سرویس جامعه جوان آنلاین: وزارت علوم همچنان تأکید دارد که اجبار نیست دانشجویان جدیدالورود سه هفته اول در دانشگاه حضور داشته باشند. از طرف دیگر این وزارتخانه اولویت حضور در دانشگاه را به دانشجویانی داده که کارگاه یا درس عملی دارند. حضور دانشجویان تحصیلات تکمیلی هم تأیید شده است.
از اسفند سال قبل و با شیوع ویروس کرونا وزارت علوم با اعلام اینکه تابع تصمیمات ستاد کروناست، کار خود را راحت کرد. وقتی ستاد کرونا تصمیمگیری را به وزارت علوم میسپارد، وزارت علوم هم به دانشگاهها تفویض اختیار میکند، به راحتی یک نامه زدن و منتظر ماندن برای رسیدن ابلاغیهای دیگر از ستاد کرونا.
هرچند وزارت علوم این مسئله را مشارکت دادن دانشگاهها در برنامهریزی و فرصتدهی در اعلام نظرات آنها میداند، اما در چنین شرایطی یک مرجع واحد برای تصمیمگیری و برنامهریزی ضروری است. در غیر این صورت دلیل حضور و فعالیت وزارتخانهای همچون علوم، تحقیقات و فناوری با کلی مسئول و مدیر حقوقبگیر چیست؟
گمانهزنیهای وزارت علومی
از روز ۱۵ شهریور فعالیت دانشگاهها بنا به صلاحدید خودشان آغاز شد. دانشجویان تحصیلات تکمیلی به بهانه اندک بودنشان و دانشجویان رشتههای فنی هم که دروس کارگاهی دارند، نخستین افراد حضور یافته در دانشگاه بودند.
سازمان سنجش قول داده اسامی پذیرفتهشدگان را در چهار مقطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری بعد از ۲۰ مهر اعلام کند و پس از آن ثبت نام دانشجویان نوورود به صورت الکترونیکی در دانشگاهها آغاز خواهد شد. معاون آموزشی وزارت علوم در همین رابطه گفته احتمالاً اوایل آبان آموزش برای دانشجویان جدیدالورود آغاز خواهد شد.
رعایت حداکثری پروتکلهای بهداشتی
البته در خصوص ارائه خدمات خوابگاهی به دانشجویان غیربومی تأکید شده که سرویسدهی به صورت هتلینگ باشد و تغذیه نیز با رعایت پروتکلهای بهداشتی به این دانشجویان داده خواهد شد. بر اساس برنامهریزیهای صورت گرفته، قرار است نودانشجویان اول آبان به دانشگاهها وارد شوند و توصیه شده در ترم اول نودانشجویان تعداد واحدهای کمتری نسبت به سال قبل انتخاب کنند. در همین حال برخی دانشگاهها تقویم آموزشی نیمسال اول ۱۴۰۰-۱۳۹۹ خود را با تأکید بر آموزش غیرحضوری اعلام کردهاند. برخی تأکید کردهاند کلاسهای عملی و کارگاهی با رعایت حداکثری پروتکلهای بهداشتی به صورت حضوری برگزار میشود.
دانشجویان جدیدالورود با محیط دانشگاه آشنا شوند
معاون آموزشی وزارت علوم هم درباره نحوه و شرایط حضور دانشجویان جدیدالورود اعلام کرده که الزامی نیست همه دانشجویان جدیدالورود سه هفته در دانشگاه حضور داشته باشند.
علی خاکیصدیق درباره نحوه سه هفته حضور دانشجویان جدیدالورود در دانشگاهها گفت: الزامی نیست که همه دانشجویان جدیدالورود سه هفته در دانشگاه حضور داشته باشند.
وی با بیان اینکه چنین چیزی به دانشگاهها اعلام نشده است، افزود: به دانشگاهها اعلام شده از آنجا که خوب است دانشجویان جدیدالورود با محیط دانشگاه آشنا شوند، بهتر است و توصیه میشود دانشگاههایی که میتوانند دانشجویان جدیدالورود را به صورت حضوری بپذیرند، این دانشجویان حداقل دو تا سه هفته حضور یافته و آموزش حضوری ببینند، اما اگر این موضوع مستلزم نقل و انتقالات وسیع باشد، یا اینکه دانشگاه ظرفیت خوابگاهی برای ارائه به دانشجویان نداشته باشد، چنین کاری صورت نمیگیرد.
