آنلاین: در این میان پیشنهادهایی مبنی بر رشد سهام شناور شرکتهای بورسی، تقویت عرضههای اولیه، انتشار اوراق مالی جدید جهت تأمین مالی حوزههای عمرانی وجود دارد که شاید بتواند به تعمیق بازار سرمایه بینجامد.
تا دو سال گذشته حجم پول در اقتصاد ایران تنها حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان بود که هماکنون در محدوده ۵۵۰ هزار میلیارد تومان قرار دارد. همین امر موجب شده است اشتهای معاملات در بازارهایی، چون ارز، سهام و طلا زیاد شود.
جدال مخالفان و مدافعان بازار سرمایه
برخی از کارشناسان اقتصادی هدایت نقدینگی به بازار سرمایه را یکی از ابتکارات دولت دوازدهم معرفی میکنند و معتقدند این امر موجب شده سفتهبازی پول در بازار ارز کاهش یابد و در عین حال جلوی خروج سرمایه از ایران نیز گرفته شد و حتی در حوزههایی هم با جذب سرمایهگذاری خارجی در بازار سرمایه روبهرو شدیم. برخی از منتقدان، اما با مقصر دانستن بانک مرکزی معتقدند نباید در دو سال تقریباً حجم پول دو برابر میشد و این رشد حجم پول، تورم در اقتصاد را به همراه داشته و سفتهبازی در اقتصاد نیز تقویت شده است.
به نظر میرسد هدایت نقدینگی در بازار سرمایه موافقان و مخالفانی دارد که سخنهای متفاوت و گوناگونی دارند.
از اینرو انتظار میرود مراکز پژوهشی، نقش بازار سرمایه را در اقتصاد ایران برای جامعه کارشناسی موشکافی کنند، زیرا برخی از تحلیلگران معتقدند سهامهای کوچک بورسی بین پنج الی ۵۰ برابر ارزش ذاتی معامله میشوند و، چون کانالهای بورسی سهامداران را پیوسته به خرید این سهام ترغیب میکنند، بنابراین اصلاحی انجام نمیگیرد و حباب شرکتهای کوچک بیشتر و بیشتر میشود که این مهم باعث نگرانی بزرگ در جامعه شده است.
از سوی دیگر در بازار ارز نیز شاهد داغ شدن بازار سفتهبازی هستیم.
بازار سیاه ارز
یک فعال بازار ارز با انتقاد از فاصله ۲ هزار تومانی نرخ خرید و فروش ارز در صرافیهای بانکی گفت: این موضوع باعث میشود مردم برای فروش ارزهایشان به سمت بازار آزاد کشیده شوند و تعادل بازار بههم بخورد.
یک فعال بازار دیگری ارز با انتقاد از فاصله بالای قیمت خرید و فروش ارز در صرافیهای بانکی اظهار کرد: در حال حاضر بین نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی ملی ۲ هزار تومان اختلاف قیمت وجود دارد که این موضوع اولاً باعث آشفتگی بازار ارز شده و ثانیاً به دلیل پایین بودن نرخ خرید نسبت به بازار آزاد، فروشندگان ارز را به بازار سیاه سوق میدهد.
او اضافه کرد: این در حالی است که سایر صرافیها مجاز نیستند فاصله نرخ خرید و فروش ارز را بیش از یک درصد اعلام کنند و وقتی نرخ خرید صرافی بانکی هم پایین باشد، ما نمیتوانیم نرخ خرید خود را تا این حد پایین بیاوریم، چراکه این قیمت رقابتی نیست و کسی حاضر نمیشود ارز خود را با این نرخ به ما بفروشد.
این فعال بازار درباره علت فاصله بالای دو نرخ بیان کرد: زمانی که بازار آشفته باشد، بانک مرکزی برای کنترل بازار، فاصله نرخ خرید و فروش ارز را افزایش میدهد، اما اختلاف ۲هزار تومانی دو نرخ غیرمنطقی است و بازار را سردرگم خواهد کرد.
وی با تشریح قیمت دلار و یورو در بازار گفت: قیمت دلار در صرافیهای بانکی برای فروش ۲۲ هزارو ۳۰۰ و برای خرید ۲۰ هزارو ۴۰۰ تومان اعلام شده است. همچنین یورو امروز با قیمت ۲۶ هزارو ۱۰۰ تومان به فروش میرسد و نرخ خرید آن از فروشنده ۲۴ هزارو ۲۰۰ تومان است. او افزود: نرخ دلار در سایر صرافیها برای فروش حدود ۲۲ هزارو ۸۰۰ و برای خرید ۲۲ هزارو ۶۰۰ تا ۲۲ هزارو ۷۰۰ تومان است؛ در بازار آزاد نیز قیمت دلار حدود ۲۳ هزارو ۴۰۰ تومان اعلام شد.
