سرويس فرهنگ و هنر جوان آنلاين: مراسم یادبود خسرو سینایی با اجرای حمید فرخ‌نژاد از طریق صفحه اینستاگرام کانون کارگردانان ایران برگزار شد. فرخ‌نژاد با تاکید به دانش موسیقایی و سینمایی خسرو سینایی گفت: وجه بارز خسرو سینایی انسانیت و بزرگواری او بود.
در آغاز برنامه هم قطعه‌ای موسیقی ساخته خسرو سینایی برای مخاطبان پخش شد.ای کاش سینایی فیلم آخرش را می‌ساخت
محسن امیریوسفی به عنوان یکی از حضار در این مراسم مجازی، ضمن تسلیت برای درگذشت خسرو سینایی گفت: «ما با اینکه به دلیل کرونا دستمان بسته است، اما تلاش کردیم یادبودی درسطح استاد سینایی برگزار کنیم و امیدواریم موفق باشیم. خاطرات زیادی از خسرو سینایی در کانون کارگردانان سینما هست و همیشه با هم درمورد مسائل مختلف گفتگو داشتیم. استاد سینایی وجوه مختلفی داشت و در زمینه فیلم کوتاه، مستند، موسیقی و… متخصص بود.ای کاش سینایی این اواخر فیلم آخرش را می‌توانست بسازد و این حسرت بر دل او و ما نمی‌ماند».
او افزود: «ای کاش ما برای فیلمسازان بزرگ دیگر چاره‌ای بیندیشیم تا دچار این‌ای کاش‌های نشویم. امیدوارم حداقل از آثار سینایی که حدود ۱۲۰ فیلم داستانی و مستند است بهره ببریم. او از تکرار نشدنی‌های سینما و از نسل دهه ۴۰ است که دهه درخشانی بود. امیدوارم همه بازمانده‌های آن دهه در حوزه سینما فعالیت‌شان را ادامه دهند. جا دارد از استاد ناصرتقوایی، داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، بهرام بیضایی و… یادی کنیم و قدردان آن‌ها باشیم. امیدوارم روح استاد سینایی شاد باشد».
سینایی یک آرتیست مدرنیست بود
در ادامه مراسم فرح اصولی درمورد نگاه هنری که سینایی به او داده بود، گفت: «من ۲۳ ساله بودم که برای یک انیمیشن با سینایی کار کردم و همیشه نظر خودم را قاطعانه می‌دادم و او هم همینطور بود. در حوزه سینما از او بسیار یاد گرفتم. او کارگردان باسوادی بود و نگاه آرتیستی داشت. سینما ابزار هنری سینایی بود. من به او می‌گفتم تو سینما را بلدی، ولی شخصیتت به سینما نمی‌خورد. او تماشاچی محدودتر می‌خواست و یک آرتیست مدرنیست بود».
خسرو سینایی واقعا زحمت می‌کشید
در ادامه گیزلاسینایی بیان کرد: «خاطره من از خسرو سینایی به وین برمی‌گردد. ما دانشجو بودیم و فیلمی به اسم «ماهی گیر» در مورد بچه‌ای که نمی‌خواست مدرسه برود می‌ساختیم. در صحنه‌ای لب رود دانوب بازیگر باید توی آب می‌پرید و ما ناشی بودیم و صحنه از آب درنمی آمد. در آخر سینایی خودش نقش زن را برعهده گرفت و بازی کرد. او جدی کار می‌کرد و واقعا زحمت می‌کشید».
در ادامه مراسم یکی دیگر از قطعه‌های موسیقی ساخته خسرو سینایی پخش شد.
سینایی جنسش از جنس چاپیدن و زرنگی نبود
بهمن فرمان آرا به عنوان یکی از مهمانان این مراسم بیان کرد: «سینایی برای سینمای ما زیادی نجیب بود. ما هم سن بودیم. تقریبا همزمان به ایران برگشتیم. خیلی وقت بود یکدیگر را می‌شناختیم، اما در دایره کاری هیچگاه به هم وصل نشدیم. سینایی دانش گسترده‌ای درمورد تمام جنبه‌های سینما داشت. او هم شاعر بود، هم موزیسین. سینایی الکی نمی‌گفت چیزی خوب است یا بد. خسرو برای سیستم مدار بسته ما زیادی نجیب بود در نتیجه کار‌هایی که می‌شد در سینما انجام دهد، نتوانست به ثمر برساند و به او می‌گفتند بودجه نیست درحالی که برای کسی که تازه به سینما آمد پنجاه برابر بودجه وجود داشت!».