مبنای آموزش دانشجویان
معاون آموزشی وزارت علوم درباره اینکه رئیسجمهور عنوان کرده دانشگاهها در جایی که امکانپذیر است باید حضوری و فعال باشند و در جایی که نمیتوانند، کلاسها به صورت غیرحضوری برگزار شود، افزود: در صورتی که دانشگاهها بتوانند شرایط را فراهم کنند، مشکلی هم در نقل و انتقال دانشجویی رخ ندهد، مسئله خوابگاه نیز کامل حل شود، آن گاه میتوانند حضوری برگزار کنند. خاکیصدیق درباره نوع آموزش دانشجویان نیز گفت: مبنای آموزش دانشجویان کارشناسی مجازی بوده و مبنای آموزش دانشجویان تحصیلات تکمیلی با محوریت آموزش مجازی به صورت ترکیبی خواهد بود. به گفته وی فعلاً اولویت حضور در دانشگاه با دانشجویانی است که کارگاه داشته یا درس عملی و آزمایشگاهی دارند، دانشجویان تحصیلات تکمیلی هم، چون تعداد آنها کم است، در دانشگاه حضور دارند.
همچنین وزارت علوم به دانشگاهها اعلام کرده اگر فضای خوابگاهی ایجاد شد که دستهای از دانشجویان در دانشگاه حضور داشته باشند، اولویت با دانشجویان جدیدالورود است که بتوانند در دانشگاه حضور یافته و با دانشگاه آشنا شوند.
دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی در شهرستانی که عمده دانشجویان دانشگاهش بومی بوده و در وضعیت سفید نیز قرار دارد میتواند به صورت حضوری دانشجویان را بپذیرد.
دانشگاههای علوم پزشکی: آغاز سریعالسیر
سال تحصیلی دانشگاههای علوم پزشکی از ۱۵ شهریور آغاز شده و مدت آموزش نیمسال اول سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ به مدت ۱۷ هفته خواهد بود و ۱۱ دی ۹۹ به پایان میرسد. همچنین حذف و اضافه برای دانشجویان به مدت دو هفته پس از شروع نیمسال تحصیلی انجام میشود.
حذف اضطراری برای دانشجویان به مدت سه هفته مانده به پایان نیمسال تحصیلی انجام خواهد شد. امتحانات نیمسال اول تحصیلی دانشگاههای علوم پزشکی به مدت دو هفته برگزار خواهد شد و امتحانات از ۱۳ دی ۹۹ آغاز شده و تا ۲۵ دی ۹۹ ادامه دارد.
دستهبندی دانشجویان در دانشگاه آزاد
سخنگوی دانشگاه آزاد در خصوص زمان آغاز سال تحصیلی برای دانشجویان جدید گفته است: دانشجویان جدیدالورود به دو دسته تقسیم میشوند؛ نخست آنهایی که بدون کنکور در دانشگاه آزاد ثبت نام کردهاند که این افراد تا هفتم مهر برای ثبت نام فرصت دارند و پس از آن مدارک و سابقه علمی آنها بررسی خواهد شد. چند روز بعد نیز کلاسها شروع میشود. سخنگوی دانشگاه آزاد افزود: دسته دیگر آنهایی هستند که از طریق کنکور در دانشگاه آزاد ثبت نام کردهاند که بر اساس اعلام سازمان سنجش قرار است اسامی پذیرفتهشدگان تا ۲۰ مهر به دانشگاه اعلام شود.
همچنین رئیس دانشگاه آزاد اعلام کرده قرار است در ترم آینده دانشجویان در گروههای پنج نفره حداقل چهار جلسه در دانشگاه حضور داشته باشند و ۱۲ جلسه دیگر به صورت غیرحضوری و مجازی برگزار شود.
دانشگاه شهید بهشتی: کلاسهای آموزشی شروع شده
دانشگاه شهید بهشتی اعلام کرده انتخاب واحد دانشجویان این دانشگاه از شنبه ۱۵ شهریور آغاز شده و تا سهشنبه ۱۸ شهریور ادامه داشته است. شروع کلاسها نیز از ۲۲ شهریور بود.
بر اساس تقویم آموزشی، کلاسها چهارشنبه ۱۰ دی به پایان میرسد و امتحانات پایانی نیمسال از شنبه ۱۳ دی آغاز میشود و تا پنجشنبه ۲۵ دی ادامه دارد. دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیز تا ۳۰ بهمن برای دفاع از پایاننامه و رساله مقاطع تحصیلات تکمیلی خود فرصت دارند.