از سوی دیگر بازار بورس تهران که طی روز ابتدایی هفته جاری شاخص کل ۲ میلیون واحدی را به نمایش گذاشت، این روزها در اصلاح بهسر میبرد و به نظر میرسد رشد حجم پول در اقتصاد یکی از دلایلش تورم ۴۰ درصدی و سود سپرده ۱۵ درصدی بانکی است که به خروج نقدینگی از سودهای بلندمدت و ورود به بازارهایی، چون سرمایه است. در این میان تأمین کسری بودجه دولت از محل خلق پول داغ نیز در سفتهبازی مهم است.
ناظر بازار سرمایه مراقب دستکاری قیمت در سهمهای کوچک بازار باشد
با توجه به اینکه شرکتهای کوچک بورسی به دلیل محدود بودن حجم مبنا توسط برخی از گروههای پشت پرده بهسادگی هر روز با صف خرید ساختگی و پمپاژ نقدینگی جهت رشد پیوسته قیمت سهم روبهرو میشوند و متعادل شدن این دست شرکتها و تخلیه حباب آنها امروزه برای بازار سرمایه به یک مسئله تبدیل شدهاست، این نگرانی وجود دارد که عدهای با پذیرهنویسی شرکتهای کوچک در بورس به دنبال دستکاری نگرانکننده نرخ این شرکتها در بازار باشند. این در حالی است که طی ماههای گذشته متأسفانه عمده شرکتهای جذبشده در بازار بورس نیز عموماً شرکتهای کوچک بودهاند.
در این میان انتظار میرود از طرفی نظارت بر سهام شرکتهای کوچک که بین ۵ تا ۵۰ برابر قیمتشان با ارزش ذاتیشان فاصله گرفتهاست، تشدید شود و اگر لازم است تابلوی این شرکتها تغییر کند و دامنه نوسان این دست شرکتها محدود شود یا اینکه عرضه سهام شرکتهای بزرگ بازار تشدید شود.
جزئیات ورود ۵۰ شرکت بخش خصوصی به بورس تا پایان سال
در این راستا از اتاق بازرگانی نیز انتظار میرود اگر قرار است در بعد عرضه سهام جدید کمکی به بازار سرمایه کند، شرکتهایی با اندازه مناسب و سودآوری مناسب را به بازار هدایت نکند، زیرا اخیراً شاهد پذیرهنویسی شرکتهای کوچک در بازار هستیم که این شرکتها طعمه مناسبی برای سفتهبازی و شکار نقدینگی مردم و ایجاد مسئله در آینده برای بازار سرمایه است.
در همین رابطه، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران میگوید با پیگیری مقدمات لازم، پذیرش ۵۰ شرکت بخش خصوصی در بورس تا پایان سال نهایی میشود.
حسین سلاحورزی در گفتگو با ایسنا اظهار کرد: همانطور که در جلسات قبلی شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی به موضوع ورود جدیتر این بخش به بازار سرمایه پرداخته شدهبود، در جلسه اخیر این شورا نیز گامهایی جدید در این مسیر برداشته شد.
به گفته وی، یکی از اصلیترین مسائلی که همچنان در شورای گفتگو بحث در رابطه با آن ادامه دارد، تأمین مالی پروژههای نیمه تمام از طریق بازار سرمایه است. بخش خصوصی آمادگی خود را در این زمینه اعلام کرده و به نظر میرسد امکان دستیابی به روشی قابل قبول وجود خواهد داشت.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران، با اشاره به مذاکراتی که برای ورود شرکتهای بخش خصوصی به بازار سرمایه انجام شده، اظهار کرد: در جلسه قبلی شورای گفتگو با امضای تفاهمنامهای میان سازمان بورس، فرابورس و اتاق ایران، بنا شد با شکل دادن به پنجرهای واحد، مقدمات ورود بخش خصوصی به بورس فراهم شود.
سلاحورزی ادامه داد: در چارچوب این پنجره واحد که پیادهسازی و نظارت بر آن بر عهده اتاق بازرگانی خواهد بود، وضعیت بنگاهها بررسی شده و مقدمات لازم برای ورود آنها به بورس فراهم میشود.
وی درباره آخرین وضعیت استقبال بخش خصوصی از ورود به بازار سرمایه نیز بیان کرد: در هفتههای گذشته، بیش از ۲۳۰ ثبتنام انجام شدهاست و ۴۰ شرکت برای پیگیری شرایط مورد نیاز مشاوره خود را آغاز کرده و ۹۹ شرکت نیز اطلاعات مالی خود را به ثبت رساندهاند و پیشبینی میشود تا پایان سال، ۵۰ شرکت بخش خصوصی در بورس پذیرش شوند.