فرمان آرا افزود: «او حرص می‌خورد و افسرده می‌شد، اما جنس او اینطور نبود که در روزنامه‌ها مصاحبه کند. نجابت بهترین صفتی است که می‌توان درمورد او به کار برد، اما او در سیستمی نجیب بود که خیلی نجابت به کار نمی‌آید. سینایی جنسش از جنس چاپیدن و زرنگی نبود».
رخشان بنی اعتماد هم برای مراسم یادبود سینایی یکی از اشعار او را روی موسیقی‌ای ساخته خسرو سینایی خوانده بود و در این مراسم صدای او پخش شد.
سینایی خانواده‌ای هنرمند را پرورش داد
فاطمه معتمدآریا در ادامه مراسم آنلاین یادبود برای خسرو سینایی گفت: «من اول به خانواده سینایی می‌گویم تعجب ندارد این همه ابراز محبت مردم به خانواده سینایی. این به دلیل بزرگی خانواده آنهاست. سینایی خانواده‌ای هنرمند را پرورش داد. همه این خانواده هنرمند به معنای واقعی هستند. سینایی در تمام زندگی اش از زمان مهاجرت و خروج از ایران تا برگشتن به کشور همیشه آرتیست بوده و کار‌هایی داشته که همه ماندگار شده و ما هیچوقت نمی‌گوییم حیف چرا سینایی این کار را کرد؟! این ویژگی از سینایی برای ما به ارث باقی می‌ماند».
او هم چنین در پایان صحبت هایش به در گذشت ماه چهره خلیلی نیز اشاره داشت: «وقتی از خانواده بازیگران عزیزی از دست می‌رود، غم بزرگی بر دل ما می‌نشیند، چون عضوی از خانواده مان را از دست داده ایم. من از طرف انجمن بازیگران به پسر و همسرش تسلیت می‌گویم.
سینایی به گردن من حق داشت
مهدی احمدی که بیشترین همکاری را با خسرو سینایی داشته در ادامه مراسم گفت: «سینایی به گردن من حق داشته است. من اولین کارم را با او شروع کردم و در سینما بازهم با او همکار بودیم. او ما را به کوچه‌های عشق و سینما آورد. او برای من یک دوست هم بود و به او بی مهری زیادی شد. سینایی در زمینه شعر دستی به قلم داشت و دو مجموعه شعر از او چاپ شده است؛ «ترانه شاپرک‌های سپید» و «اتاق صورتی» که بسیار ویژه هستند».
او گفت: «هرچه در کار حرفه‌ای خودم دارم از سینایی و خانواده او دارم».
سینایی زندگی محترمانه‌ای داشت
همایون اسعدیان در ادامه مراسم یادبود خسرو سینایی گفت: «متاسفم که در این غم‌ها نمی‌توانیم کنار هم باشیم. کرونا همدردی را از ما می‌گیرد و نمی‌گذارد ما در غم کنار هم باشیم».
او بیان کرد: «دردناک است که سینایی را غریبانه به خاک بسپاریم. نمی‌دانم روزگار تلخ کی می‌گذرد. من یک کارگردانم و نمی‌توان به من گفت هنرمند. آرتیست بودن یک مجموعه است. سینایی از نوجوانی هنرمندانه عمر طی کرد. او زندگی محترمانه‌ای داشت و حتی به اعتراض به اینکه چرا شرایط فیلمسازی برایش فراهم نیست جنجال به پا نمی‌کرد».
اسعدیان افزود: «روزی از پشت پنجره خانه سینما دیدم سینایی در حیاط خانه سینما نشسته و نمی‌دانستم برای چه آمده بود، اما خیلی آرامش داشت و عذاب وجدان دارم که چرا نرفتم از او بپرسم کاری از دست من برمی آید یا نه؟ کاش تک تک ما سعادت داشتیم یک فیلم سینمایی در کارنامه کاری داشته باشیم مثل «عروس آتش!» که ماندگار شد».