دانشگاه امیرکبیر: ثبت نام شروع شد
آنطور که دانشگاه صنعتی امیرکبیر اعلام کرده ثبت نام دانشجویان در روزهای شنبه و یکشنبه ۲۲ و ۲۳ شهریور شده و پس از آن کلاسها ۲۹ شهریور آغاز خواهد شد. فرآیند حذف و اضافه نیز در روزهای سهشنبه و چهارشنبه ۱ و ۲ مهر انجام میشود.
بر اساس اعلام این دانشگاه، هفته پایانی کلاسهای کارشناسی شنبه ۱۳ دی تا چهارشنبه ۱۷ دی اعلام شده و آزمونهای پایانی نیز از روزهای شنبه ۲۰ دی تا ۲ بهمن برگزار خواهد شد.
ثبت نام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی امیرکبیر برای نیمسال اول ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در روزهای سهشنبه و چهارشنبه ۲۵ و ۲۶ شهریور انجام میشود.
بر اساس اعلام دانشگاه شروع کلاسها نیز از شنبه ۲۹ شهریور خواهد بود و حذف و اضافه در روزهای یکشنبه و دوشنبه ۶ و ۷ مهر انجام میشود. هفته پایانی کلاسها از شنبه ۱۳ دی الی چهارشنبه ۱۷ دی اعلام شده و امتحانات پایان ترم قرار است شنبه ۲۰ دی الی ۲ بهمن برگزار شود.
دانشگاه تربیت مدرس: حذف و تعویض دروس تا ۱۳ و ۱۴ مهر
در تقویم آموزشی دانشگاه تربیت مدرس نیز اعلام شده انتخاب واحد و آغاز نیمسال اول سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ برای دانشجویان ورودی ۹۹-۹۸ و قبل از آن، از ۱۵ تا ۱۹ شهریور بود و کلاسهای این گروه دانشجویان از ۲۹ شهریور شروع میشود. طبق تقویم مذکور حذف و تعویض دروس ۱۳ و ۱۴ مهر و پایان کلاسهای این دسته از دانشجویان ۱۷ دی برنامهریزی شده است.
پذیرش و آغاز کلاسهای دانشجویان نوورود به دلیل تعویق آزمونهای ورودی دانشگاهها در همه مقاطع تحصیلی منوط به زمان اعلام نتایج نهایی پذیرفتهشدگان بوده و متعاقباً اعلام خواهد شد.
تشکیل کلاسها در نیمسال تحصیلی جدید به صورت غیرحضوری و از طریق سامانه رسمی آموزش الکترونیکی دانشگاه (LMS) انجام میشود. در صورت تصویب ستاد ملی مبارزه با کرونا و امکان حضور فیزیکی ایمن دانشجویان، کلاسهای آموزشی به صورت حضوری یا به صورت ترکیبی (حضوری- مجازی) برگزار خواهد شد.
دانشگاه تهران: آغاز کلاسها از ۲۹ شهریور
آنطور که در تقویم آموزشی دانشگاه تهران آمده است؛ کلاسهای آموزشی دانشجویان دانشگاه تهران برای نیمسال آینده از ۲۹ شهریور آغاز میشود و دانشجویان از ۱۲ تا ۱۴ مهر به مدت سه روز میتوانند نسبت به حذف و اضافه خود اقدام کنند.
بر اساس اعلام دانشگاه تهران امتحانات میانترم دانشجویان دانشگاه تهران در ترم آینده از ۱۷ آبان آغاز و ۲۸ پایان مییابد و ۲۴ دی پایان کلاسهای نیمسال اول دانشجویان اعلام شده است. همچنین امتحانات نهایی ترم نیز از ۲۵ دی آغاز میشود و این مهلت تا ۹ بهمن ادامه دارد.
دانشگاه شریف: آغاز امتحانات از ۲۲ دی
بر اساس تقویم آموزشی دانشگاه صنعتی شریف ثبت نام دانشجویان کارشناسی (ورودی ۹۸ و ماقبل) از روز ۱۵ شهریور آغاز و تا روز سهشنبه ۱۸ شهریور ادامه داشت. همچنین ثبت نام دانشجویان تحصیلات تکمیلی (ورودی ۹۸ و ماقبل) از روز چهارشنبه ۱۹ شهریور آغاز شد و تا روز شنبه ۲۲ شهریور ادامه داشت. بر اساس این اطلاعیه آخرین مهلت تقاضای مرخصی تحصیلی روز سهشنبه ۸ شهریور اعلام شد. کلاسها در این نیمسال تحصیلی از ۲۹ شهریور آغاز میشود و تا ۱۴ دی ادامه دارد.
