سرویس جامعه جوان آنلاین: به بهانه افزایش انرژی و تقویت ماهیچهها، مصرف داروهای انرژیزا در بین جوانان رونق زیادی گرفته که البته عوارض فراوانی برای سلامت قلب به همراه دارد.
هم ورزشکاران هم دانشجویان
مشتری داروهای انرژیزا فقط ورزشکاران نیستند، برخی دانشجویان هم در شبهای امتحان برای بیدار ماندن و درس خواندن از داروهای انرژیزا استفاده میکنند که موجب ایست قلبی، سکته قلبی و در نهایت مرگ شدهاست.
تبلیغات مکملها از طریق ماهواره و فضای مجازی و همچنین عدم نظارت دقیق باعث شده عرضه و فروش مکملهای ورزشی حتی در عطاریها نیز رخ دهد. آخرین بار فقط در سال ۹۶ یک عملیات جمعآوری مکملهای انرژیزای قاچاق در عطاریهای پایتخت صورت گرفت که طی آن حدود ۳ میلیارد تومان مکمل قاچاق جمعآوری شد.
در همین زمینه نماینده مردم مرند در مجلس با یادآوری تذکر خود به وزیر ورزش در مورد افزایش مصرف داروهای انرژیزای تقلبی در باشگاههای ورزشی، گفت: «وزیر تأکید داشت که شبکه مافیایی بسیار پیچیدهای بیخ گوش وزارت بهداشت در حال فعالیت است و برای مقابله با آن از نیروی انتظامی، دادستانی و وزارت اطلاعات درخواست کمک کردیم.»
سوءاستفاده داروخانهها از اعتماد مردم
معصومه پاشایی بهرام، افزایش مصرف داروهای انرژیزای تقلبی در باشگاههای ورزشی را معضلی جدی دانست و افزود: «در جریان نشست فراکسیون زنان با وزیر ورزش و جوانان در مورد این موضوع به عنوان کسی که سابقه کار در سازمان پزشکی قانونی را دارم و در جریان مصرف داروهای انرژیزای تقلبی و مرگ و میر ورزشکاران هستم، به وزیر برای تشدید نظارتها بر فعالیت باشگاههای ورزشی تذکر دادم.»
نماینده مرند و جلفا در مجلس شورای اسلامی افزود: وزیر ورزش و جوانان تأکید داشت که ۷۰ درصد این داروها در داروخانهها و ۳۰ درصد مابقی در باشگاههای ورزشی توزیع میشود و شبکه مافیایی بسیار پیچیدهای بیخ گوش وزارت بهداشت فعال است که مقابله با آن به تنهایی برای ما امکانپذیر نیست و قوه قضائیه باید به موضوع ورود کند. همچنین سال گذشته ۱۹۲ باشگاه بدنسازی متخلف را به خاطر توزیع داروهای انرژیزای تقلبی پلمب کردیم.»
عضو فراکسیون زنان مجلس با تأکید بر اینکه باید نظارت وزارت ورزش بر باشگاههای ورزشی و توزیع داروهای نیروزا تشدید شود، ادامه داد: «متأسفانه مصرف این داروها وارد حیطه ورزش بانوان شده در حالی که مصرف آنها مرگ و نارساییهای کلیوی را به دنبال دارد؛ اینکه ۷۰ درصد داروهای انرژیزای تقلبی در داروخانهها که مورد اعتماد مردم هستند و با سلامت مردم سروکار دارند به فروش میرسد، بسیار جای تأسف دارد و وزارت بهداشت باید با تشدید نظارتها مانع خدشهدار شدن اعتماد عمومی مردم نسبت به این مراکز و سایر سیستمهای درمانی شود.»
معصومه پاشایی بهرام یادآور شد: «در این رابطه مراجعه باشگاهها به سازمانهای نظام پزشکی زیاد شده و باید به فکر راهکارهای مؤثر پیشگیرانه باشیم.»
