نحوه مطالبه ضمانت نامه ها ی بانکی

نحوه مطالبه ضمانت نامه ها ی بانکی

ضمانت نامه های بانکی جهت حفظ وپیشبرد قراردادهای بانکی و قراردادهای کلان کشور منعقد می گردند.  مطالبه ضمانت نامه های بانکی  که درعرف بانکداری ضبط ضمانت نامه می نمایند دارای شرایطی می باشد.

در خصوص مطالبه و ضبط ضمانت نامه های بانکی سوالاتی مطرح می شود که رایج ترین آنها به شرح ذیل می باشد:

آیا درخواست مطالبه وجه ضمانت نامه بانکی از بانک ضامن باید به صورت کتبی صورت گیرد یا شفاهی؟

آیا برای مطالبه وجه ضمانت نامه لازم است تخلف متعهد اثبات گردد؟

آیا دستور موقت مبنی بر منع پرداخت ضمانت نامه بانکی قابل استماع است؟

در صورت مطالبه وجه ضمانت نامه بانکی به صورت ناروا متعهد چه اقدامی میتواند انجام دهد؟

آیا دعوی استرداد ضمانت نامه بانکی قابل استماع است یا خیر؟

چه شخصی حق مطالبه ضمانت نامه بانکی را دارد؟

در ضمانت نامه بانکی کسی که ذینفع درقرارداد است و نام او در متن ضمانت نامه قید شده بانک صرفا درمقابل درخواست او برای مطالبه خود را مسئول می شناسد البته مطابق قواعد عام نمایندگی اشخاص ثالث به نمایندگی ذی نفع (همچون نماینده،وکیل و یا قائم مقام ذینفع مثل وراث او ویا حتی بانک گشاینده اعتباراسنادی)نیز می توانند مبلغ ضمانت نامه رامطالبه نمایند قید نام نمایند ضرورتی ندارد.

شرایط مطالبه ضمانت نامه بانکی

در دعاوی ضمانت نامه های بانکی ذی نفع مکلف است در خصوص مطالبه وجه،تمام شروط قید شده در ضمانت نامه را رعایت نماید و تمام اسناد و مدارک لازم با رعایت تمام شرایط شکلی به همراه تقاضای کتبی مطالبه وجه ضمانت نامه به بانک ارائه دهد سپس بانک بررسی های لازمه را در خصوص صحت اسناد و مدارک ومحق بودن ذینفع انجام وسپس حداکثرتا یک هفته نظر خود را اعلام می دارد در صورتی که مطالبه را مغایربا مفاد ضمانت نامه تشخیص دهد آن را رد می نماید و سپس اطلاعیه دراین خصوص ارائه می دهد و چنانچه مطالبه مطابق مفاد ضمانت نامه باشد بلاصله وجه آن را می پردازد بدون اینکه به بررسی تخلف مضمون عنه از اجرای تعهداتش بپردازد.مطابق ماده 12 مقررات متحد الشکل ضمانت نامه ها ی عندالمطالبه، تعهد بانک(ضامن)حداکثر تا مبلغ قید شده در ضمانت نامه است.

لازم به ذکر است برای مطالبه مبلغ ضمانت نامه الزاما می بایست تاقبل از انقضای مدت درج شده در ضمانت نامه بانکی اقدام نمود.مطالبه خارج از مدت تعیین شده اثر قانونی برآن مترتب نیست چرا که در این صورت بانک (ضامن) از پرداخت وجه خودداری می نماید درغیر این صورت درمقابل ضمانت خواه(شخص متقاضی) مسول پرداخت است.اما این مدت بنا به درخواست متقاضی (ذی نفع) و توسط بانک قابل تمدید است

ذی نفع می تواند هم مضمون له وهم مضمون عنه(کسی که از او ضمانت شده) باشد و اگر مضمون عنه درخواست نماید به توافق مضمون له نیاز دارد.

دراین زمینه ذکر چند نکته ضروری ست:

مطالبه بیش از یکباروجه ضمانت نامه ودر چند مرحله نسبت به قسمتی از مبلغ ضمانت نامه بانکی چنانچه در قرارداد شرط خلاف نشده باشد بنابه ماده17مقررات متحدالشکل ضمانت نامه های بانکی عندالمطالبه،امکانپذیر است

ضمانت نامه های بانکی درخصوص اشخاص ثالث قابلیت تامین را ندارند

پرداخت در آنها بدون قید و شرط است و حتی مصوبات بانکی مانعی برای پرداخت مبلغ آنها نیست

 ضبط ضمانت نامه بانکی چیست؟ ضبط ضمانت نامه بانکی منوط به این است که شخص ذینفع تخلفات مضمون علیه راازاجرای قرارداد را اعلام نماید والا بانک الزامی به ضبط ضمانت نامه ندارد.