همچنین آخرین مهلت تقاضای حذف نیمسال روز چهارشنبه ۳ دی ماه سال جاری اعلام شده است. امتحانات پایان ترم نیز از روز دوشنبه ۲۲ دی آغاز خواهد شد و تا روز یکشنبه ۵ بهمن ادامه خواهد داشت.
دانشگاه علمی و کاربردی: پذیرش با تأخیر از نیمه مهر
کلاسهای علمی کاربردی دانشگاه جامع علمی و کاربردی از روز ۱۵ شهریور آغاز شده و بنا به گفته مسئولان این دانشگاه بخش نظری کلاسها به صورت مجازی برگزار و بخش عملی با رعایت پروتکلهای بهداشتی به صورت حضوری برگزار میشود.
رئیس دانشگاه اعلام کرده پذیرش نودانشجویان از نیمه مهرماه با تأخیر خواهد بود ولی دانشجویان جاری دانشگاه از ۱۵ شهریور پذیرش میشوند و تلاش ما این است که بخش عملی دروس تا آغاز پیک جدید کرونا برگزارشده و سپس دروس نظری به صورت مجازی برگزار خواهد شد.
دانشگاه پیام نور: انتخاب واحد تا ۲۳ شهریور
بر اساس اعلام دانشگاه پیام نور، ثبت نام و انتخاب واحد ترم مهر ۹۹ از ۱۰ شهریور برای دانشجویان کارشناسی و ارشد دانشگاه آغاز شده و تا ۲۳ شهریور ادامه داشت. این زمان برای ورودیهای قدیم بوده، اما ثبت نام و انتخاب واحد دانشجویان جدید بعد از اعلام نتایج قبولشدگان صورت میگیرد.
دانشگاه خواجه نصیر: آغاز کلاسهای آموزشی از ۲۹ شهریور
همچنین معاون آموزشی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی اعلام کرده کلاسها از ۲۹ شهریور به صورت مجازی برگزار خواهد شد.
دانشگاه خوارزمی: شروع کلاسها از ۲۲ شهریور
انتخاب واحد در دانشگاه خوارزمی از ۱۵ شهریور آغاز شده و تا ۱۸ شهریور ادامه داشت. دانشگاه همچنین اعلام کرده بود انتخاب واحد با تأخیر در روزهای ۱۹ و ۲۰ شهریور انجام میشود.
شروع کلاسها هم ۲۲ شهریور بود و حذف و اضافه دو درس (ویژه کارشناسی) در تاریخهای ۲۹ شهریور تا ۲ مهر صورت میگیرد.
دستورالعمل مشخصی وجود ندارد
دانشگاهها همچنین با این پرسش روبهرو هستند که باید در ترم جدید پذیرای چه تعداد دانشجو به صورت حضوری باشند؟ از طرفی هنوز جزئیات و نحوه پذیرش دانشجویان و استقرارشان در خوابگاه، چگونگی تأمین و توزیع غذا و نحوه ارائه سایر سرویسدهیها به دانشجویان غیربومی و... مشخص نیست. با وجود این، اگر قرار باشد دانشگاهها پذیرای دانشجویان باشند، اینکه هنوز هیچ دستورالعمل مشخصی برای حضور دانشجویان در کلاس و خوابگاهها تدوین و ابلاغ نشده، ابهام دیگری است که در آغاز سال تحصیلی پیش روی دانشگاهها قرار دارد.
نظر کارشناس
نگرانی از کاهش جایگاه دانشگاه در رتبهبندیهای جهانی
رئیس دانشگاه پلیتکنیک نسبت به کاهش جایگاه دانشگاه در رتبهبندیهای بینالمللی به دلیل کاهش فعالیتهای پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی ابراز نگرانی کرد.
احمد معتمدی درباره مهمترین دغدغههای دانشگاه در آستانه ترم جدید گفت: مشخصاً موضوع بودجه، دغدغه همیشگی ما بوده و هست؛ خصوصاً در برهه کنونی، اهمیت و نگرانی درخصوص آن دوچندان نیز شده است.