در کنار سینایی متوجه گذر زمان نمی‌شدم
علی لقمانی مدیرفیلمبردای که در بیشتر فیلم‌های سینایی همکاری داشته، درباره این هنرمند از دست رفته گفت: «من درواقع شاگرد سینایی بودم و این شاگردی تا آخرین لحظه ادامه داشت. او برای من سنگ صبور بود و من را به عنوان عضوی از خانواده پذیرفته بود. سینایی به عنوان ستون فرهنگی می‌توانست در سینمای ما پررنگ‌تر باشد و بیشتر به او توجه کنیم».
لقمانی گفت: «در همه حوزه‌ها آدم‌های این چنینی ارزشمند داریم که باید به آن‌ها توجه شود. او در همه حوزه‌ها شناخته شده بود و باید از توانایی‌های او بهره می‌بردیم. سینایی وسعت نگاه و دانش عمیقی به همه حوزه‌ها داشت. وقتی کنارش بودم متوجه گذر زمان نمی‌شدم. هربار از کنار سینایی می‌آمدم فکر می‌کردم دارای شان هستم و رشد کرده ام».
از دیگر کسانی که در این مراسم مجازی از سینایی گفت احمد نادعلیان بود که ضمن اشاره به آشنایی خود با سینایی عنوان کرد: «وقتی از انگلستان برگشته بودم و بعد از یک جشنواره تجسمی، به دعوت انجمن هنر‌های تجسمی به همراه گیزلا و سمیرا سینایی به جزیره هرمز رفتیم و بستری برای مستند «جزیره رنگین» به کارگردانی خسرو سینایی شد. به خانواده خسرو سینایی تسلیت می‌گویم. من به این خانواده و استاد سینایی مدیون هستم».
سینایی به اصولی در فیلم سازی معتقد بود
هوشنگ گلمکانی در ادامه مراسم یادبود خسرو سینایی گفت: «خسرو سینایی استاد تدوین و مستندسازی من در سال ۵۵ در دانشکده هنر‌های دراماتیک بود. سینایی به اصولی در فیلم سازی معتقد بود منظورم اصول اخلاقی نیست بلکه تکنیک است. برای درس مستندسازی طرحی به او دادم تا فیلمی بسازم. با یک مقدار عکس و بریده روزنامه و گفتار متن و چیز‌هایی که قرار بود بعدا آن را فیلمبرداری کنم. او گفت اینکه فقط یک صفحه متن است و باید سناریو داشته باشی. او گفت باید دقیقا بنویسی فیلم با چه چیزی شروع می‌شود و… او گفت باید همه جزئیات تصویر و صدا را بگویی! من گفتم مگر مستند در مرحله تدوین شکل نمی‌گیرد؟ گفت بله، ولی باید از الان در ذهن تو شکل گرفته باشد».
گلمکانی گفت: «سینایی مثل یک مهندس کار می‌کرد. بحث‌هایی با او در کلاس داشتم که موجب کدورت بین ما می‌شد و می‌گفتم فیلم‌های شما خیلی دقیق است و حس و حال کم دارد. بعد در «کوچه‌های عشق» وقتی باز این نکته را یادآوری کردم دیدم او از آن هنرمند‌هایی نیست که عاشق فکر خودش باشد و وقتی می‌بیند رویکرد دیگری لازم است آن را انتخاب می‌کند. یادم هست که سینایی گفت من همه فیلم‌هایم را دقیق می‌نوشتم و می‌ساختم و در «کوچه‌های عشق» خودم را رها کردم. سینایی شمالی بود و فیلمی درمورد آبادان و جنوب ایران می‌سازد که اینهمه برما تاثیرگذار گذاشت! این کار کمی نیست».
فرخ نژاد افزود: «سینایی می‌گفت ما باید خودمان را به واقعیت نزدیک کنیم نه اینکه واقعیت را به خودمان نزدیک کنیم».
در پایان حمید فرخ‌نژاد بار دیگر به خانواده مرحوم خسرو سینایی و درگذشت ماه‌چهره خلیلی را تسلیت گفت.