آیا صدور ضمانت نامه های بانکی را می توان با قرارتامین خواسته توقیف نمود؟ ضمانت نامه بانکی یک مال واقعی قابل توقیف نیست وطلب حال محسوب نمیشود تا بتوان آن را از طریق تامین خواسته توقیف نمود بلکه یک دین احتمالی و تضمینی است زمانی به دین تبدیل می گردد که ضمانت خواه از شرایط قرارداد اصلی تخلف نموده باشد و به تبع آن ذی نفع دین را مطالبه نماید درغیر این صورت وجه ضمانت نامه تضمین بوده و قابل توقیف نیست.

ممنوعیت صدور ضمانت نامه های بانکی:

طبق نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای آن  دسته از افرادی که دارای سابقه چک برگشتی که رفع سوءاثر از آن نشده باشد یا بدهی غیر جاری درنزد شبکه بانکی کشور دارد صدورضمانت نامه برای آنها ممنوع است این افراد درصورت تمایل به اخذ ضمانت نامه می بایست ابتدائا از چک های برگشتی رفع سوء اثرنمایند وقبل از اخذ ضمانت نامه نسبت به تسویه بدهی ناشی از عدم پرداخت تسهیلات بانکی اقدام نمایند

انقضای ضمانت نامه های بانکی

حداکثرمدت صدور ضمانت نامه بانکی تا یک سال می باشد

بعداز این مدت (ازصدور تا سررسید)چنانچه ذینفع هیچ گونه تقاضایی مبنی بر ضبط ضمانت نامه به جهت قصور ازشرایط قراردادی به بانک ارائه ندهد و یا تقاضایی مبنی برتمدید ضمانت نامه ارائه ندهد ضمانت نامه خود بخود با اتمام مدت زمان آن منقضی می گردد.

دستور موقت مبنی بر منع پرداخت ضمانت نامه بانکی

در بسیاری از مواقع فی ما بین طرفین قرارداد اختلافی حاصل می شود و کارفرما نظر خود مبنی بر فسخ را به پیمانکار ابلاغ می نماید.در این حالت چنانچه پیمانکار فسخ قرارداد را نپذیرد می تواند در ضمن اقامه دعوا نسبت به اصل موضوع جهت پیشگیری از ضبط ضمانت نامه ،تقاضای دستور موقت مبنی بر منع پرداخت وجه ضمانت نامه را ارائه نماید.در این حالت می بایست بانکی که ضمانت نامه را صادر نموده نیز به عنوان خوانده قرار گیرد.چنانچه قاضی دادگاه با تقاضای خواهان موافقت نماید با سپردن خسارت احتمالی ،دستور مقتضی به بانک داده می شود تا زمان مشخص شدن نتیجه دعوا از پزداخت ضمانت نامه به کارفرما خودداری نماید.

مطالبه ضمانت نامه به صورت ناروا

در برخی موارد پیش از آنکه پیمانکار اقدام به اخذ دستور موقت مبنی بر منع پرداخت ضمانت نامه نماید، کارفرما مبلغ ضمانت نامه را ضبط و وصول می نماید.در یان صورت می توان با طرح دعوا در مراجع حقوقی و اثبات عدم حقانیت کارفرما نسبت به مطالبه وجه ضمانت نامه اقدام نمود. در این صورت نیازی به اینکه بانک صادر کننده خوانده قرار بگیرد نیست.این دعوا ،دعوایی مالی محسوب می شود و می بایست هزینه دادرسی بر مبنای دعاوی پرداخت گردد.

با توجه به اینکه دعاوی ضمانت نامه های بانکی از جمله دعاوی تخصصی می باشد و هر وکیلی دانش و تخصص لازم و کافی در این زمینه را دارا نمی باشد.لذا می بایست جهت مشاوره و اعطای وکالت ،به وکیل متخصص در دعاوی بانکی مراجعه نمائید.وکیل متخصص در دعاوی ضمانت نامه های بانکی می بایست به قوانین مدنی و قراردادها و قوانین بانکی تسلط داشته باشد و تجربه لازم در زمینه اینگونه دعاوی را دارا باشد.

موسسه حقوقی بین المللی دادپویان حامی با بهره مندی از وکلای متخصص و متبحر در حوزه دعاوی بانکی آماده ی ارائه خدمات حقوقی تخصصی خویش به شما عزیزان می باشد.جهت بهره مندی از خدمات حقوقی تخصصی در حوزه دعاوی بانکی می توانید با موسسه تماس حاصل فرمائید.