اشتیاق به بازوسازی پفکی
نبود نظارت بر عملکرد باشگاههای ورزشی موجب شده تا نسخهپیچی این داروهای مکمل و نیروزا از سوی مربیان و گاهی باشگاهدارانی که سابقه فعالیت ورزشی و بازوسازی پفکی را در باشگاههای بدنسازی در کارنامه دارند هر روزه بیشتر شود.
آمارهای رسمی گویای بازار داغ توجه جوانان به باشگاههای بدنسازی در کلانشهرهاست و بیشترین تعداد باشگاه در استان تهران در زمینه بدنسازی و زیبایی اندام در حال فعالیتند.
براساس دستورالعملهای وزارت بهداشت و نیز وزارت ورزش و جوانان، تمام باشگاههای بدنسازی باید دارای مربی بدنساز باشند و زیر نظر یک پزشک تغذیه فعالیت داشته باشند. چنانچه این باشگاهها بخواهند داروی مکمل و نیروزا تجویز کنند باید زیر نظر پزشک باشد و داروها نیز از داروخانههای مجاز تهیه شود.
مصرف داروهای مکمل در صورتی که با مشورت پزشک تغذیه برای تأمین نیاز بدن باشد، ایرادی ندارد ولی مشکل اینجاست که از اشتیاق جوانان و نوجوانان سوءاستفاده میشود و برای تجویز مکمل و حتی گاهی دارو و آمپول، از تجویز پزشک خبری نیست.
بیشتر ورزشکاران به جای تمرین درست برای ساختن فیزیک بدنی زیبا که البته سختیهای خاص خودش را دارد، به خوردن داروهای مکمل به عنوان کمک تغذیه روی میآورند.
داروخانهها آماتورها را فریب میدهند
یکی از مربیان با سابقه بدنسازی با تأکید بر اینکه مصرف مکملها و داروها اصولاً برای ورزشکاران حرفهای رشته بدنسازی است و این دسته از ورزشکاران هم عمدتاً زیر نظر پزشک و متخصص تغذیه فعالیت میکنند، به ایرنا گفت: «بیشترین خطر پیش روی ورزشکاران رشته بدنسازی، تجویز داروهای مکمل به صورت خودسر است، خواه آن را از داروخانه تهیه کردهباشند یا از جای دیگر، چون آماتورها نیازی به مکمل و دارو ندارند.»
رضا خوشرو افزود: «بدن بسیاری از ورزشکاران ما به خصوص کسانی که به صورت آماتور در این رشته ورزشی فعالند نیاز به داروهای مکمل ندارد و خودشان میتوانند از طریق مشورت با کارشناس تغذیه، پروتئین مورد نیاز را از سبد غذایی روزانهشان تأمین کنند.»
این ورزشکار همچنین توضیح داد: «یکی از مشکلاتی که در سالهای اخیر مشاهده میشود، توجیه تهیه مکمل از داروخانه است، یعنی ورزشکار آماتور فکر میکند اگر مکمل را از داروخانه تهیه و مصرف کند دیگر جای نگرانی ندارد و فکر میکند نگرانی تنها مربوط به تهیه مکمل و دارو از مراکز غیر مجاز است در حالی که برخی داروخانهها هم مکملهای تقلبی میفروشند.»
وی با تأکید بر اینکه بیشتر داروخانه ها، داروها و مکملها را بدون نسخه پزشک در اختیار قرار میدهند، خواستار نظارت بیشتر در این زمینه از یک سو و اطلاعرسانی به جوانان و نوجوانان علاقهمند به بدنسازی از سوی دیگر در باره خطرات تجویز و مصرف خودسرانه مکملها شد.
گفتنی است تعداد زیادی باشگاه بدنسازی هم در کشور وجود دارد که بدون هیچ مجوزی کار میکنند. نبود نظارت بر باشگاههای بدنسازی باعث شده تا افراد غیرمسئول در کسوت مربی و حتی باشگاهدار در این رشته ورزشی اشتغال داشته باشند. نسخهپیچی داروهای نیروزای غیرمجاز با سوءاستفاده از اشتیاق جوانان در این باشگاهها بیشتر است.