در نگاهی سطحی، شاید این گونه به نظر برسد که با شیوع کرونا و حضور نیافتن دانشجویان در دانشگاه، هزینههای ما کاهش پیدا کرده، اما واقعیت این است که تورم سال جاری در مقایسه با سال ۹۸، عدد و رقم بالایی است تا حدی که برخی هزینههای ما اکنون حتی به بیش از دو برابر افزایش یافته است.
وی ادامه داد: در مقابل، از طرفی برخی درآمدهای ما از قبیل آزمایشگاهی، خدماتی و... با کاهش مواجه شده و از سوی دیگر، افزایش ۴۰ درصدی حقوقها را داشتهایم که البته منابع آن هنوز از جانب سازمان برنامه تأمین نشده است، بنابراین سال ۹۹، سال سختی از لحاظ بودجهای بوده و درخواستمان این است که مسئولان مساعدت کنند تا بتوانیم امسال را به پایان برسانیم. رئیس دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه گذشته از بحث بودجه و منابع مالی، عدم حضور دانشجویان و کاهش حضور اساتید در دانشگاه و نیز نیمهتعطیل شدن دانشگاهها، یکی از نگرانیهای جدی ماست، گفت: اعتقاد ما بر این است که این موارد، در میان مدت و درازمدت قطعاً لطمات سنگینی به فعالیتهای دانشگاه وارد خواهد کرد. درست است که ما در مواجهه با موضوع کرونا، به منظور جلوگیری از توقف فعالیتهای آموزشی، دورهها را بهصورت مجازی برگزار کردیم و با وجود ایجاد وقفهای کوتاه در قراردادهای صنعتی و فعالیت شرکتهای دانشبنیان، کار مجدداً از سر گرفته شد، با وجود این، اما ادامه این شرایط و روند ترم گذشته و بالطبع عدم حضور دانشجویان، خصوصاً دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه، قطعاً به فعالیتهای پژوهشی لطمهزده و موجب کاهش جایگاه ما در رنکینگهای بینالملل خواهد شد. معتمدی عملکرد دانشگاه امیرکبیر و سایر دانشگاههای کشور را با توجه به اصل غافلگیری در مواجهه با کرونا در ترم گذشته قابل قبول توصیف کرد و افزود: با این حال، اما بر این باور هستیم که اگر بخواهیم ترم آتی و در صورت ادامه این شرایط، ترمهای پس از آن نیز، با همین سبک و سیاق عمل کنیم، قطعاً نمره ما نمره قبولی نخواهد بود. تردیدی نیست که با توجه به تجربهای که بهدست آمده است، باید تمهیدات و برنامههای جدید داشته باشیم. در همین راستا ما در دانشگاه امیرکبیر، برنامههایی را در دست تدوین داریم که مراحل نهایی خود را طی میکند.
وی ادامه داد: همچنین حضور نیافتن در دانشگاه، خصوصاًَ در مورد دانشجویان تحصیلات تکمیلی، از یک سو، اثرات نامطلوب و اساسی به روی پروژههایشان خواهد داشت و از سوی دیگر نیز فارغالتحصیل شدنشان را به تعویق میاندازد. این امری بدیهی است که این گروه از دانشجویان حتماً باید با استاد در ارتباط باشند و بسیاری از کارها را بهصورت حضوری، تجربی و کاربردی، در آزمایشگاه انجام دهند. بنابراین درحال فراهم ساختن شرایطی هستیم که بتوانیم حضور آنها را در دانشگاه تسهیل کنیم.
معتمدی اظهار داشت: این یک واقعیت است که با گذشت چند ترم، اگر یک دانشجو خصوصاًَ دانشجوی کارشناسی دانشگاه و محیط آن را نبیند و تجربه نکند، قطعاً هم با مشکلات اساسی در روند تحصیل و هم با لطمات بعضاً جبرانناپذیر روحی- روانی مواجه خواهد شد. یقیناً جوانان فعال، با بیهدف ماندن در خانه و نداشتن برنامه دقیق و مدون روزانه و هفتگی و... بهخودی خود دچار معضلات روحی خواهند شد کمااینکه در حال حاضر نیز با مواردی که به همین علت دچار افسردگی و نگرانیهایی شدهاند، روبهرو هستیم. با این حال در تلاش هستیم حضور دانشجویان را با رعایت پروتکلها در دانشگاه فراهم کنیم.